Unijne fundusze na śląskie dziedzictwo

W konkursie na renowację obiektów dziedzictwa kulturowego do podziału jest niemal 200 milionów złotych. Wsparcie pochodzi z funduszy UE.

Publikacja: 11.07.2017 22:30

Galeria Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Czeladzi jest coraz ważniejszym punktem na trasie Szlaku

Galeria Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Czeladzi jest coraz ważniejszym punktem na trasie Szlaku Zabytków Techniki

Foto: materiały prasowe

A dokładniej: z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020.

Beneficjenci zostaną wybrani spośród 67 wniosków złożonych przez samorządy, stowarzyszenia, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, podmioty państwowe lub samorządowe.

Zgodnie z regulaminem propozycje dotyczą prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych w obiektach wpisanych do rejestru zabytków prowadzonego przez śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz należących do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Dopuszczano projekty o całkowitej wartości do 5 milionów euro – wsparcie dla wybranych sięgnie od 85 do nawet 95 procent kosztów.

Pomoc dla zagrożonych

Wśród propozycji znalazły się m.in.: modernizacja i renowacja zabytkowego budynku dworca kolejowego w Rudzie Śląskiej (tytuł wniosku „Stacja Biblioteka" wskazuje, że kolej na literaturę), modernizacja i renowacja zabytkowego budynku kolonii robotniczej Ficinus (także w Rudzie Śląskiej), modernizacja budynków nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko na terenie Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku (z przeznaczeniem na cele kulturalne). Jest również modernizacja Muzeum Drukarstwa w Cieszynie, zagospodarowanie terenu zabytkowej huty szkła w Złatnej, inwestycja w zabytkową stację kolejki wąskotorowej w Rudach, wreszcie utrwalenie zabytkowej substancji budynków elektrociepłowni Szombierki w Bytomiu.

Lista zgłoszeń została zamknięta, jednak jak informuje „Rz" Witold Trólka z biura prasowego marszałka województwa śląskiego, ostateczne wyniki będą znane dopiero po zakończeniu oceny formalnej i merytorycznej, co przewidywane jest na styczeń przyszłego roku.

– Z punktu widzenia Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego ważne jest to, że wnioski przygotowały EC Szombierki i kolonia Ficinus – mówi „Rz" Adam Hajduga, kierownik Referatu Promocji Dziedzictwa Industrialnego w urzędzie marszałkowskim. – Oba te miejsca mają kategorię „obiekt w zagrożeniu", co oznacza, że nie spełniają wszystkich kryteriów wymaganych przez regulamin szlaku.

Zdaniem Adama Hajdugi szczególnie ważny jest też wniosek dotyczący zabezpieczenia i modernizacji zabytkowej sztolni Fryderyk w Tarnowskich Górach. W minioną niedzielę podziemia, których częścią jest sztolnia („kopalnie ołowiu, srebra, cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi") zostały bowiem wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – jako 15. obiekt z Polski.

– To oznacza, że sprawa nabiera zupełnie innej wagi, bo teraz państwo jest zobowiązane dbać o te obiekty.

Ratunek dla zdegradowanych

Śląskie obiekty poprzemysłowe mają szanse na nowe życie także dzięki unijnemu programowi rewitalizacji obszarów zdegradowanych (również z pieniędzy śląskiego regionalnego programu operacyjnego). W najświeższym naborze wniosków o dofinansowanie – budżet 132,6 mln zł – wzięło udział 30 właścicieli z centralnego subregionu województwa.

Wśród propozycji znalazły się rewitalizacje wież ciśnień w Zabrzu i Rudzie Śląskiej, adaptacja budynków historycznej fabryki porcelany w Katowicach, odnowienie lampowni byłej kopalni Mysłowice, przebudowa słodowni na terenie browaru Mokrskich w katowickiej dzielnicy Szopienice, rewitalizacja XIX-wiecznego dworca w Katowicach czy ratunek dla dawnej kopalni Rozbark w Bytomiu.

Niektórzy właściciele (jak to jest w przypadku katowickiego dworca) mają typowo komercyjne plany, jednak w innych budynkach być może znajdą się ekspozycje zgodne z ich dawnym charakterem.

– Wiem, jakie są plany w stosunku do wieży ciśnień w Zabrzu, jeśli udałoby się je zrealizować, to właściciel – Muzeum Górnictwa Węglowego, już teraz jeden z czołowych podmiotów Szlaku Zabytków Techniki – bardzo wzmocniłby swoją ofertę. Ta wieża to unikat – mówi Adam Hajduga, dodając, że inny obiekt, który mógłby w przyszłości dołączyć do szlaku, jest kopalnia Rozbark (część jej budynków została już odnowiona).

– Po 1989 roku w Bytomiu zamknięto siedem kopalni i dwie huty, więc każde działanie, które mogłoby przywrócić pamięć o tym, co się działo w tym mieście, jest bardzo ważne – podkreśla szef Referatu Promocji Dziedzictwa Industrialnego, dodając jednak, że to wciąż jego subiektywna ocena. – Mogę sobie na nią pozwolić, bo nie uczestniczę w procesie oceny wniosków. To pozostaje w rękach ekspertów.

Część wniosków dotyczy rewitalizacji obiektów niezwiązanych bezpośrednio z przemysłem – centrów miast i gmin (Sosnowiec, Chorzów, Mikołów), podwórek i skwerów (Ruda Śląska) lub zabudowań dworskich (kompleks pałacowo-parkowy Donnersmarcków oraz pałac Rheinbabenów w Siemianowicach Śląskich).

Nabór wniosków w tym programie już się zakończył, trwa jednak kilka podobnych konkursów – w tym przeznaczony dla chętnych z zachodniego subregionu województwa śląskiego. Termin upływa 30 sierpnia, do wzięcia jest ponad 36 mln złotych.

A dokładniej: z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020.

Beneficjenci zostaną wybrani spośród 67 wniosków złożonych przez samorządy, stowarzyszenia, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, podmioty państwowe lub samorządowe.

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Materiał partnera
Dolny Śląsk mocno stawia na turystykę
Regiony
Samorządy na celowniku hakerów
Materiał partnera
Niezależność Energetyczna Miast i Gmin 2024 - Energia Miasta Szczecin
Regiony
Nie tylko infrastruktura, ale też kultura rozwijają regiony
Regiony
Tychy: Rządy w mieście przejmuje komisarz wybrany przez Mateusza Morawieckiego