Lubelska młodzież odkrywa Wołyń

Grupa wolontariuszy z lubelskiej Fundacji Niepodległości porządkowała polskie nekropolie i miejsca pamięci na dawnych Kresach II Rzeczypospolitej.

Publikacja: 13.10.2016 23:00

Polskie nagrobki uprzątnięte przez wolontariuszy

Polskie nagrobki uprzątnięte przez wolontariuszy

Foto: materiały prasowe

Przedzierali się przez chaszcze, wycinali samosiejki, czyścili zarośnięte mchem pomniki, ustawiali zwalone nagrobki i krzyże. Już po raz dziewiąty Fundacja Niepodległości zorganizowała akcję ReGeneracja, w czasie której grupa wolontariuszy wyjechała na Wołyń (Ukraina), aby porządkować polskie nekropolie.

Nie tylko Ukraina

– W sumie przez obóz główny i podobozy wędrowne przewinęło się ok. 120 osób. To głównie młodzież ze świetlicy przy Środowiskowym Hufcu Pracy w lubelskiej dzielnicy Bronowice i Ośrodka Szkolenia i Wychowania z Radzynia Podlaskiego, ale nie tylko, także pasjonaci historii, ludzie pochodzący z Kresów – najmłodszy uczestnik miał 12 lat, najstarszy 86 lat – opisuje Jacek Bury, koordynator programu.

Po raz pierwszy niewielka grupa wyjechała też na Białoruś, kwaterowali w schronisku Borsuki w obwodzie witebskim. – Porządkowaliśmy kwatery wojenne żołnierzy poległych w 1920 roku w czasie wojny polsko–bolszewickiej – dodaje Jacek Bury. Wolontariusze odwiedzili pięć cmentarzy, na których pochowani są w większości bezimienni żołnierze, którzy polegli w czasie odwrotu na zachód. Obóz ten dofinansowało Muzeum Historii Polski w Warszawie.

Niezwykła historia

Większość czasu polska grupa poświęciła jednak na porządkowanie nekropolii zlokalizowanych na Ukrainie. Odwiedziła 18 miejsc m.in. takie, gdzie w latach 40. dochodziło do krwawych rzezi ludności polskiej, której sprawcami byli żołnierze OUN – UPA. Byli m.in. w Ostrówkach, miejscowości Gaj, Turzysku.

Uczestnicy wyjazdu docierali do miejsc, mało znanych, ale związanych z tragiczną historią tamtejszej społeczności. W miejscowości Wiśniowiec Stary, odnaleźli i uporządkowali pomnik, poświęcony ofiarom rzezi z początku 1944 roku. Stoi on w miejscu studni, w której żołnierze UPA zabili polskich mieszkańców wsi.

– Historia tego miejsca jest niezwykła. Zachowała się relacja pani Marii Stemplowskiej-Niezgody, która przeżyła rzeź, ukrywając się u ukraińskich sąsiadów. W studni tej zginęli m.in. obrońcy pobliskiego klasztoru. Po wejściu na te tereny Sowietów na przełomie lipca i sierpnia 1944 roku, w studni znaleziono zwłoki. Miejsce to zostało następnie zasypane. W latach 60. pani Stemplowska wróciła do tej wsi i okazało się, że w miejscu studni jest wysypisko śmieci. W 1964 r. władze sowieckie zgodziły się postawić tam pomnik poświęcony „sowieckim ofiarom OUN" – jak napisano na nim. W latach 90. postawiono tam także krzyż. Pomnik wygląda niesamowicie, bo jest na nim sowiecka gwiazda i krzyż – opisuje Jacek Bury. Monument znajduje się na prywatnej posesji. Za zgodą właściciela został odnowiony przez wolontariuszy.

Nadzieja na przyszłość

W poprzednich latach wolontariusze Fundacji m.in. odnaleźli i uporządkowali grób babci Bolesława Prusa, który znajduje się na cmentarzu w Lubomlu.

– Chcemy, by polskie Kresy znów wróciły do panteonu polskiej historii. Sięgamy do kilkusetletniej tradycji kultury i wspólnej tradycji mieszkających na Kresach Polaków, Ukraińców, Żydów, Czechów, Holendrów, Niemców. Kres tej historycznej narracji wyznaczyła gehenna II wojny światowej. Pozostały cmentarze i nasza pamięć. W niej można szukać nadziei na przyszłość – przypomina Jacek Bury.

Fundacja Niepodległości nie tylko zajmuje się porządkowaniem zapomnianych cmentarzy na wschodzie, ale także konserwacją zabytków na Ukrainie. Odnawia m.in. ołtarz boczny kościoła w Rudkach i 38 nagrobków z cmentarza w Drohobyczu. Działania te realizowane są w oparciu o fundusze przyznane przez ministerstwo kultury.

Przedzierali się przez chaszcze, wycinali samosiejki, czyścili zarośnięte mchem pomniki, ustawiali zwalone nagrobki i krzyże. Już po raz dziewiąty Fundacja Niepodległości zorganizowała akcję ReGeneracja, w czasie której grupa wolontariuszy wyjechała na Wołyń (Ukraina), aby porządkować polskie nekropolie.

Nie tylko Ukraina

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał partnera
Dolny Śląsk mocno stawia na turystykę
Regiony
Samorządy na celowniku hakerów
Materiał partnera
Niezależność Energetyczna Miast i Gmin 2024 - Energia Miasta Szczecin
Regiony
Nie tylko infrastruktura, ale też kultura rozwijają regiony
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Regiony
Tychy: Rządy w mieście przejmuje komisarz wybrany przez Mateusza Morawieckiego