Umowa zlecenia: Od stycznia 2016 składki ZUS od każdego kontraktu

Za niespełna dwa miesiące zniknie możliwość zatrudniania na dwóch czy trzech zleceniach ze składkami społecznymi płaconymi tylko od pierwszego takiego kilkusetzłotowego kontraktu.

Aktualizacja: 03.11.2015 07:57 Publikacja: 03.11.2015 05:40

Foto: ROL, Tomasz Wawer

Od 1 stycznia 2016 r. zleceniobiorca pracujący na kilku umowach będzie musiał opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od tych umów, których wynagrodzenie będzie niższe niż kwota mi- nimalnego wynagrodzenia ustalonego na rok kalendarzowy. To skutek nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 23 października 2014 r. (DzU z 2014 r., poz. 1831).

Staranne działanie

Umowa-zlecenie to popularna forma zatrudnienia regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Nie odnoszą się do niej przepisy kodeksu pracy.

Charakterystyczną cechą tej umowy jest staranne działanie, a nie osiągnięcie określonego rezultatu. Przedmiotem zlecenia jest zazwyczaj konkretna czynność, którą zleceniobiorca podejmuje się wykonać z należytą starannością. Choć ogólnie przyjęto, że treść tej umowy ma formę pisemną, to przepisy nie wskazują sposobu jej zawarcia. Może być więc przyjęta w dowolnej formie. Czynności powierzone zleceniobiorcy do wykonania mogą, ale nie muszą, mieć charakter odpłatny.

To nie etat

Decydując się na zatrudnienie zleceniobiorcy, firmy nie mogą traktować go i wymagać od niego tego, czego zgodnie z kodeksem pracy mają prawo egzekwować od zatrudnionych na umowę o pracę. Kontrakt nie może zobowiązywać zleceniobiorcy do podporządkowania się zleceniodawcy i wykonywania czynności będących zakresem umowy pod jego kierownictwem.

Choć zleceniobiorca musi przestrzegać przepisów BHP, powinien mieć swobodę w wykonywaniu powierzonych mu obowiązków. Zleceniodawca nie może mu narzucić godzin oraz miejsca ich wykonywania. Jeżeli umowa-zlecenie będzie nosiła znamiona umowy o pracę, kontrolerzy ZUS lub Państwowej Inspekcji Pracy mogą to potraktować jako próbę obejścia prawa pracy.

Obowiązki wobec ZUS

Przy zawieraniu współpracy pracodawca powinien uzyskać oświadczenie od zleceniobiorcy, na podstawie którego będzie w stanie określić, jak prawidłowo go rozliczyć. Umowa-zlecenie rodzi obowiązek zgłoszenia zleceniobiorcy do ZUS oraz odprowadzania właściwych składek >patrz tabela.

Zleceniobiorcę, który powinien być zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, zgłasza się do ZUS na druku ZUS ZZA lub ZUS ZUA w ciągu siedmiu dni od rozpoczęcia wykonania zlecenia. W formularzu podaje się kod tytułu ubezpieczenia 04 11 XX. Natomiast wyrejestruje się go w ciągu siedmiu dni od zakończenia zlecenia na druku ZUS ZWUA.

Dobrowolna składka chorobowa

Zleceniobiorcy podlegający obowiązkowo zgłoszeniu do ubezpieczenia emerytalnego i rentowych mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Objęcie nim następuje od dnia wskazanego we wniosku, ale nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został złożony. Ubezpieczenie może jednak działać od dnia wskazanego we wniosku, który jest wcześniejszy niż data jego złożenia, ale tylko wtedy, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie złożone w ustawowym terminie siedmiu dni od powstania obowiązku zgłoszenia.

Zleceniobiorcy podlegający dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu mają prawo do zasiłku chorobowego po upływie okresu wyczekiwania, który w tym przypadku wynosi 90 dni. Do tego okresu zalicza się poprzednie okresy tego ubezpieczenia zarówno obowiązkowego, jak i dobrowolnego, jeżeli przerwa między tymi okresami nie przekracza 30 dni.

Absolwenci, którzy przystąpią do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, nabywają prawo do zasiłku chorobowego z dniem zgłoszenia, bez okresu wyczekiwania.

Jakie zmiany od stycznia

Do końca grudnia 2015 r. zleceniobiorca, który zawarł z kilkoma zleceniodawcami umowy-zlecenia, może wybrać zarówno, od którego zlecenia chce być objęty obowiązkowo zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych, jak i to, czy chce zgłosić się dobrowolnie do ubezpieczeń z pozostałych umów. Od 1 stycznia 2016 r. utraci to prawo. Zaczną działać nowe przepisy oskładkowania zleceń.

Pracujący na podstawie kilku zleceń będzie musiał opłacać składki społeczne i zdrowotną od tych umów, z których wynagrodzenie będzie niższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na dany rok kalendarzowy. Jeżeli jednak łączna podstawa wymiaru składek ze zleceń lub zlecenia z innym tytułem do ubezpieczeń (np. umowa o pracę) będzie się równać co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu, zleceniobiorca nie będzie musiał odprowadzać składek od każdego zlecenia.

Co z PIT

Przychód uzyskiwany na podstawie zlecenia podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wypłacając zleceniobiorcy wynagrodzenie, zleceniodawca ma obowiązek, po zastosowaniu 20-proc. kosztów uzyskania przychodu, pobrać zaliczkę na podatek dochodowy oraz przekazać ją właściwemu urzędowi skarbowego.

Do 28 lutego następnego roku dostarcza zleceniobiorcy druk PIT-11 lub PIT-40. Zleceniodawca pobierze 18-proc. zaliczkę na podatek. Jedynie na wyraźną prośbę zainteresowanego może pobierać 32 proc.

Do 200 zł

Jeżeli zlecenie zawarł zleceniobiorca, którego nie łączy stosunek pracy ze zleceniodawcą, a ustalona kwota wynagrodzenia wynosi najwyżej 200 zł brutto, przychód ten nie podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. To zwolnienie dotyczy wyłącznie stałej, określonej w umowie stawki. Nie stosuje się go przy ustaleniu stawki godzinowej zleceniobiorcy.

Rozliczając taką umowę, zleceniodawca nie stosuje kosztów uzyskania przychodu, składki zdrowotnej odliczonej, nalicza podatek zryczałtowany w wysokości 18 proc. i przekazuje go US. Zleceniodawca nie musi wystawiać deklaracji PIT dla zleceniobiorcy, ma za to obowiązek wystawić i przekazać do urzędu skarbowego deklarację roczną PIT-8AR.

Przykład

W spółce z o.o. zawarto umowę-zlecenie i określono wynagrodzenie na 200 zł brutto. Zleceniobiorca jest zatrudniony w innym zakładzie na umowę o pracę z wynagrodzeniem równym minimalnemu w 2015 r., czyli 1750 zł. Zleceniobiorca został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego >patrz tabelka.

Jakie roszczenia

Ponieważ umowę-zlecenie regulują przepisy kodeksu cywilnego, wszelkich wynikających z niej roszczeń dochodzi się przed sądem rozstrzygającym sprawy z zakresu prawa cywilnego. Przysługują one zarówno zleceniobiorcy, jak i zleceniodawcy, a przedawniają się po dwóch latach.

Ile wyniesie wynagrodzenie zleceniobiorcy

Przychód z umowy-zlecenia brutto   -  200 zł

Koszty uzyskania przychodu  -   0 zł

Składka zdrowotna 9 proc.   -  18 zł

Składka zdrowotna odliczona 7,75 proc.  -   0 zł

Podstawa opodatkowania   -  200 zł

Podatek  -   18 zł

Podatek zryczałtowany   -  36 zł

Wynagrodzenie netto   -  146 zł

Magdalena Ciałkowska, ekspert ds. zarządzania zasobami ludzkimi i administracji kadrowo- -płacowej w dziale usług księgowych BDO

Od 1 stycznia 2016 r. zleceniobiorca pracujący na kilku umowach będzie musiał opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od tych umów, których wynagrodzenie będzie niższe niż kwota mi- nimalnego wynagrodzenia ustalonego na rok kalendarzowy. To skutek nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 23 października 2014 r. (DzU z 2014 r., poz. 1831).

Staranne działanie

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona