SN o składakach ZUS przy umowie o dzieło

Dostarczenie materiałów i projektów wykonawcy oraz sprawdzanie postępów w pracach nie przesądza jeszcze o obowiązku zapłaty składek ZUS.

Publikacja: 22.07.2016 07:24

SN o składakach ZUS przy umowie o dzieło

Foto: www.sxc.hu

Zamawiający może dostarczyć materiały do wykonania dzieła i kontrolować postępy w wykonywaniu prac. Nie przesądza to o charakterze zawartej umowy. Tak orzekł Sąd Najwyższy.

– Może też dostarczyć projekt, według którego dzieło zostanie wykonane. Dookreśla w ten sposób, co jest przedmiotem umowy – uzasadniała ustnie wyrok sędzia Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Staranne działanie

Rozpatrywana przez Sąd Najwyższy sprawa dotyczyła obowiązku składkowego łódzkiej spółki zajmującej się zakładaniem instalacji sanitarno-wentylacyjnych. Zawarła z wykonawcą umowę o dzieło. Jej przedmiotem było wykonanie instalacji wentylacyjnej. Mężczyzna pracował przez blisko dwa miesiące według projektu dostarczonego przez spółkę. Dostarczyła mu ona też materiały, z których miała zostać wykonana instalacja. Część z nich sama wyprodukowała. Według ZUS spółka była zleceniodawcą. Powinna więc odprowadzić składki za wykonawcę instalacji.

Sądy pierwszej i drugiej instancji zakwalifikowały zawarty kontrakt jako umowę-zlecenie. Jego treścią było wykonywanie powtarzalnych czynności, zmierzających do wykonania instalacji. Wykonawca nie decydował ani o materiałach, z których miał wykonać rzekome dzieło, ani o metodologii – spółka nie tylko dostarczyła materiały, ale i szczegółowy projekt instalacji. Czynności wykonawcy podlegały także kontroli, co jest charakterystyczne dla umów starannego działania, a nie rezultatu.

Spółka odwołała się od wyroku. Sąd Najwyższy uchylił orzeczenie zobowiązujące do zapłaty składek. Podkreślił, że o kwalifikacji prawnej umowy decyduje każdorazowo konkrety stan faktyczny. Przepis zawarty w art. 637 kodeksu cywilnego jest bardzo ogólny. Nie definiuje dzieła, wymaga jedynie, że ma być ono oznaczone.

Ważny jest rezultat

– Chodzi więc o indywidualnie oznaczony, konkretny wytwór, efekt, rezultat usługi, a nie o samą usługę. Oznaczenie dzieła nie może jednak rodzić wątpliwości – uzasadniała sędzia Wrębiakowska-Marzec. Dodała, że skarżąca spółka słusznie podnosiła, że sądy oparły swoje wyroki na okolicznościach, które nie mogły być podstawą stwierdzenia, że nie mamy do czynienia z umową o dzieło. Dostarczenie projektu wykonawcy jest właśnie oznaczeniem dzieła. Zamawiający może też udzielić materiałów. Wynika to wprost z treści przepisów kodeksu cywilnego. Można też kontrolować postęp prac. Jeżeli bowiem przyjmujący zamówienie opóźnia się tak, że wiadomo, że nie skończy dzieła w terminie, zamawiający może odstąpić od umowy. Jeżeli zaś przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło wadliwie, można wezwać go do zmiany sposobu wykonania.

sygnatura akt: I UK 313/15

Opinia

Waldemar Gujski, adwokat

Zdarza się, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionuje charakter prawny umów o dzieło, co do których nie miał nigdy wątpliwości. Prawo się nie zmieniło, ale zmienił się stan finansów państwa.

Z drugiej strony przedsiębiorcy też coraz chętniej sięgają po umowy, które nie rodzą obowiązku składkowego.

Sprawa powinna być jasna. Dzieło polega na dostarczeniu konkretnego, zindywidualizowanego rezultatu, którego oczekuje zamawiający. Wraz z jego zrealizowaniem kończy się umowa.

Zlecenie zaś cechuje staranne wykonywanie powtarzających się czynności. Co jednak istotne, kiedy zostaną wykonane, nie kończy się zapotrzebowanie na nie.

Zamawiający może dostarczyć materiały do wykonania dzieła i kontrolować postępy w wykonywaniu prac. Nie przesądza to o charakterze zawartej umowy. Tak orzekł Sąd Najwyższy.

– Może też dostarczyć projekt, według którego dzieło zostanie wykonane. Dookreśla w ten sposób, co jest przedmiotem umowy – uzasadniała ustnie wyrok sędzia Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe