– Jestem nianią. ZUS wydał decyzję, w której stwierdził, że nie podlegam obowiązkowym ubezpieczeniom jako osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem na podstawie umowy uaktywniającej (według ustawy ZUS opłaca składki od minimalnego wynagrodzenia). Podał, że prawo do finansowania składek przez ZUS nie przysługuje, gdy jeden z rodziców dziecka jest nieaktywny zawodowo. Ojciec dziecka formalnie był w stosunku pracy, ale korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego w związku z chorobą i przez pewien okres faktycznie nie pracował. Czy stanowisko ZUS jest słuszne? Czy istotna jest podstawa prawna świadczenia pracy przez rodziców (etat, zlecenie)? – pyta czytelniczka.
Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (dalej: ustawa) nianią jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług, zwanej umową uaktywniającą. Do niej zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Z art. 50 ust. 2 wynika, że niania opiekuje się dziećmi w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia. Natomiast w ust. 3 wskazano, że umowa uaktywniająca jest zawierana w formie pisemnej między nianią a rodzicami albo rodzicem samotnie wychowującym dziecko, a w ust. 4 określono elementy tej umowy.
Jakie wymogi
Kwestie związane z zakresem i warunkami finansowania przez ZUS składek na ubezpieczenia reguluje art. 51 ustawy. Jego ust. 1 wskazuje, że za nianię składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne opłaca:
- ZUS – od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
