Dla ZUS outplacement nie jest podnoszeniem kwalifikacji

Świadczenia otrzymywane przez pracowników i byłych pracowników w programie przeznaczonym dla zwalnianych z etatu stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Publikacja: 12.05.2016 03:00

Dla ZUS outplacement nie jest podnoszeniem kwalifikacji

Foto: www.sxc.hu

Tak uznał gdański oddział ZUS w decyzji z 14 marca 2016 r. (DI/10000/43/103/ 2016).

Wnioskodawca zamierza zredukować zatrudnienie bez przeprowadzania zwolnień grupowych. Jednocześnie chce zwalnianym pracownikom dobrowolnie zaoferować program outplacement, czyli aktywizacji zawodowej. W jego zakresie pracownicy i byli pracownicy będą mogli m.in. korzystać z sesji ze specjalistami, konsultacji prawnych lub uczęszczać na warsztaty. Udział w tych działaniach będzie dobrowolny i nieodpłatny, a głównym ich celem ma być wspieranie podwyższenia kwalifikacji zawodowych i poszukiwania pracy.

W ocenie wnioskodawcy realizowany przez niego program będzie spełniał cele wynikające z ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 149 ze zm.; dalej: ustawa o promocji zatrudnienia).

Wskazał również, że świadczenia otrzymywane przez pracowników i byłych pracowników w tym programie będą stanowić ich przychód. Jednak zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 lub pkt 118 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenia te są zwolnione z opodatkowania jako przyznawane w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych lub szkoleniami i przygotowaniem zawodowym dorosłych. Wnioskodawca wyraźnie zaznaczył, że pracownicy będą podnosić kwalifikacje zawodowe i szkolić się na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia, a nie zgodnie z art. 1031–1036 kodeksu pracy. Zdaniem wnioskodawcy te świadczenia nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek społecznych. Ma to wynikać z § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 2236 ze zm.; dalej: rozporządzenie składkowe). Zgodnie z tą regulacją oskładkowaniu nie podlega wartość świadczeń przyznanych przez pracodawcę zgodnie z odrębnymi przepisami na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika z pewnymi wyłączeniami.

ZUS nie zgodził się z tym stanowiskiem. Co prawda, nie kwestionował waloru programu outplacement, tj. celu, jakim było podwyższenie kwalifikacji zawodowych pracowników. Jako nieprawidłową uznał jednak opinię wnioskodawcy o możliwości wyłączenia spod oskładkowania świadczeń przyznawanych w tym programie. Według ZUS za odrębne przepisy, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia składkowego, można uznać jedynie postanowienia Kodeksu pracy. Kwestie związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników regulują art. 103

1

-103

6

k.p. i tylko te przepisy wolno zastosować do wyłączenia z podstawy wymiaru składek społecznych, na które powołuje się wnioskodawca.

W analizowanej sytuacji świadczenia z outplacement nie będą przyznawane przez pracodawcę pracownikom zgodnie z Kodeksem pracy i to – zdaniem ZUS – uniemożliwia zastosowanie wyłączenia. Od tych świadczeń wnioskodawca powinien odprowadzić składki społeczne.

Komentarz eksperta

Anna Golenia, prawnik w Kochański Zięba i Partnerzy

Omawiana interpretacja ZUS może zniechęcić pracodawców, którzy chcą dobrowolnie wprowadzić program outplacement dla zwalnianych pracowników. Wiąże się to bowiem ze zbyt dużymi kosztami. Outplacement to działania mające na celu rozwijanie ścieżki zawodowej zwalnianych i pomoc im w poszukiwaniu nowej pracy. Bez wątpienia sprzyja to podnoszeniu kwalifikacji zawodowych pracowników.

Wnioskodawca zmierzał do tego, aby realizowany przez niego program opierał się na ustawie o promocji zatrudnienia, co ma znaczenie na gruncie przepisów podatkowych. Równocześnie program miał być dobrowolny, a zatem nie wynikał z obowiązku, o którym mowa w art. 70 ustawy o promocji zatrudnienia.

Przywołane przez wnioskodawcę wyłączenie z podstawy wymiaru składek na mocy § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia składkowego jest stricte związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Pojęcie to definiuje art. 103

1

ust. 1 k.p., który wskazuje, że należy przez to rozumieć zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Pod rządami obecnych przepisów istnieje ugruntowane stanowisko, że kwestie podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników regulują właśnie przepisy Kodeksu pracy, ustawa zaś o promocji zatrudnienia określa co do zasady zadania państwa, a nie podmiotów prywatnych (pracodawców).

Mając to na względzie, ZUS wskazuje, że w systemie prawnym pojęcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych musi być odnoszone do kodeksu pracy. W konsekwencji, wszelkie regulacje odwołujące się do przepisów dotyczących podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników w istocie stanowią odwołanie do kodeksu pracy. Dlatego też wyłączenie wartości świadczeń przyznanych pracownikom na podnoszenie kwalifikacji zawodowych z podstawy wymiaru składek społecznych jest możliwe jedynie wtedy, gdy realizuje się to zgodnie z kodeksem pracy. Stąd pracodawcy dobrowolnie wprowadzający outplacement powinni liczyć się z oskładkowaniem świadczeń przyznanych pracownikom w takim programie.

Tak uznał gdański oddział ZUS w decyzji z 14 marca 2016 r. (DI/10000/43/103/ 2016).

Wnioskodawca zamierza zredukować zatrudnienie bez przeprowadzania zwolnień grupowych. Jednocześnie chce zwalnianym pracownikom dobrowolnie zaoferować program outplacement, czyli aktywizacji zawodowej. W jego zakresie pracownicy i byli pracownicy będą mogli m.in. korzystać z sesji ze specjalistami, konsultacji prawnych lub uczęszczać na warsztaty. Udział w tych działaniach będzie dobrowolny i nieodpłatny, a głównym ich celem ma być wspieranie podwyższenia kwalifikacji zawodowych i poszukiwania pracy.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego