Zaświadczenia o zarobkach emerytów i rencistów trzeba wystawić do końca lutego

Z osiąganego przychodu muszą się rozliczyć w ZUS osoby pobierające emerytury i renty, które w 2016 r. pracowały m.in. na etacie, zleceniu czy prowadziły działalność. Co do zasady znaczenie ma tu przychód podlegający oskładkowaniu, ale nie jest to regułą.

Publikacja: 16.02.2017 05:45

Foto: 123RF

W 2017 r., podobnie jak w latach ubiegłych, pracodawcy zatrudniający emerytów i rencistów mają określone obowiązki związane z rozliczeniem przychodu, który wypłacili im w poprzednim roku kalendarzowym. Do końca lutego br. muszą wystawić zaświadczenia potwierdzające wypłacone tym pracownikom w ubiegłym roku zarobki i dostarczyć te dokumenty do ZUS albo dopilnować, żeby zrobili to zatrudnieni.

Taki obowiązek mają też inni płatnicy składek, którzy zatrudniają świadczeniobiorców w zakresie działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń emerytalno-rentowych (np. na umowie-zleceniu czy agencyjnej). Ciąży on też na komórkach kadrowych jednostek, w których osoby uprawnione do emerytury lub renty pełnią służbę (np. w policji, Służbie Celnej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Więziennej).

To, że płatnicy muszą pamiętać o rozliczeniu przychodów swoich ubezpieczonych, wynika z ograniczeń w dorabianiu do świadczeń obowiązujących emerytów i rencistów.

Dorabiać można, ale w granicach

Jeśli osoby uprawnione do emerytury lub renty wykonują działalność zarobkową objętą obowiązkiem ubezpieczeń społecznych lub pełnią służbę, to mogą pobierać świadczenie w pełnej wysokości, pod warunkiem że ich przychód z tej działalności lub służby nie przekroczy 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, podanego przez GUS. Gdy uzyskują wyższy przychód, ale nie przekraczają drugiego limitu (130 proc. średniej płacy), przysługująca im emerytura lub renta podlega zmniejszeniu. Zmniejszenie wynosi tyle, ile kwota przekroczenia niższego limitu, ale nie może być wyższe niż maksymalna kwota zmniejszenia obowiązująca dla danego rodzaju świadczenia > patrz tabela 1. Jeśli zaś osiągany przychód przekracza 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, emerytura lub renta zostaje zawieszona.

Co trzy miesiące

Progi zarobkowe zmieniają się raz na kwartał. Nowe limity obowiązują od: 1 marca, 1 czerwca, 1 września oraz 1 grudnia każdego roku kalendarzowego. Obecnie (od 1 grudnia 2016 r. do 28 lutego 2017 r.) niższy próg zarobkowy wynosi 2838,60 zł, wyższy – 5271,60 zł.

Na ogół limity zarobkowe obowiązujące w kolejnych kwartałach są wyższe od tych z poprzedniego kwartału. Ale nie zawsze. Dla przykładu granice obowiązujące w III kwartale 2016 r. okazały się niższe od tych z II kwartału 2016 r. Wszystko zależy od wzrostu lub spadku przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. >W tabeli 2 prezentujemy, jak limity zarobkowe kształtowały się w poszczególnych kwartałach 2016 r.

Każda oskładkowana działalność

Przychodem z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, który wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia, jest ten uzyskiwany m.in. z tytułu pracy wykonywanej:

- w ramach stosunku pracy,

- na podstawie umowy o pracę nakładczą,

- w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,

- na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo współpracy przy wykonywaniu tych umów,

- odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

- w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności (w tym działalności gospodarczej) oraz współpracy przy jej wykonywaniu.

Przychód z tych rodzajów działalności ma wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia także wtedy, gdy emeryt/rencista nie musiał opłacać z tego tytułu składek. Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy działalność prowadzi emeryt albo gdy wystąpił zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych (np. pracownik otrzymujący wynagrodzenie w stawce nie niższej niż minimalna jest zwolniony z płacenia składek od wykonywanego zlecenia). W zaświadczeniu płatnik ma wówczas obowiązek wykazać taką wysokość przychodu, który stanowiłby podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyby były one obowiązkowe.

Ograniczenia w dorabianiu obowiązują również przy innych świadczeniach

Nie tylko osoby uprawnione do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy czy renty rodzinnej ponoszą konsekwencje związane z osiąganiem dodatkowych przychodów. Ograniczenia obowiązują również świadczeniobiorców z emeryturą pomostową lub nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym. Z jednym wyjątkiem. Jeśli osoby te wykonują odpowiednio pracę w szczególnych warunkach (o szczególnym charakterze) lub pracę w placówkach oświatowych wymienionych w Karcie Nauczyciela, należne im świadczenia są zawieszane bez względu na wysokość uzyskiwanych przychodów.

W 2017 r., podobnie jak w latach ubiegłych, pracodawcy zatrudniający emerytów i rencistów mają określone obowiązki związane z rozliczeniem przychodu, który wypłacili im w poprzednim roku kalendarzowym. Do końca lutego br. muszą wystawić zaświadczenia potwierdzające wypłacone tym pracownikom w ubiegłym roku zarobki i dostarczyć te dokumenty do ZUS albo dopilnować, żeby zrobili to zatrudnieni.

Taki obowiązek mają też inni płatnicy składek, którzy zatrudniają świadczeniobiorców w zakresie działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń emerytalno-rentowych (np. na umowie-zleceniu czy agencyjnej). Ciąży on też na komórkach kadrowych jednostek, w których osoby uprawnione do emerytury lub renty pełnią służbę (np. w policji, Służbie Celnej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Więziennej).

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego