VAT: Firma odliczy podatek od wynajmu pługu śnieżnego od gminy

Jeżeli samorząd oddaje odpłatnie sprzęt drogowy do używania, na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, to działa jako podatnik VAT. Wystawiona przez organ faktura dokumentująca usługę daje prawo do odliczenia 23-proc. daniny.

Publikacja: 22.11.2017 03:00

VAT: Firma odliczy podatek od wynajmu pługu śnieżnego od gminy

Foto: Adobe Stock

- Firma (podatnik VAT czynny) w okresie zimowym wynajmuje od gminy (podatnik VAT czynny) sprzęt drogowy (ciągnik wraz z przyczepą rolniczą i osprzętem – równiarką drogową, posypywarką do piasku, kosiarką bijakową, ładowaczem czołowym, pług do odśnieżania lemieszowy). Za wynajem sprzętu drogowego gmina wystawia dla firmy fakturę z naliczonym 23-proc. VAT. Z informacji uzyskanych w gminie wynika, że udostępnia ona sprzęt drogowy na dwa sposoby, tzn. jest on jednocześnie:

- odpłatnie wynajmowany w określonych dniach/godzinach na rzecz zainteresowanych osób fizycznych, podmiotów zewnętrznych;

- wykorzystywany na cele stricte gminne.

Czy firma ma prawo odliczyć VAT z faktur otrzymywanych od gminy? Mamy wątpliwości, czy nie sprzeciwia się temu art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, tj. czy faktura ta nie dokumentuje czynności niepodlegającej VAT, wykonanej przez podmiot prawa publicznego. – pyta czytelniczka.

Podstawą do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego rzeczywiście nie są faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy udokumentowana nimi transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT).

Przepisy o VAT wykluczają zatem prawo do odliczenia podatku wynikającego m.in. z faktur dokumentujących czynności niepodlegające VAT, tj. np. podlegające reżimowi publicznoprawnemu.

Z kolei opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Przedmiot opodatkowania

Przez odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT (zob. art. 8 ust. 1 in principio ustawy o VAT). Przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Należy jednak zauważyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika (występującego w takim charakterze).

Co wynika z definicji

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (zob. art. 15 ust. 1 ustawy o VAT). Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Z definicji działalności gospodarczej wynika, że dostawa towarów lub świadczenie usług będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonane zostaną przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem VAT, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

Władza publiczna z wykluczeniem

Wątpliwości spółki wynikają zapewne z regulacji art. 15 ust. 6 ustawy o VAT), który mówi, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej (np. gmina) będzie uznany za podatnika VAT w dwóch przypadkach:

- gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz

- gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności:

- czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast

- czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają wówczas opodatkowaniu VAT.

Gminy są podatnikami VAT jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy i innych umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie czynności gmin mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W działalności gminy należy więc wyróżnić wykonywanie działań publicznych i wykraczającą poza nie działalność gospodarczą, z tytułu której gminy są bez wątpienia podatnikami VAT.

Zwykła operacja

Odpłatne udostępnienie sprzętu drogowego przez gminę jest czynnością cywilnoprawną, w której gmina występuje w charakterze podatnika VAT. Jest to odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Usługi te podlegają opodatkowaniu podstawową stawką VAT, wynoszącą aktualnie 23 proc. Z tytułu wynajmu sprzęt drogowego gmina prawidłowo wystawiała dla firmy fakturę z wykazanym 23-proc. VAT (por. interpretacjęDyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 sierpnia 2017 r., 0113-KDIPT1-3.4012.518.2017. 1.JM).

Skoro otrzymana przez firmę od gminy faktura za wynajem sprzętu drogowego dokumentuje usługę opodatkowaną podstawą stawka VAT, to odliczeniu podatku naliczonego wynikającego z tej faktury nie sprzeciwia się art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. Firma może odliczyć podatek wynikający z tej faktury na zasadach ogólnych, tj. pod warunkiem związku nabytej usługi z jej działalnością opodatkowaną VAT.

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1221 ze zm.)

- Firma (podatnik VAT czynny) w okresie zimowym wynajmuje od gminy (podatnik VAT czynny) sprzęt drogowy (ciągnik wraz z przyczepą rolniczą i osprzętem – równiarką drogową, posypywarką do piasku, kosiarką bijakową, ładowaczem czołowym, pług do odśnieżania lemieszowy). Za wynajem sprzętu drogowego gmina wystawia dla firmy fakturę z naliczonym 23-proc. VAT. Z informacji uzyskanych w gminie wynika, że udostępnia ona sprzęt drogowy na dwa sposoby, tzn. jest on jednocześnie:

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe