Poprawa ściągalności podatków, uszczelnienie całości systemu podatkowego w Polsce oraz podejmowanie działań mających zapobiegać popełnianiu przestępstw podatkowych – to jedne z priorytetowych zadań obecnego rządu. Wdrażane w ostatnim czasie zasadnicze zmiany systemowe skutkowały obszernymi nowelizacjami przepisów prawa. Nadal jednak nie są one wystarczające dla rządu.

W celu zmniejszenia liczby przestępstw podatkowych ustawodawca wprowadził już obowiązek przekazywania ministrowi właściwemu ds. finansów publicznych danych z ewidencji VAT w postaci plików o jednolitej strukturze (Jednolity Plik Kontrolny). Przeprowadził też reformę organizacji służb podległych ministrowi finansów, polegającą na konsolidacji administracji podatkowej, skarbowej oraz celnej i utworzeniu w ich miejsce Krajowej Administracji Skarbowej. Wdrożył także sankcje karnoskarbowe za wystawianie fikcyjnych faktur, jak również wprowadził „Pakiet uszczelniający VAT".

Do tej pory ustawodawca wprowadził zatem dodatkowe rozwiązania, których celem jest poprawa ściągalności podatków, wsparł instytucje skarbowe i zwiększył liczbę ich uprawnień w zakresie planowanych kontroli. To jednak wciąż mało, dlatego Ministerstwo Finansów przedstawiło nową propozycję, jak walczyć z oszustwami podatkowymi. Do resortu sprawiedliwości wpłynął projekt nowelizacji Ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (DzU z 2016 r. poz. 2137, dalej jako: „k.k.s."), która wprowadza m.in. możliwość orzeczenia przez sąd zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku posługiwania się przez przedsiębiorstwa tzw. lewymi fakturami.

Uwagi i zalecenia

Zaproponowana przez Ministerstwo Finansów kontrowersyjna zmiana przepisów obowiązującego Kodeksu karnego skarbowego jest odpowiedzią na uwagi i zalecenia, które zostały zgłoszone przez Najwyższą Izbę Kontroli w raporcie z czerwca bieżącego roku odnośnie do efektywności działań fiskusa. Organ kontroli państwowej wskazał, iż pomimo zauważalnych nieprawidłowości pozytywnie należy ocenić działania nadzorcze i legislacyjne Ministerstwa Finansów pod kątem poszanowania interesów podatników i zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa przy wykonywaniu egzekucji administracyjnej. Niemniej jednak podkreślono, że niezbędne jest przeprowadzenie dalszych zmian w systemie prawa, których efektem będzie zmniejszenie liczby przestępstw podatkowych.