Już od kilku lat, po nowelizacji ustawy o VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2014 r., trwa spór dotyczący momentu powstawania obowiązku podatkowego w VAT w przypadku usług udzielania licencji. Ważnym głosem w tej sprawie może stać się wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 września 2017 r. (I FSK 2319/15). W orzeczeniu tym NSA wskazał, że w przypadku przeniesienia prawa do licencji i wykonania prac wdrożeniowych umożliwiających klientowi skorzystanie z licencji nie można mówić o tzw. usłudze ciągłej, uregulowanej w art. 19a ust. 3 ustawy o VAT. Zdaniem NSA należy przyjąć, że usługa ta jest wykonana w momencie zakończenia wszelkich prac, które umożliwiają korzystanie z licencji przez klienta spółki, a obowiązek podatkowy dla tej usługi określa przepis art. 19a ust. 1 ustawy o VAT.
Kiedy sprzedaż jest ciągła
W będącym przedmiotem sporu stanie faktycznym podatnik świadczył usługi polegające na wdrożeniu i udostępnianiu aplikacji na okres trwania licencji, w którym klient może korzystać z przyznanego prawa. Przy czym klient może korzystać z licencji przez czas określony (przeważnie 12 miesięcy) lub bezterminowo. Natomiast zapłata za opisywane usługi następuje po wykonaniu pracy wdrożeniowych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 1 grudnia 2014 r. (IBPP1/443-772/14/ES) uznał, że za sprzedaż ciągłą można uznać każdą dostawę lub usługę, która jest stale w fazie wykonywania i w której jednoznacznie można określić jedynie moment rozpoczęcia jej świadczenia. Natomiast moment jej zakończenia jest wyznaczony przez datę obowiązywania umowy między kontrahentami. Tym samym, obowiązek podatkowy należało rozpoznać na mocy art. 19a ust. 8 ustawy o VAT z chwilą otrzymania zapłaty, która powinna być traktowana jako zaliczka.
Wdrożenie, a nie zapłata
Nie zgadzając się z tym stanowiskiem NSA uznał, że usługa jest wykonana w momencie zakończenia wszelkich prac, które umożliwiają korzystanie z licencji przez klienta spółki. Skoro bowiem spółka po udostępnieniu licencji nie wykonuje żadnych dodatkowych czynności, to nie można uznać, że usługa świadczona przez spółkę jest usługą ciągłą. VAT należało więc rozliczyć z chwilą wykonania prac wdrożeniowych, a nie z chwilą otrzymania zapłaty, której nie można traktować jako zaliczki w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.
Fiskus twierdzi inaczej
Wyrok NSA pozostaje również w sprzeczności z innymi interpretacjami indywidualnymi fiskusa (m.in. interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 kwietnia 2017 r., 1462-IPPP1.4512. 139.2017.1.KC), z których wynika, że licencje terminowe rozlicza się z chwilą upływu okresu rozliczeniowego, a w przypadku wcześniejszej zapłaty z momentem jej otrzymania.