Usunięcie adresu z listy obowiązkowych informacji pokazywanych w pliku JPK_VAT zmniejszyłoby także pracochłonność przygotowania plików po stronie podatników. Zwłaszcza, że dostępność szczegółowych informacji adresowych w systemach księgowych bywa ograniczona.
Co w zamian
Koncepcja eliminacji z JPK_VAT danych adresowych kontrahenta i bazowanie w tym zakresie na informacjach dostępnych w publicznych rejestrach (KRS, GUS, VIES, dane podatników przechowywane w bazach administracji skarbowej) dobrze sprawdzi się w przypadku pozyskiwania danych adresowych polskich podatników (posługujących się numerem NIP) lub podmiotów zarejestrowanych dla potrzeb VAT w innych krajach UE (tu z pomocą przychodzi baza VIES).
Natomiast w przypadku wykazywania transakcji dokonywanych z podmiotami z krajów trzecich (np. eksport lub import towarów, świadczenie usług na rzecz / od kontrahenta spoza UE), mogą pojawić się w praktyce trudności z ustaleniem kraju siedziby takiego kontrahenta. Ani numer identyfikacyjny, ani nazwa kontrahenta nie pozwolą w tych przypadkach na jednoznaczne ustalenie kraju siedziby kontrahenta. Należy sobie także odpowiedzieć na pytanie, czy administracji skarbowej potrzebny jest w tym zakresie pełny adres? Dla weryfikacji klasyfikacji transakcji dla potrzeb VAT wystarczy wszak ustalenie kraju, w którym kontrahent ma swoją siedzibę. Mając tę informację oraz nazwę kontrahenta, organy podatkowe mogę też zwrócić się z prośbą do władz skarbowych danego kraju o dostarczenie szczegółowych informacji o kontrahencie.
W tych przypadkach przydatne może się okazać rozszerzenie informacji w pliku JPK_VAT o jednoznaczne i spójne oznaczenie siedziby kraju kontrahenta. Pomysł ten zresztą wskazany został przez resort finansów w piśmie z 7 lipca br. zawiadamiającym o rozpoczęciu konsultacji w sprawie zmiany w plikach JPK. Oznaczenie kraju kontrahenta mogłoby być informacją zastępującą dane adresowe kontrahentów. Wystarczyłoby wskazanie dwu- lub trzyznakowego oznaczenia kraju według powszechnych standardów (np. wskazany przez Ministerstwo Finansów standard okodowania ISO), przez co przyrost wolumenu informacji w plikach JPK_VAT nie byłby zbyt duży. Warto również podkreślić, że informacje o kodzie kraju kontrahenta są zazwyczaj dostępne w systemach finansowych przedsiębiorców.
Zafiksowanie na prefiksach
Pozostając w tematyce danych kontrahentów pokazywanych w pliku JPK_VAT, warto przeanalizować wzmiankowany przez resort finansów (w ramach procesu konsultacyjnego) pomysł odrębnego wykazywania prefiksu (pierwszych dwóch liter) numerów VAT kontrahentów. Pomysł ten wydaje się nietrafiony i spowoduje wykazywanie nadmiarowej, niepotrzebnej informacji. Należy bowiem zauważyć, że prefiks numeru VAT kontrahentów zarejestrowanych dla potrzeb transakcji wewnątrzunijnych może być (i w praktyce jest) uwzględniany w polach przeznaczonych do wykazywania numeru identyfikacyjnego dostawcy lub nabywcy, jako integralny element tego numeru. Z kolei w przypadku polskich numerów NIP czy numerów identyfikacyjnych podmiotów z krajów trzecich, takie dodatkowe pole w ogóle nie byłoby wypełniane. W efekcie mielibyśmy znowu do czynienia z dodatkowym polem bez praktycznego zastosowania, lub przeznaczonym do wykazania informacji powielonej i nadmiarowej.