Odwrotne obciążenie pułapką dla producentów konstrukcji stalowych

Usługi, w ramach których podwykonawca montuje elementy własne produkcji, mogą być opodatkowane VAT, pomimo że pozornie są objęte mechanizmem reverse charge. Publikowane interpretacje Dyrektora KIS mogą wprowadzać w błąd.

Publikacja: 28.08.2017 06:50

Odwrotne obciążenie pułapką dla producentów konstrukcji stalowych

Foto: Fotolia.com

Zasady dotyczące opodatkowania branży budowlanej odwrotnym obciążeniem pozornie wydają się proste. Podwykonawca wystawiając fakturę w pierwszej kolejności ustala czy świadczy usługę, czy dokonuje dostawy towarów. Jeżeli okaże się, że świadczy usługę, to powinien zweryfikować czy jest ona jedną z usług widniejących katalogu stanowiącym załącznik nr 14 do ustawy o VAT. Łatwą identyfikację usługi ma zapewnić odwołanie do powszechnie użytkowanej Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (PKWiU).

Pozornie również przedsiębiorca ma dostęp na narzędzi, które powinny mu umożliwiać potwierdzenie sposobu opodatkowania VAT. W pierwszej kolejności może potwierdzić charakter usługi za pomocą interpretacji podatkowej wydawanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Może również wystąpić do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi z wnioskiem o potwierdzenie prawidłowego zakwalifikowania własnej usługi do właściwego grupowania PKWiU.

Niestety, Dyrektor KIS odmawia potwierdzania klasyfikacji usług do PKWiU w interpretacjach podatkowych i wydając interpretacje bierze pod uwagę wyłącznie deklaracje wnioskodawców o klasyfikacji usługi do właściwego PKWiU. Odpowiednio Urząd Statystyczny w Łodzi odmawia w ostatnim czasie potwierdzenia klasyfikacji do jednego rodzaju PKWiU świadczeń kompleksowych obejmujących np. dostawę i montaż produktów. Opinie urzędu statystycznego zawierają obecnie zawsze odrębną klasyfikację dostawy towaru i odrębną klasyfikację usługi montażu.

W efekcie, publikowane w ostatnich miesiącach interpretacje podatkowe zawierają wiele pułapek. Jedna z nich dotyczy sposobu opodatkowania montażu konstrukcji stalowych montowanych przez producentów działających jako podwykonawcy.

Wnioskodawcy dostają potwierdzenie

W większości interpretacji publikowanych w 2017 r. wskazywano, że producenci montujący jako podwykonawcy własne produkty powinni identyfikować swoje świadczenia jako usługi opodatkowane VAT, do których mogą znaleźć zastosowanie zasady dotyczące odwrotnego obciążenia. Dyrektor KIS potwierdzał, że nawet jeżeli wartość towaru stanowi zasadniczy element świadczenia, to świadczenie podwykonawcy należy uznać za usługę kompleksową (tak: Dyrektor KIS w interpretacji z 30 maja 2017 r., 2461-IBPP2. 4512.177.2017.2.BW oraz w interpretacji z 30 czerwca 2017 r., 0115-KDIT1-3.4012.108. 2017.2.MZ; odmiennie: Dyrektor KIS w interpretacji z 31 maja 2017 r., 0114-KDIP1-2.4012.38.2017. 2.JF).

W wydawanych interpretacjach Dyrektor KIS żądał od podwykonawcy zadeklarowania do jakiej PKWiU zaliczył on usługę. Ponieważ wnioskodawcy zaliczali usługi do PKWiU 43.99.50.0 „Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych" wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy VAT, Dyrektor KIS potwierdzał możliwość objęcia ich odwrotnym obciążeniem. Wskazane rozstrzygnięcia zostały przedstawione m.in. w interpretacji z 30 maja 2017 r. (2461-IBPP2.4512.177.2017.2.BW), interpretacji z 8 czerwca 2017 r. (0115-KDIT1-3.4012.94.2017.1) oraz interpretacji z 8 czerwca 2017 r. (0115-KDIT1-3.4012.108.2017. 2.MZ).

Konieczne odwołanie do PKWiU

Dyrektor KIS zastrzega w interpretacjach, że nie oceniał czy kwalifikacja usług do właściwego PKWiU jest prawidłowa. Niestety, wiele wskazuje, że przyjęta przez wnioskodawców w przywołanych interpretacjach ocena była błędna.

W przypadku usług świadczonych przez producentów konieczne jest odwołanie do zasad metodycznych PKWiU stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Zgodnie z pkt 5.3.4 zasad metodycznych, roboty instalacyjne i montażowe, wykonane przez producenta wyrobu własnymi siłami są klasyfikowane tam, gdzie jest sklasyfikowany wyrób.

Zasada zaliczenia usług montażowych producenta do PKWiU produktu nie znajduje zastosowania do usług świadczonych przez producentów stolarki budowlanej. Z zasad metodycznych wnika, że budowlane roboty instalacyjne i montażowe, włączając w to instalowanie (montaż) stolarki budowlanej własnej produkcji, klasyfikuje się w dziale 43 PKWiU. Dział ten obejmuje usługi objęte odwrotnym obciążeniem.

Inaczej jest w przypadku konstrukcji stalowych. Montaż konstrukcji stalowych przez ich producenta nie jest zaliczany do usług działu 43 PKWiU. Z objaśnień GUS do PKWiU wynika, że do działu 43 nie jest zaliczany montaż konstrukcji stalowych, jeżeli pojedyncze elementy konstrukcji zostały wykonane przez jednostkę, która zajmuje się ich montażem. Opisane zasady prowadzą do powstania wyjątku w stosowaniu przepisów o odwrotnym obciążeniu w VAT dla usług instalacyjnych i montażowych świadczonych przez producentów. Wyjątek ten nie wynika bezpośrednio z treści załącznika nr 14 do ustawy VAT.

O tym że przedmiotowy mechanizm może znaleźć zastosowanie przy opodatkowaniu VAT świadczy interpretacja Dyrektora KIS z 19 maja 2017 r. (0461-ITPP3.4512.175.2017.2.AT). Potwierdzenie opodatkowania usługi 23-proc. stawką VAT uzyskał producent, który jako podwykonawca montuje konstrukcje stalowe własnej produkcji. Z interpretacji wynika, że podwykonawca nie stosuje odwrotnego obciążenia, jeżeli jego usługi będą kwalifikowane do rodzaju PKWiU 25.11.Z. Także jednak i w tej interpretacji Dyrektor KIS nie potwierdził czy podatnik prawidłowo zaklasyfikował usługi do właściwego PKWiU. Podatnik przyjął taką kwalifikację na podstawie powołanych powyżej zasad metodycznych.

Skutki błędnej klasyfikacji

Na producentach, którzy zakwalifikowali swoje usługi jako usługi objęte odwrotnym obciążeniem, ciąży ryzyko uznania, że świadczone przez niech usługi podlegały opodatkowaniu VAT i że powinni byli wykazać i odprowadzić należny podatek. Organ podatkowy może albo według własnego uznania, albo na podstawie wydanej na swój wniosek opinii urzędu statystycznego przyjąć, że dostawa towaru wraz z montażem stanowiła usługę, która nie była objęta odwrotnym obciążeniem. Wtedy producent - podwykonawca zostanie opodatkowany 23 proc. VAT.

Wydawałoby się, że producenci powinni być w stanie uzyskać w urzędach statystycznych potwierdzenia PKWiU własnych usług. Niestety, obecnie takie możliwości są bardzo ograniczone. W przypadku świadczeń obejmujących dostawę i montaż produktu urząd statystyczny klasyfikuje odrębnie dostawę i montaż. Wnioskodawca nie uzyska w urzędzie statystycznym potwierdzenia w jaki sposób klasyfikować usługę, wtedy gdy jest ona świadczeniem kompleksowym.

podstawa prawna: rozporządzenie Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (DzU z 2008 r. nr 207, poz. 1293)

podstawa prawna: załącznik nr 14 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1221 ze zm.)

masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl

Zdaniem autora

Fiskus nie zapewnia budowlance bezpiecznej przystani - Rafał Bartosik, radca prawny w kancelarii Czarnik i Wspólnicy

Argumenty za przyjęciem, że kompleksowe usługi montażu wykonywane przez działających jako podwykonawcy producentów materiałów i konstrukcji budowlanych nie są objęte odwrotnym obciążeniem, są istotne. W praktyce pewność co do obowiązku zastosowania odwrotnego obciążenia w przypadku montażu własnych produktów mają jedynie podwykonawcy – producenci stolarki budowlanej. Montaż stolarki budowlanej przez jej producenta został bowiem wprost wymieniony przez zasady metodyczne PKWiU jako usługa zaliczona do działu 43 PKWiU.

Wobec stanowiska władz skarbowych i urzędu statystycznego potwierdzenie zastosowanej klasyfikacji jest bardzo trudne. Z dużą ostrożnością należy przy tym podchodzić do publikowanych już interpretacji podatkowych. Zastosowane w nich kody PKWiU wynikają bowiem z reguły z deklaracji złożonych przez wnioskodawców, które nie są obecnie weryfikowane przez Dyrektora KIS.

Niestety, opisane w artykule zagadnienie nie wyczerpuje całości problemu. Dodatkowe trudności mogą być związane z klasyfikacją świadczeń kompleksowych jako usługi lub towaru oraz ze sposobem ich fakturowania. Już teraz pojawiają się sprzeczne interpretacja dotyczące możliwości odrębnego fakturowania konstrukcji stalowych (lub prefabrykatów) oraz usługi ich montażu. Także w tym przypadku należy z bardzo dużą ostrożnością podchodzić do publikowanych interpretacji. Zawarte w nich konkluzje często wynikają ze specyficznego stanu faktycznego lub nawet sposobu sformułowania wniosku przez podatnika.

Zasady dotyczące opodatkowania branży budowlanej odwrotnym obciążeniem pozornie wydają się proste. Podwykonawca wystawiając fakturę w pierwszej kolejności ustala czy świadczy usługę, czy dokonuje dostawy towarów. Jeżeli okaże się, że świadczy usługę, to powinien zweryfikować czy jest ona jedną z usług widniejących katalogu stanowiącym załącznik nr 14 do ustawy o VAT. Łatwą identyfikację usługi ma zapewnić odwołanie do powszechnie użytkowanej Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (PKWiU).

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe