JPK a Ewidencja VAT

Już za kilkanaście dni największe firmy będą musiały przesłać strukturę Jednolitego Pliku Kontrolnego Ewidencja Zakupów i Sprzedaży VAT. Wciąż jednak wiele z nich nie wie jakie dane powinny się w niej znaleźć.

Publikacja: 08.08.2016 06:00

JPK a Ewidencja VAT

Foto: www.sxc.hu

- Czy struktura Ewidencja VAT ma uzgadniać się z deklaracją VAT?

Tak, zgodnie z oczekiwaniami Ministerstwa Finansów, struktura Ewidencja VAT ma odzwierciedlać transakcje, które wykazujemy w deklaracji VAT.

W praktyce, to co znajdzie się w strukturze Ewidencja VAT będzie rozbiciem każdego z pól deklaracji VAT na pozycje pojedyncze. Dzięki temu, organy podatkowe będą dokładnie wiedzieć z czego, tj. z jakich konkretnie transakcji składa się deklaracja VAT.

- Jak uzgodnić deklarację VAT kwartalną ze strukturą miesięczną?

Na dzień dzisiejszy, podatnicy mogą wybierać z jaką częstotliwością składają deklaracje podatkowe VAT – miesięcznie lub kwartalnie. Jednocześnie częstotliwość przesyłania struktury JPK Ewidencja VAT jest miesięczna.

W konsekwencji, jedynie miesięczną deklarację VAT można będzie uzgodnić z Ewidencją VAT na bieżąco

Gdy podatnik składa deklaracje kwartalne, takie uzgodnienie będzie możliwe tylko po zsumowaniu danych z trzech przesłanych plików Ewidencji VAT JPK odpowiadających każdemu z miesięcy w kwartale.

Trzeba w tym miejscu jednak przypomnieć, że już od przyszłego roku możliwość składania kwartalnych deklaracji VAT zostanie zniesiona.

- Czy jeśli składam deklarację VAT kwartalnie, to struktura JPK składana do 25 października powinna zawierać dane zsumowane z całego kwartału?

Nie. Struktura Ewidencja VAT ma, zgodnie z wymaganiami Ministerstwa Finansów, prezentować dane miesięczne.

Tym samym, jeśli podatnik składa deklaracja kwartalne, to powinien przesłać do Ministerstwa Finansów trzy struktury w terminie do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, zawierające dane miesięczne. Dopiero suma tych trzech plików powinna uzgodnić się do deklaracji kwartalnej.

- Czy można przesłać więcej niż jedną strukturę Ewidencja VAT za dany okres?

Nie. Struktura Ewidencja VAT powinna być jedna za dany okres.

Podobnie, jak nie przesyła się więcej niż jednej deklaracji VAT za dany okres (np. zawierającej dane częściowe), tak samo nie należy przesyłać więcej niż jednej struktury Ewidencja VAT. Struktura ta bowiem powinna zawierać wszystkie dane znajdujące się w deklaracji VAT.

- Czy w strukturze można wykazywać dane zagregowane?

Moim zdaniem, struktura Ewidencji VAT powinna uwzględniać dane z taką szczegółowością, jaka służy podatnikowi do kalkulacji zobowiązania w VAT.

Jeśli posługujemy się danymi zagregowanymi (np. dotyczącymi sprzedaży paragonowej, obrotu zwolnionego, itp.), to do pliku powinny trafić dane na takim samym poziomie agregacji.

- Jak wykazywać paragony w strukturze Ewidencja VAT?

Paragony fiskalne są pełnoprawnymi dokumentami, które powinny być uwzględnione w strukturze Ewidencji VAT. To od podatnika zależy, na jakim poziomie szczegółowości uwzględni tutaj paragony.

Możliwe są dwa rozwiązania: albo na poziomie pojedynczego dokumentu (tak jak wykazywane są np. faktury), albo na poziomie okresowych raportów kasowych (najczęściej dziennych) zawierających dane zagregowane z kasy fiskalnej w podziale na stawki VAT.

- Jak wykazać w Ewidencji VAT zwroty towarów do paragonów?

Paragony fiskalne nie podlegają korekcie ani nie można ich anulować. Nie można również wystawić paragonu na kwoty ujemne. Raz wystawiony paragon jest dokumentem VAT i należy od niego odprowadzić VAT w wykazanej tam wysokości.

W przypadku zwrotów towarów, sprzedawca nie może więc skorygować paragonu. Musi jednak prowadzić rejestr zwrotów towarów, gdzie powinny znajdować się informacje o zwróconych towarach i ich wartości oraz poświadczenie od zwracającego potwierdzające ten fakt. Sprzedawca powinien również posiadać oryginał paragonu, który klient zwraca razem z towarem. Dopiero taki komplet dokumentów uprawnia sprzedawcę do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu zwróconych towarów.

Najczęściej rejestry takie prowadzone są papierowo w sklepach. Informacja o kwotach wynikająca z tych rejestrów księgowana jest ręcznie w systemie finansowo-księgowym na poziomie zagregowanym uwzględniającym np. wszystkie zwroty z danego punktu sprzedaży z całego miesiąca.

Moim zdaniem, wykazanie korekty VAT związanej ze zwrotami towarów właśnie na takim, sumarycznym poziomie będzie jak najbardziej poprawne. Dane szczegółowe znajdują się bowiem w dokumentacji papierowej. Jeśli organ kontroli będzie potrzebował dalszych informacji, to powinien on poprosić o nie podatnika w toku kontroli, natomiast już poza procedurą Jednolitego Pliku Kontrolnego.

- Jak wykazać w Ewidencji VAT faktury wystawiane do paragonów fiskalnych?

Odpowiedź może być zaskakująca, ale faktur wystawianych do paragonów w Ewidencji VAT najczęściej w ogóle nie będzie się wykazywać. Wszystko zależy tu od sposobu, w jaki podatnik będzie prezentować w strukturze paragony – czy na poziomie sumarycznym, czy na poziomie pojedynczego paragonu oraz czy jest w ogóle w stanie wyróżnić z puli wszystkich paragonów te, do których została wystawiona faktura.

W większości przypadków faktura wystawiana do paragonu ujmowana jest bowiem w osobnym rejestrze VAT, który nie jest uwzględniany w deklaracji VAT. Jest to rejestr dokumentów dodatkowych. Kwoty wykazane na tych fakturach są uwzględniane w deklaracji, ale nie na podstawie faktur, ale na podstawie paragonów. Cała dokumentacja związana z fakturami wystawianymi do paragonów jest najczęściej prowadzona papierowo.

W konsekwencji, faktura do paragonu nie mogłaby być wykazywana w rejestrach VAT sprzedaży, gdyż w takim przypadku sprzedawca wykazałby VAT od tej transakcji dwukrotnie: raz z paragonu (w postaci najczęściej kwot sumarycznych), a drugi raz z faktury.

Tym samym, moim zdaniem, aby nie dublować kwot podatku dla tego typu zdarzeń, trzeba zdecydować się na jedno z rozwiązań. Albo wykazujemy VAT z faktury wystawionej do paragonu, ale wtedy nie raportujemy paragonu (w przypadku kwot sumarycznych z paragonów może to być trudne, o ile w ogóle jest możliwe), albo wykazujemy VAT od paragonu, a samą fakturę w Ewidencji VAT pomijamy.

Nie można jednak zapominać, że faktura ta jest pełnoprawnym dokumentem VAT i trafiła do obiegu. Powinna ona być zatem wykazana w strukturze Faktur VAT.

- Czy struktura Ewidencja VAT ma mieć te same dane, co struktura Faktury VAT?

Niekoniecznie. Przykładem sytuacji, gdy struktura Ewidencja VAT i struktura Faktury VAT będą się różnić, będzie choćby opisywany powyżej przypadek faktur wystawianych do paragonów fiskalnych. W takim scenariuszu, w Ewidencji VAT znajdą się paragony (lub dane sumaryczne zawierające dane z paragonów), natomiast w strukturze Faktury VAT powinny się znaleźć faktury wystawione do paragonów.

Podobnie będzie w przypadku:

- gdy dane są prezentowane w Ewidencji VAT jako dane sumaryczne, np. z systemów sprzedażowych lub

- danych dotyczących sprzedaży zwolnionej, niedokumentowanych fakturami.

W konsekwencji, w każdym z ww. przypadków, jeden zbiór danych nie będzie uzgadnialny z drugim, gdyż będzie prezentował inny zestaw dokumentów. Taka sytuacja jest jednak jak najbardziej pożądana, gdyż cel generowania obu struktur jest inny i zawarte w nich dane nie muszą się uzgadniać.

- Jak wprowadzić dokumenty w walutach obcych do struktury Ewidencja VAT?

Struktura Ewidencja VAT powinna prezentować dane w złotych polskich. Jeśli przedsiębiorstwo prowadzi transakcje w walutach obcych, to w Ewidencji VAT zdarzenia te powinny być uwzględnione w strukturze już po przeliczeniu na złote polskie.

- Co wpisać w pole „Data wpływu faktury", skoro nie mam jej w systemie?

Pole „Data wpływu faktury" powinno zawierać informacje o dniu, w którym przedsiębiorca otrzymał fakturę zakupową. W przeważającej części przypadków data ta determinuje moment, w którym przedsiębiorca nabywa prawo do odliczenia VAT.

Jednocześnie, rzadko kiedy systemy finansowo-księgowe zawierają pole, gdzie księgowy mógłby taką informację wprowadzić, stąd wiem, że są duże problemy z wypełnieniem tego pola.

Na rynku przyjmuje się dwa rozwiązania:

1) Data ta nie jest uzupełniana w strukturze – jest to pole nieobowiązkowe w strukturze Ewidencja VAT

2) Za datę tę podstawia się inną datę, która jest dostępna w systemie. Przykładem takiego obejścia problemu jest zastosowanie daty księgowania dokumentu, przy przyjęciu założenia, że skoro dokument został zaksięgowany, to musiał najpierw wpłynąć do firmy.

Każde z tych podejść ma zarówno zalety, jak i wady. W pierwszym przypadku pozostawiamy właściwie problem nierozwiązany. Co bowiem będzie w przypadku, jeśli za kilka miesięcy Ministerstwo Finansów zmieni zdanie i pole to stanie się polem obowiązkowym?

W drugiej sytuacji pole jest co prawda wypełniane, ale nieprecyzyjnie – tylko z przybliżeniem. Możemy tu zatem spotkać się z sytuacją, że daty te będą się na tyle różnić, że księgując dokument z dużym opóźnieniem w stosunku do prawdziwej daty wpływu dokumentu stracimy prawo do odliczenia VAT.

Każdy powinien sam rozważyć, która z opcji jest dla niego bardziej akceptowalna.

- Czy podmiot zagraniczny zarejestrowany dla celów VAT w Polsce powinien wysyłać Ewidencję VAT od 1 lipca 2016 roku?

Tak, jeśli oczywiście spełnia warunki dla uznania go za dużego przedsiębiorcę. Przypomnijmy, że warunkiem uznania przedsiębiorstwa za duże jest spełnienie następujących warunków przez dwa kolejne lata obrotowe: zatrudnienie na poziomie 250 pracowników (lub więcej) lub obroty przekraczające poziom 50 mln euro i jednocześnie aktywa przekraczające 43 mln euro.

Jeśli podmiot zagraniczny przekracza te kryteria – pamiętajmy, że należy badać pod tym kątem całość podmiotu zagranicznego, nie tylko działalność, jaką prowadzi w Polsce – to będzie on zobligowany do przesłania struktury Ewidencja VAT już do 25 sierpnia.

Podmiot zagraniczny wykazuje w JPK Ewidencja VAT tylko dane dotyczące jego działalności podlegającej wykazaniu w deklaracji VAT w Polsce, a nie całości działalności.

- Jak wprowadzić dane podmiotu zagranicznego do nagłówka struktury Ewidencja VAT?

Każda struktura JPK, w tym Ewidencja VAT posiada sekcję nagłówka, gdzie raportuje się dane podatnika, czyli podmiotu, którego dotyczy struktura. Niestety sekcja ta została skonstruowana typowo pod podmioty mające siedzibę na terytorium kraju. W szczególności, pola gdzie należy wskazać nazwę województwa, powiatu, czy gminy oraz wzór kodu pocztowego zostały opracowane w zgodności do schematów obowiązujących w Polsce łącznie ze wskazaniem gotowych wartości. Podmiot niemający siedziby na terytorium kraju, oczywiście nie może wybrać wartości przypisanych dla siedziby w kraju.

Moim zdaniem, taki podmiot powinien wskazać w odpowiednich polach zagraniczny adres siedziby. Jeżeli Ministerstwo Finansów oczekuje, że podmioty zagraniczne będą wypełniać tę strukturę, to powinno nie walidować tych pól w momencie sprawdzania struktury.

- Czy jeśli złożę w przyszłości korektę deklaracji VAT, to muszę korygować JPK Ewidencja VAT?

Niestety żadne przepisy nie regulują kwestii składania korekt JPK. Tym bardziej w związku z korektami deklaracji VAT.

Biorąc jednak pod uwagę cel, jaki przyświeca strukturze Ewidencja VAT, a mianowicie, żeby zaprezentować pozycje, które składają się na deklarację podatkową, w przypadku złożenia korekty deklaracji należy złożyć korektę JPK Ewidencja VAT. Tym samym, za każdym razem deklaracja i JPK będą sobie równe. Dzięki temu da się uniknąć dodatkowych pytań ze strony Ministerstwa Finansów.

Zakładając, że Ministerstwo Finansów będzie analizować materiał otrzymany od podatników w postaci JPK, samo będzie mogło sprawdzić z czego wynika korekta kwot w deklaracji i jakie dokładnie pozycje wpłynęły na zmiany.

- Jak ma wyglądać korekta JPK Ewidencja VAT?

Korekta JPK Ewidencja VAT powinna uwzględniać dane, które znajdują się w korekcie deklaracji VAT. W szczególności, będą to dane z oryginalnej deklaracji skorygowane o nowe lub zmienione pozycje powodujące konieczność złożenia korekty deklaracji.

Korekta powinna zawierać wszystkie pozycje z korekty deklaracji, a nie tylko różnice (bo i z takim poglądem można się spotkać). Wynika to z tego, że ministerstwo oczekuje, iż JPK Ewidencja VAT uzgodni się zarówno do deklaracji VAT, jak i jej korekty. Skoro zatem korekta deklaracji tworzona jest narastająco za dany okres (obejmuje zarówno transakcje ujęte w deklaracji pierwotnej, jak i nowe transakcje / zdarzenia), to i korekta JPK powinna być podobnie skonstruowana.

W rezultacie, to Ministerstwo Finansów powinno, poprzez porównanie dwóch struktur (tj. tej dotyczącej deklaracji oryginalnej i obecnie przesłanego pliku), samo dojść do tego, jakie rekordy zostały zmienione.

Marcin Madej, doradca podatkowy, autor bloga opliku.pl traktującego o praktycznych problemach z Jednolitym Plikiem Kontrolnym

- Czy struktura Ewidencja VAT ma uzgadniać się z deklaracją VAT?

Tak, zgodnie z oczekiwaniami Ministerstwa Finansów, struktura Ewidencja VAT ma odzwierciedlać transakcje, które wykazujemy w deklaracji VAT.

Pozostało 99% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona