Odliczenie VAT wydatków na samochód a wpis VAT-1 albo VAT-2

Jeśli przedsiębiorca chce uwzględniać w całości podatek naliczony od wydatków związanych z samochodem, to auto musi mieć w dokumentach wpis VAT-1 albo VAT-2. Jego brak nie pozbawia jednak prawa do odliczenia daniny w pełnej wysokości.

Publikacja: 28.07.2016 06:40

Odliczenie VAT wydatków na samochód a wpis VAT-1 albo VAT-2

Foto: www.sxc.hu

- Podatnik jest uprawniony do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych w szczególności z pojazdami samochodowymi, które spełniają określone warunki techniczne. Pojazd taki powinien m.in. posiadać w dowodzie rejestracyjnym odpowiednią adnotację (VAT-1 albo VAT-2). Czy brak takiej adnotacji (lub nieaktualna adnotacja) pozbawia prawa do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości? – pyta czytelnik.

Zasadą jest, że od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia 50 proc. kwoty podatku naliczonego. Chodzi m.in. o wydatki na nabycie pojazdu samochodowego, nabycie paliw silnikowych, oleju napędowego, gazu, a także wydatki związane z naprawą i konserwacją auta. Przyjęty 50-proc. limit jest konsekwencją założenia, że każdy pojazd samochodowy może służyć zarówno do działalności opodatkowanej, jak i do celów prywatnych podatnika. Z uwagi na trudność określenia (i zweryfikowania) zakresu w jakim pojazdy są używane do każdego z tych celów, zdecydowano się na przyjęcie sztywnego limitu odliczenia podatku naliczonego.

W dwóch przypadkach

Nie oznacza to jednak, że podatnik pozbawiony jest prawa do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego. Prawo to przysługuje mu m.in. w sytuacji, gdy pojazd samochodowy wykorzystywany jest wyłącznie do jego działalności gospodarczej. Pojazd zostanie uznany za taki jeżeli:

1. ustalone przez podatnika zasady używania pojazdu, dodatkowo potwierdzone prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wykluczają jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub

2. konstrukcja pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że takie użycie jest nieistotne.

O ile spełnienie warunków przewidzianych w pkt 1 może wiązać się dla podatnika ze znacznymi trudnościami organizacyjnymi (z uwagi na wymóg prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, a przy tym ewentualną konieczność przeszkolenia pracowników w zakresie jej wypełniania), o tyle warunki przewidziane w pkt 2 pozbawione są tego rodzaju formalnych utrudnień. Sam fakt, iż pojazd posiada odpowiednią konstrukcją oznacza, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego. Za pojazdy o takiej konstrukcji uznano między innymi:

1. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Musi być potwierdzenie

Jednocześnie jednak ustawa o VAT stawia określone wymogi co do potwierdzania spełnienia przez pojazd samochodowy ww. wymagań technicznych. Spełnienie tych wymogów stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Brak aktualizacji

W dowodzie rejestracyjnym umieszcza się adnotację urzędową o treści: VAT-1 albo VAT-2, która dotyczy pojazdów spełniających wymagania określone odpowiednio w art. 86a ust. 9 pkt 1 albo 2 ustawy o VAT. Do 31 marca 2014 r. funkcjonowały jeszcze adnotacje VAT-3 oraz VAT-4. Może się więc zdarzyć, że pojazd spełniający warunki techniczne przewidziane w art. 86a ust. 9 pkt 1 albo 2 ustawy o VAT, do dziś ma umieszczoną w dowodzie rejestracyjnym nieobowiązującą już adnotację VAT-3 lub VAT-4. Pojawia się więc pytanie czy niedopełnienie obowiązku aktualizacji adnotacji ma wpływ na przysługujące podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przykład:

Spółka XYZ użytkuje pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Pojazd spełnia warunki techniczne wskazane w art. 86a ust. 9 pkt 1 lit. b ustawy o VAT, co potwierdza dodatkowe badanie techniczne pojazdu i zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów. Jednocześnie w dowodzie rejestracyjnym tego pojazdu do dziś widnieje adnotacja VAT-4. W związku z tym spółka ma wątpliwość czy przysługuje jej prawo do odliczania 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z używaniem tego pojazdu.

Ze względu na konstrukcję

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości przysługuje podatnikowi z uwagi na spełnienie przez pojazd określonych warunków technicznych. Używanie przez podatnika pojazdu samochodowego mającego określoną konstrukcję wykluczającą jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą pozwala mu na odliczenie 100 proc. kwoty podatku naliczonego.

Jednocześnie jednak ustawa o VAT wymaga od podatnika, aby potwierdził spełnienie przez pojazd tych warunków technicznych, m.in. poprzez uzyskanie odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Wpis ten jednak nie potwierdza prawa do odliczenia. Potwierdza jedynie spełnienie przez pojazd określonych warunków technicznych.

Zdaniem autora

Piotr Kępisty, konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.

Wpis jest potrzebny, ale nie niezbędny

Brak odpowiedniej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym nie ma wpływu na przysługujące podatnikowi prawo do odliczenia, gdyż wynika ono wyłącznie z faktu spełnienia przez pojazd warunków technicznych przewidzianych w ustawie o VAT. Odpowiednia adnotacja ma wyłącznie potwierdzać ten fakt. Stanowisko takie akceptują sądy administracyjne. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z 17 marca 2016 r. (I SA/Ol 54/16) stwierdził, że „Materialną podstawą do pełnego prawa do odliczenia wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest konstrukcja pojazdu, a nie wpis w dowodzie rejestracyjnym, który tylko potwierdza, że pojazd spełnia określone wymogi konstrukcyjne".

Pojawiają się jednak również stanowiska odmienne, prezentowane przez organy podatkowe. Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 14 stycznia 2015 r. (IPTPP4/443-724/14-6/BM) stwierdziła, że podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdem samochodowym, w którego dowodzie rejestracyjnym widnieje niewłaściwa adnotacja (była to właśnie adnotacja VAT-4). Stanowisko to nie jest jednak akceptowane ani w doktrynie, ani w orzecznictwie.

Tym samym należy uznać, że brak w dowodzie rejestracyjnym odpowiedniej adnotacji nie pozbawia podatnika prawa do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego. Przesądzające jest bowiem samo spełnianie przez pojazd określonych wymogów technicznych. Wskazane jest jednak uzyskanie odpowiedniej adnotacji tego rodzaju. W razie jej braku organy podatkowe mogą bowiem próbować kwestionować fakt spełnienia przez pojazd odpowiednich warunków technicznych i w konsekwencji pośrednio również przysługujące podatnikowi prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego.

- Podatnik jest uprawniony do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych w szczególności z pojazdami samochodowymi, które spełniają określone warunki techniczne. Pojazd taki powinien m.in. posiadać w dowodzie rejestracyjnym odpowiednią adnotację (VAT-1 albo VAT-2). Czy brak takiej adnotacji (lub nieaktualna adnotacja) pozbawia prawa do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości? – pyta czytelnik.

Zasadą jest, że od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia 50 proc. kwoty podatku naliczonego. Chodzi m.in. o wydatki na nabycie pojazdu samochodowego, nabycie paliw silnikowych, oleju napędowego, gazu, a także wydatki związane z naprawą i konserwacją auta. Przyjęty 50-proc. limit jest konsekwencją założenia, że każdy pojazd samochodowy może służyć zarówno do działalności opodatkowanej, jak i do celów prywatnych podatnika. Z uwagi na trudność określenia (i zweryfikowania) zakresu w jakim pojazdy są używane do każdego z tych celów, zdecydowano się na przyjęcie sztywnego limitu odliczenia podatku naliczonego.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe