VAT: wyrok NSA dotyczący stosowania obniżonych stawek

Z wnioskiem o interpretację wystąpiła spółka zarządzająca siecią lokali, pełniących też funkcję klubów muzycznych, w których oferuje do spożycia klientom różnego rodzaju produkty żywnościowe, przede wszystkim napoje. Żywność przygotowywana i podawana jest w jej lokalach, które są w pełni wyposażone oraz jest w nich zatrudniona obsługa. Za zamówiony produkt klient płaci jedną cenę wynikającą z cennika.

Spółka uważała, że wydanie produktu żywnościowego wraz z wykonaniem czynności dodatkowych na rzecz klienta stanowi świadczenie usług restauracyjnych. W konsekwencji powinno być postrzegane jednolicie dla celów VAT, tj. traktowane jako świadczenie złożone.

Stanowisko fiskusa częściowo okazało się zbieżne z oczekiwaniami spółki. Jednak w ocenie urzędników w przypadku świadczenia usługi restauracyjnej obejmującej wydanie produktów wymienionych w poz. 7 załącznika do rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie obniżonych stawek, komponent „produktowy", a nie „usługowy" jest decydujący dla objęcia tego świadczenia właściwą stawką VAT. Dlatego konieczne jest stosowanie 23-proc. stawki podatku do całości usługi restauracyjnej, w której dochodzi do wydania produktu żywnościowego wymienionego w poz. 7 wskazanego załącznika, a nie tylko do tej części usługi restauracyjnej, którą należy przypisać do wartości tego produktu żywnościowego.

Spółka zaskarżyła interpretację, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił jej skargę.

WSA przypomniał, że usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56) podlegają opodatkowaniu 8-proc. stawką VAT. Nie ma ona jednak zastosowania do usług związanych z wyżywieniem, w ramach których serwowane są towary wymienione w poz. 7 pkt 1–6 załącznika do rozporządzenia. W przypadku takich usług stosuje się stawkę podstawową w wysokości 23 proc. Sąd podkreślił, że sprzedaż produktów wymienionych w poz. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia wykonawczego nie jest czynnością samoistną, gdyż następuje w ramach usługi restauracyjnej (usługi związanej z wyżywieniem). Stąd też stawką właściwą dla dostawy tych produktów, tj. stawką 23 proc., jest objęta również odnosząca się do tej dostawy część usługi restauracyjnej, w ramach świadczenia której następuje ta dostawa.

W ocenie WSA nie ma podstaw do wyróżniania w usłudze dominujących komponentów, czy to usługowych, czy produktowych. Świadczenie stanowi kompleksową (jednolitą) usługę restauracyjną (związaną z wyżywieniem), co nie pozwala na opodatkowanie jej odrębnymi stawkami VAT. W przypadku nabycia przez konsumenta usługi restauracyjnej oczywistą istotą takiego zamówienia jest nabycie gotowego produktu przeznaczonego do konsumpcji, a nie odrębnie poszczególnych produktów lub usług służących do jego przygotowania. Nie ma podstaw do przyjęcia, aby usługa restauracyjna mogła być opodatkowania dwiema różnymi stawkami VAT: podstawową i obniżoną.

To stanowisko zaakceptował NSA. Także w jego ocenie nie ma żadnych podstaw, aby z usług związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56), obejmujących przygotowywanie i podawanie napojów (PKWiU 56.3), wydzielać część usługową oraz część sprzedaży towaru (napoju).

NSA przypomniał, że stosowanie obniżonych stawek podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. Zdaniem sądu rozdzielenie usługi restauracyjnej na część usługową oraz część sprzedażową związaną ze sprzedażą spornych produktów (np. kawy) prowadziłoby do sztucznego podziału usługi restauracyjnej. Przepisy pozwalają na objęcie 8-proc. stawką świadczenie usługi gastronomicznej, ale jednocześnie wyłączają możliwość opodatkowania nią sprzedaży towarów z tej pozycji, m.in. kawy, herbaty i napojów, niezależnie od tego, czy stanowi ona element pomocniczy usługi gastronomicznej.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 kwietnia 2018 r.

syg. akt: I FSK 1126/16

Samir Kayyali, doradca podatkowy z Kancelarii Samir Kayyali Doradztwo Podatkowe

Opodatkowanie świadczeń złożonych budzi wątpliwości w rozliczaniu podatku od towarów i usług praktycznie „od zawsze". Wynika to z faktu, że w samych przepisach krajowej ustawy, jak również w przepisach unijnych brak jest legalnej definicji tego zagadnienia. Owszem, jest ono definiowane przez sądy krajowe i TS UE w sposób opisowy. I tak, zasadniczo przyjmuje się, że świadczenie kompleksowe czy złożone to takie, które składa się co najmniej z dwóch elementów o charakterze usługowym, towarowym bądź mieszanym, jednak intencją klienta jest otrzymanie całego zestawu, a nie jego poszczególnych elementów odrębnie. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w komentowanym wyroku NSA. Restauracja sprzedaje klientowi m.in. kawę, jednocześnie podając mu ją zgodnie z preferencjami zamawiającego, umożliwiając spożycie naapoju na miejscu oraz skorzystanie ze świadczeń dodatkowych (dostęp do łazienki, możliwość słuchania muzyki, etc.). Trudno jest przypuszczać, aby intencją klienta było jedynie nabycie kawy będącej towarem. Taki zakup zrobiłby w sklepie, a nie w punkcie gastronomicznym. Klient, uiszczając określoną cenę, jest bez wątpienia zainteresowany nabyciem od restauracji szerszego świadczenia, w dużej mierze o charakterze usługowym. Z przepisów ustawy o VAT oraz rozporządzeń do niej wydawanych wynika, że świadczenie usług restauracyjnych, w których głównym komponentem spożywczym jest kawa, jest opodatkowane stawką podstawową VAT. Również sądy administracyjne w podobnych sprawach od dłuższego czasu orzekają jednolicie. Mając jednak na uwadze, że klientami lokali gastronomicznych często są konsumenci, którzy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego, jak również podmioty gospodarcze, których prawo to również jest ograniczone w stosunku do usług gastronomicznych, trudno dziwić się restauratorom, że próbują uzyskać efekt najniższej ceny brutto. Niewątpliwie ma na to wpływ również konkurencja pomiędzy lokalami gastronomicznymi.

Stawki Vat NSA Orzecznictwo Sądów i Trybunałów

Pozostało 88% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj