W obrocie gospodarczym funkcjonuje wiele modeli rozliczeń dostawy gazu i energii elektrycznej. Kupujący dostają różnego rodzaju dokumenty dotyczące rozliczeń ww. towarów, w związku z czym często mają problem z określeniem, kiedy w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy oraz czy przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Co mówią przepisy
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Za postać energii uznaje się m.in. energię elektryczną oraz gaz ziemny. W konsekwencji obrót nimi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw i dystrybucji energii elektrycznej oraz gazu powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż z chwilą upływu terminu płatności. Dodatkowo prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał on fakturę.
Kiedy pojawiają się wątpliwości
Te z pozoru proste reguły stają się problematyczne, gdy podatnik zaczyna otrzymywać zamiast tradycyjnych faktur faktury rozliczeniowe, faktury szacunkowe (prognostyczne) czy faktury pro forma. W takim przypadku pojawia się pytanie, czy dokumenty te uprawniają podatnika do odliczenia podatku naliczonego.
Fakturą dokumentuje się m.in. dostawy towaru, a jej wystawienie jest konieczne, gdy do transakcji dochodzi pomiędzy podatnikami VAT. Dostawca energii obowiązany jest więc do wystawienia faktury przy sprzedaży na rzecz podatnika.
Przykład
