Prowadzę działalność gospodarczą, w ramach której sprzedawałem towary do sieci marketów. Warunkiem sprzedaży było nabywanie od tej sieci usług informacyjno-promocyjnych, za które wynagrodzenie było potrącane z kwot należnych mi z tytułu sprzedaży towarów. Po zakończeniu współpracy pozwałem sieć marketów o stosowanie czynu nieuczciwej konkurencji. W wyroku sąd nakazał zwrócenie mi kwot pobranych wynagrodzeń za wskazane usługi. Sieć marketów zwróciła mi zasądzoną kwotę oraz wystawiła faktury korygujące. Czy mogę odmówić przyjęcia tych faktur? Czy jeżeli przyjmę faktury korygujące, będę obowiązany do skorygowania podatku odliczonego ze skorygowanych faktur za usługi informacyjno-promocyjne? – pyta czytelnik.
Jak stanowi art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał fakturę korygującą, o której mowa w art. 29a ust. 13 i 14 ustawy o VAT, jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę fakturę korygującą otrzymał. Przepis ten stosuje się z zastrzeżeniem, że jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której dotyczy korekta, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, to zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Nie dokumentują żadnego zdarzenia
Wymienione w tabeli faktury korygujące należą do tzw. faktur korygujących zmniejszających (faktur korygujących in minus). Nie zawsze jednak otrzymanie takich faktur korygujących skutkuje obowiązkiem zmniejszenia kwoty podatku naliczonego. Fakturami korygującymi, o których mowa w art. 29a ust. 13 i 14 ustawy o VAT, mogą być bowiem wyłącznie faktury korygujące dokumentujące rzeczywiste zdarzenia gospodarcze. Wynikający z art. 86 ust. 19a ustawy o VAT obowiązek zmniejszenia kwoty odliczonego podatku naliczonego nie istnieje, jeżeli faktury korygujące wystawione zostały bezpodstawnie, tj. nie dokumentują żadnego z określonych w art. 106j ust. 1 ustawy o VAT zdarzeń, którego wystąpienie skutkuje obowiązkiem wystawienia faktury korygującej.
Na mocy wyroku
Taka właśnie sytuacja ma miejsce w przedstawionym stanie faktycznym. Z treści pytania wynika bowiem, że na mocy wyroku sądowego przedsiębiorca otrzymał kwotę tytułem wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych (na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji). Przyjmuje się, że w takich przypadkach faktury korygujące nie powinny być wystawiane, gdyż zasądzane kwoty mają charakter odszkodowania.
Fiskus potwierdza
Stanowisko takie wyrażają w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej Warszawie z 23 czerwca 2014 r. (IPPP1/443-422/14-2/JL) lub interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 maja 2015 r. (ILPP1/4512-1-132/15-2/TK). W pierwszej z tych interpretacji czytamy, że „w opisie sprawy wnioskodawca wskazał, że kontrahent rzeczywiście pobrał opłaty za usługi promocyjne, marketingowe, reklamowe, jednak sąd przyznający mu odszkodowanie uznał przy tym pobieranie opłat za czyn nieuczciwej konkurencji. Skoro zatem pomiędzy stronami istniała umowa, a jednocześnie opłaty stanowiły zapłatę za określone zachowanie kontrahenta, to nawet jeśli w świetle prawa pozapodatkowego czynności kontrahenta nosiły znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, wypłata przez niego odszkodowania nie stanowi podstawy do wystawienia faktur korygujących". W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że „w opisanym stanie faktycznym faktury zostały wystawione w sposób prawidłowy i nie powinny zostać skorygowane fakturami korygującymi, gdyż nie zaistniały okoliczności wymienione w art. 106j ust. 1 ustawy, tj. po wystawieniu faktur nie podwyższono ceny, nie stwierdzono pomyłki w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury".