VAT od odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu

Odszkodowanie wypłacone wynajmującemu z tytułu wcześniejszego rozwiązania najmu podlega opodatkowaniu.

Aktualizacja: 27.03.2017 08:21 Publikacja: 27.03.2017 07:40

VAT od odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu

Foto: 123RF

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia zdania w kwestii opodatkowania odszkodowań za przedwcześnie zerwany najem. Po raz kolejny potwierdził, że w takim wypadku fiskusowi należy się VAT.

Względy ekonomiczne

Kanwą sprawy był wniosek o interpretację. Podatnik wyjaśnił, że w 2008 r. podpisał z instytucją finansową umowę na najem lokalu do 2019 r. Sam prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Najemca w związku z pozyskaniem nowego lokalu zaproponował jednak wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu i wypłatę odszkodowania. Przedsiębiorca wyjaśnił, że umowa nie zawiera postanowień o możliwości wcześniejszego rozwiązania, poza sytuacją rażącego naruszenia jej postanowień (brak zapłaty za najem). Nie przewidziano możliwości wypowiedzenia umowy najmu z zachowaniem terminu wypowiedzenia.

Ostatecznie strony umowy doszły do porozumienia i ustaliły kwotę odszkodowania. Podatnik zapytał, czy takie pieniądze wypłacone wynajmującemu z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu podlegają opodatkowaniu VAT.

Sam uważał, że nie, bo odszkodowanie należy rozumieć jako rekompensatę, zadośćuczynienie. Tłumaczył, że jako wynajmujący lokal ponosi szkodę wynikającą z wcześniejszego rozwiązania umowy, a uzyskanie odszkodowanie stanowi dla niego częściową rekompensatę tych strat. Pierwotnie umowa najmu stanowiła dla niego rodzaj zabezpieczenia finansowego i rozwoju firmy. Przedterminowe jej rozwiązanie zdecydowanie pogarsza jego sytuację, co stanowi widoczną szkodę dla niego i firmy.

Inny pogląd na sprawę miał jednak fiskus. Jego zdaniem, choć sporna kwota została nazwana odszkodowaniem, nie jest nim.

Urzędnicy uznali, że wyrażenie zgody na wcześniejsze rozwiązanie umowy jest odpłatnym świadczeniem usług na rzecz kontrahenta. W konsekwencji kwota otrzymana jako wynagrodzenie za te usługi na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu. Podatnik nie zgadzał się z taką wykładnią, ale przegrał. Najpierw rację fiskusowi przyznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Stwierdził, że w spornym przypadku kwota wypłacona na podstawie porozumienia stanowi w istocie rozliczenie z tytułu umowy rodzaju „odstępnego".

Brak szkody

Tak samo uznał NSA. Jak podkreślała sędzia sprawozdawca Małgorzata Fita, sporna kwota nie jest klasycznym odszkodowaniem. Nie można bowiem uznać, że u skarżącego doszło do szkody. Zapłata nastąpiła za zgodą na wcześniejsze wycofanie się z umowy. Czynność jest objęta VAT. Wyrok jest prawomocny. ©?

sygnatura akt: I FSK 1283/15

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: a.tarka@rp.pl

Opinia

Jerzy Martini, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Martini i Wspólnicy

Uznanie odszkodowania za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu za usługę dla celów VAT budzi wątpliwości. Co prawda wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-63/92 Lubbock Fine sugerowałby, że taki przypadek podlega VAT, lecz jego analiza nakazuje ostrożność. Dotyczył on odwrotnego przypadku, tj. zapłaty przez wynajmującego na rzecz najemcy. Gdy wynajmujący płaci najemcy, aby ten się wyprowadził, jest to usługą dla celów VAT. Uznanie działań wynajmującego związanych z rozwiązaniem umowy na życzenie najemcy za usługę nie jest już oczywiste. Alternatywą polubownego rozwiązania umowy jest jednostronne jej naruszenie i zaprzestanie opłat. A to wiązałoby się z możliwością uzyskania przez wynajmującego odszkodowania od sądu – nieopodatkowanego VAT.

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia zdania w kwestii opodatkowania odszkodowań za przedwcześnie zerwany najem. Po raz kolejny potwierdził, że w takim wypadku fiskusowi należy się VAT.

Względy ekonomiczne

Pozostało 94% artykułu
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego