Jednorazowa czynność nie decyduje o statusie podatnika VAT

Wniesienie aportem do spółki jawnej udziału w prawie do znaku otrzymanego w darowiźnie nie podlega podatkowi od towarów i usług.

Publikacja: 16.03.2017 01:00

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 24 stycznia 2017 r. (I SA/Wr 1073/16).

Stan faktyczny

Podatnik wraz inną osobą zamierza założyć spółkę jawną. Oboje otrzymali do majątku osobistego w darowiźnie od rodziców prawo do znaku słowno-graficznego. Znak zostanie wyceniony według wartości rynkowej na dzień darowizny i należy do jego majątku prywatnego, z którego nie czerpał dotychczas korzyści. Podatnik planuje wnieść prawo do znaku aportem do spółki jawnej. Znak będzie wykorzystywany przez spółkę do działalności, w szczególności będzie przedmiotem umowy licencyjnej z firmami. Wspólnicy spółki jawnej będą posiadać udziały w równych częściach, po połowie. Podatnik zaznaczył, że nie jest podatnikiem VAT. Jego wątpliwości dotyczyły tego, czy wniesienie do spółki jawnej, z majątku osobistego, wkładu niepieniężnego w postaci posiadanego udziału w prawie ochronnym na znak towarowy podlega VAT. Sam uważał, że taka czynność nie podlega opodatkowaniu.

Fiskus nie zgodził się z tym stwierdzeniem. Zauważył, że wniesienie aportu – w zależności od jego przedmiotu – może spełniać przesłanki uznania go za dostawę towarów lub za świadczenie usług. Urzędnicy podkreślali, że znak towarowy mieści się w kategorii wartości niematerialnych i prawnych z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a wniesienie aportu jest czynnością podlegającą opodatkowaniu jako świadczenie usług. Ponadto, czynność ta ma charakter odpłatny, gdyż wnoszący aport uzyskuje w zamian korzyść w postaci określonych praw związanych z uczestnictwem w spółce, a zwłaszcza prawo do udziału w zysku.

W ocenie fiskusa, aby czynność wniesienia aportu podlegała opodatkowaniu, musi być przeprowadzona przez podatnika VAT, tj. podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą i działający w takim charakterze w odniesieniu do tej transakcji. Przy czym działalność gospodarcza wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych. Według organu, charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z jego posiadania wykluczają jego wykorzystywanie na cele osobiste. Niemożliwe jest więc skuteczne realizowanie wynikających z niego praw w sferze życia prywatnego, w oderwaniu od działalności gospodarczej.

Zdaniem fiskusa, choć możliwe jest samo posiadanie praw do znaku towarowego i niekorzystanie z nich, to jednak kiedy dochodzi do realizacji tych uprawnień, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty. Nie ma znaczenia, że wnioskodawca nie czerpał korzyści majątkowych ze znaku towarowego i nie jest podatnikiem VAT. Organ uznał wniesienie aportem do spółki jawnej, z majątku osobistego, udziału w prawie ochronnym na znak towarowy, otrzymanego uprzednio w darowiźnie, za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Podatnik nie zgadzał się z taka oceną sytuacji. W skardze do sądu administracyjnego wskazał na jednorazowy charakter czynności wniesienia aportu, co zaprzecza wykonywaniu jej w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto, zdaniem skarżącego, znak towarowy będący przedmiotem aportu nie był przez niego wytworzony w prowadzonej działalności gospodarczej ani wykorzystywany w niej w jakikolwiek inny sposób. Podatnik nie będzie go też wykorzystywał w sposób ciągły, gdyż czynność aportu ma charakter jednorazowy.

Rozstrzygnięcie

Z argumentacją skarżącego zgodził się WSA we Wrocławiu. Potwierdził, że czynność wniesienia do spółki jawnej aportu w postaci prawa ochronnego do znaku towarowego ma charakter odpłatnego świadczenie usług w rozumieniu przepisów o VAT. Wnoszący aport do spółki osobowej otrzymuje w zamian wymierną korzyść majątkową w postaci ogółu praw i obowiązków wspólnika, co jest wynagrodzeniem za wniesione aportem składniki majątkowe. Jednak samo tylko stwierdzenie, że dana czynność jest odpłatnym świadczeniem usług nie jest wystarczające dla opodatkowania tej czynności VAT. Równocześnie czynność tę musi wykonać podatnik VAT.

Jak podkreślił sąd, o statusie podatnika VAT nie decyduje okoliczność wniesienia aportu w zamian za wskazaną wcześniej korzyść. Koniecznie jest stwierdzenie wykonania tej czynności przez podatnika VAT, i to działającego w takim charakterze w tej czynności. Nie można uznać, że sam charakter znaku oraz funkcje jakie spełnia w obrocie gospodarczym przesądzały, że wniesienie aportu nastąpi w działalności wnioskodawcy, który jej nie prowadzi. Przede wszystkim przedmiotem aportu będzie otrzymane w drodze darowizny prawo majątkowe. Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej, a dysponując prawem do znaku nie korzystał z niego. Trudno uznać, żeby wykorzystywanie wartości niematerialnej i prawnej następowało w sposób ciągły do celów zarobkowych, zwłaszcza gdy wniesienie wkładu jest czynnością prawną jednorazową. —Aleksandra Tarka

Zdaniem eksperta

Tomasz Leszczewski, starszy konsultant w kancelarii DZP Domański Zakrzewski Palinka sp.k.

Komentowany wyrok WSA we Wrocławiu należy ocenić pozytywnie. Istota sprawy sprowadzała się do wykładni pojęcia działalności gospodarczej dla celów VAT. W szczególności chodziło o rozstrzygnięcie, czy jednorazowa czynność - wniesienie do spółki osobowej wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci udziału w prawie ochronnym do znaku towarowego sprawia, że wnoszący aport staje się podatnikiem VAT jako prowadzący działalność gospodarczą. Prawidłowa wykładnia tego pojęcia dokonana przez sąd musiała skutkować eliminacją z obrotu prawnego nieprawidłowej interpretacji. Dla oceny dokonywanej przez podatnika czynności organ interpretacyjny zastosował przesłankę pozaustawową – charakter składnika aktywów w postaci udziału w prawie ochronnym do znaku towarowego. WSA podkreślił, że kryterium to nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż istotne są jedynie przesłanki wynikające z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, tj. m.in. profesjonalny charakter działalności podatnika. WSA słusznie stwierdził, że taka sytuacja nie występuje w przypadku przeprowadzenia jednorazowej czynności, polegającej na rozporządzeniu składnikiem swego majątku, który nie był przez podatnika wykorzystywany do celów działalności gospodarczej. Komentowany wyrok wpisuje się zatem w linię orzeczniczą ukształtowaną zarówno w orzecznictwie krajowym (np. wyroki: WSA w Bydgoszczy z 20 czerwca 2010 r., I SA/Bd 331/10 i NSA z 1 października 2013 r., I FSK 1414/12 oraz z 9 maja 2014 r., I FSK 811/13), jak i europejskim (np. wyroki TSUE w sprawach o nr C-291/92, C-180/10 i C-181/10), wiążącą pojęcie działania w charakterze podatnika VAT z zarobkowym charakterem tej działalności oraz kryterium stałości i powtarzalności wykonywanych czynności.

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 24 stycznia 2017 r. (I SA/Wr 1073/16).

Stan faktyczny

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona