Usługi za odpłatnością...
W pierwszym przypadku, gdy od pracownika pobierana jest pełna lub częściowa odpłatność za pakiety medyczne lub ubezpieczeniowe, ma miejsce odsprzedaż (refakturowanie) usług za wynagrodzeniem. Pracodawca nabywa bowiem usługi we własnym imieniu, tj. zamawia i płaci za te usługi oraz otrzymuje wystawioną na siebie fakturę, po czym pobiera zapłatę od pracowników, którzy bezpośrednio z tych usług korzystają. Nie jest przy tym ważne czy kwota uiszczana przez pracownika odzwierciedla cenę zakupu usługi, czy pracodawca odsprzedaje ją pracownikowi na preferencyjnych warunkach (np. za 1 zł).
Z tytułu takiej odsprzedaży pracodawca powinien wykazać w deklaracji VAT-7 obrót z tytułu świadczenia usług, stosując przy tym właściwą stawkę VAT. W odniesieniu do tzw. pakietów medycznych oraz ubezpieczeniowych – przy zachowaniu ustawowych warunków – odsprzedaż powinna nastąpić ze zwolnieniem od podatku.
...albo zupełnie gratis
Druga sytuacja dotyczy zapewniania pracownikom darmowych świadczeń medycznych oraz ubezpieczeniowych. W tym przypadku, zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów ustawy o VAT, wydaje się, że z punktu widzenia pracodawcy również będzie miało miejsce świadczenie usług objętych opodatkowaniem VAT, które powinny zostać ujęte w deklaracji VAT-7. Taki pogląd prezentują niektóre organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, w których nie tylko wskazują na konieczność wykazania sprzedaży zwolnionej z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług objętych zwolnieniem, ale dodatkowo podkreślają, że obrót ten należy uwzględnić przy wyliczaniu współczynnika odliczenia VAT (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 28 października 2017 r., IBPP3/4512-460/16-2/EJ).
Minister wyjaśnił
Nie przesądza to jednak o tym, że pracodawcy będący czynnymi podatnikami VAT, którzy nie raportują obrotu zwolnionego z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług, postępują nieprawidłowo. Wprost przeciwnie, minister finansów w odpowiedzi na pismo Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej z 5 lutego 2015 r. potwierdził, że obrót ten nie powinien być wykazywany w deklaracji podatkowej. Pismo opublikowano na stronach Naczelnej Izby Lekarskiej: www.nil.org.pl. W przywołanej odpowiedzi minister finansów stwierdził, że „przepis art. 8 ust. 2 u.p.t.u., odnoszący się do nieodpłatnego świadczenia usług, nie znajduje zastosowania w odniesieniu do tych czynności, które w razie ich uznania za podlegające opodatkowaniu zostałyby zwolnione od podatku". Należałoby to interpretować w ten sposób, że nieodpłatne świadczenie usług na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą podlega opodatkowaniu VAT, jeśli znajduje do niech zastosowanie stawka podatkowa, czyli wyłącznie wtedy, gdy ich opodatkowanie realnie prowadzi do zapłaty podatku. Natomiast nieodpłatne usługi, które w przypadku objęcia ich VAT korzystałyby ze zwolnienia od podatku, nie są objęte opodatkowaniem.
Takie korzystne stanowisko prezentują również eksperci infolinii Krajowej Informacji Podatkowej oraz niektóre organy podatkowe. Niestety nie zostało ono opublikowane w formie zapewniającej prawną ochronę wszystkim podatnikom, którzy je podzielają i stosują. Stwarza to wciąż realne ryzyko kwestionowania prawidłowości ich rozliczeń z tytułu VAT.
Autorka jest doradcą podatkowym w DORADCA sp. z o.o. w Lublinie