Wynajem samochodu pracownikowi pozwoli na pełne odliczenie VAT

Jeżeli pojazd jest używany i do celów działalności gospodarczej, i do prywatnych, to firma uwzględni w rozliczeniu 50 proc. VAT naliczonego. Może jednak tak ukształtować reguły użytkowania auta, aby odliczyć całą daninę.

Publikacja: 02.03.2017 05:10

Wynajem samochodu pracownikowi pozwoli na pełne odliczenie VAT

Foto: 123RF

Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50 proc. kwoty podatku naliczonego. Jednocześnie ustawa o VAT przewiduje sytuacje, w których podatnik uprawniony jest do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Ma to zasadniczo miejsce gdy:

- pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika;

- pojazdy samochodowe mają odpowiednią konstrukcję (przeznaczenie).

W przypadku pojazdów samochodowych niemających odpowiedniej konstrukcji (przeznaczenia), ich wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej należy potwierdzić prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu. Ponadto, przyjęte przez podatnika zasady używania pojazdów mają wykluczać ich użycie do celów innych niż prowadzona działalność gospodarcza.

Z domu do pracy

Zdarza się, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy udostępniają pracownikom, członkom zarządu, współpracownikom pojazdy samochodowe, które są wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Osoby te często wykorzystują pojazdy nie tylko do celów służbowych, ale również do celów prywatnych (choćby w celu wykonywania przejazdów z domu do pracy). Wykorzystanie pojazdu również do celów prywatnych powoduje, że pracodawca może odliczyć wyłącznie 50 proc. kwoty podatku naliczonego.

Za odpłatnością

Pracodawcy często wprowadzają odpłatność za wykorzystywanie pojazdu do celów prywatnych. Pojawia się więc pytanie czy w takim przypadku można przyjąć, że samochód jest w całości wykorzystywany do celów działalności gospodarczej. Samochód bowiem w części może być wykorzystywany wyłącznie do zadań służbowych (przy spełnieniu wymogów przewidzianych dla pełnego odliczenia, tj. ustaleniu odpowiednich zasad wykluczających użycie prywatne, prowadzeniu ewidencji przebiegu pojazdu oraz złożeniu informacji o tym pojeździe naczelnikowi urzędu skarbowego). Natomiast w pozostałej części może być wykorzystywany do celów prywatnych korzystającego, ale na podstawie np. umowy najmu (a więc za odpłatnością). W takim przypadku udostępnienie pojazdu do celów prywatnych następuje w ramach czynności opodatkowanej (umowy najmu). Wówczas pojazd wykorzystywany jest na dwa sposoby:

- w czasie wykonywania przez pracowników, współpracowników, członków zarządu swoich obowiązków służbowych wynikających z działalności gospodarczej przedsiębiorcy, samochody wykorzystywane są bezpośrednio do działalności gospodarczej albo

- w czasie, w którym ww. osoby nie wykonują swoich obowiązków służbowych wynikających z działalności gospodarczej przedsiębiorcy, samochody są odpłatnie udostępniane tym osobom.

W konsekwencji należałoby uznać, że pojazd w całości jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej, a podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego. Takie stanowisko zostało zaakceptowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 25 maja 2015 r. (I SA/Łd 435/15 – orzeczenie nieprawomocne).

Przykład

Spółka przekazuje pracownikom samochody służbowe, które wykorzystują w prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Spółka ustaliła zasady korzystania z pojazdów, które wykluczają ich użycie prywatne w czasie pracy, a ponadto prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu oraz została złożona informacja o tych pojazdach do naczelnika urzędu skarbowego. Ponadto spółka udostępnia pojazdy pracownikom do prywatnego wykorzystania na podstawie umowy zawartej pomiędzy spółką a konkretnym pracownikiem, określającej warunki, zasady i opłaty dotyczące korzystania z pojazdu będącego częścią samochodowej floty spółki.

W przedstawionej sytuacji spółka może odliczać 100 proc. kwoty podatku naliczonego, gdyż pojazdy wykorzystywane są wyłącznie do celów działalności gospodarczej (do wykonywania zadań służbowych lub udostępniane w ramach czynności opodatkowanych).

Fiskus jest przeciwny...

Istnieje jednak negatywne w tym zakresie stanowisko przyjmowane przez organy podatkowe. Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 4 stycznia 2016 r. (ILPP1/4512-1-760/15-4/NS) stwierdziła, że „wykorzystywanie samochodów przez pracowników w celu realizacji ich obowiązków oraz udostępnienie tych samych samochodów pracownikom do wykorzystania w celach prywatnych nie pozwala na stworzenie jasnych i przejrzystych zasad, z których wynikałby brak możliwości użycia samochodów do celów prywatnych w czasie wykorzystywania ich do wykonywania obowiązków służbowych. Z uwagi na to, że samochody są wykorzystywane do celów prywatnych pracowników, zainteresowany nie ma obiektywnych możliwości wyeliminowania ich użycia w takim celu również w czasie, kiedy powinny być wykorzystywane wyłącznie do wykonywania obowiązków na rzecz spółki".

...ale sąd bierze stronę podatników

Niemniej jednak WSA w Łodzi w ww. wyroku z 25 maja 2015 r. trafnie zauważył, że przyjęcie takiego stanowiska powoduje, że analizowane przepisy nigdy nie mogłyby zostać zastosowane. W orzeczeniu tym czytamy: „Dopóki bowiem mamy do czynienia z tzw. czynnikiem ludzkim – istnieje potencjalne zagrożenie, że dany pojazd może zostać wykorzystany do celów innych niż związane z działalnością gospodarczą spółki. Okoliczności tej nie da się całkowicie wyeliminować, chodzi zatem jedynie o stworzenie takich mechanizmów i wprowadzenie takich zasad używania pojazdów, które dadzą maksymalną gwarancję wykorzystania ich wyłącznie w działalności gospodarczej podatnika".

Zdaniem autora

Trzeba wprowadzić odpowiednie mechanizmy - Piotr Kępisty, doradca podatkowy, konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.

W sytuacji przedstawionej w przykładzie, podatnik będzie miał prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego, jeżeli stworzy i wprowadzi odpowiednie mechanizmy, które dadzą maksymalną gwarancję wykorzystania pojazdów wyłącznie do działalności gospodarczej. Wydaje się, że organy podatkowe popełniają błąd przyjmując z góry, że w takim przypadku nie przysługuje podatnikom prawo do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50 proc. kwoty podatku naliczonego. Jednocześnie ustawa o VAT przewiduje sytuacje, w których podatnik uprawniony jest do odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Ma to zasadniczo miejsce gdy:

- pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika;

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów