Oszust wyłudzający VAT odpowie jak zabójca

Od 1 marca za przestępstwa podatkowe na kwotę ponad 10 mln zł grozi 25 lat więzienia. Fiskus deklaruje, że za przypadkowe błędy kar nie będzie.

Aktualizacja: 01.03.2017 09:29 Publikacja: 01.03.2017 07:37

Oszust wyłudzający VAT odpowie jak zabójca

Foto: 123RF

Wchodząca w życie 1 marca nowelizacja kodeksu karnego wprowadza nowe kategorie przestępstw. Chodzi o wystawianie fikcyjnych faktur VAT (niedokumentujących rzeczywistych transakcji) oraz ich podrabianie i przerabianie w celu użycia jako autentycznych (np. kiedy faktura dokumentuje dostawę innych towarów lub usług niż w rzeczywistości czy też inne kwoty).

Największe kontrowersje budzi pojawienie się kary 25 lat pozbawiania wolności za przestępstwa podatkowe. Będzie ona grozić za fałszowanie faktur na kwotę powyżej 10 mln zł. Nowelizacja wprowadza również surowsze kary dla osób wystawiających fikcyjne faktury albo podrabiających lub przerabiających faktury, których wartość przekracza 5 mln. Grozić będzie za to od trzech do 15 lat pozbawienia wolności. Osobom, które zostaną skazane za przestępstwa związane z wyłudzeniem VAT, grozi dodatkowo zapłata grzywny do 6 mln zł.

Trzeba udowodnić winę

Ministerstwo Sprawiedliwości zapewnia przedsiębiorców, że sankcje wymierzone są w przestępców.

„Wyłącza to możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej osoby, która przypadkowo popełni błąd przy wystawieniu faktury, nawet jeżeli powstanie on w wyniku niedbalstwa, a nawet lekkomyślności" – napisał wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł w odpowiedzi na interpelację poselską nr 5967.

By podlegać odpowiedzialności karnej, sprawca musi mieć pełną świadomość, że podrabia lub przerabia fakturę czy używa takich faktur jako autentycznych.

– Umyślne zachowanie sprawcy trzeba będzie udowodnić. W przeciwnym razie zastosowana będzie zasada in dubio pro reo, czyli rozstrzygania wątpliwości na korzyść oskarżonego – mówi adwokat Marcin Malinowski.

Postępowania karne w sprawie wyłudzeń VAT co do zasady będą prowadzić nie organy skarbowe, ale policja i prokuratura. Ocenią zamiar popełnienia czynu zabronionego, kierując się dotychczasową praktyką i orzecznictwem w sprawach karnych dotyczących winy umyślnej.

Nowelizacja wprowadza też zmiany w ustawie o policji, CBA, Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Granicznej i Żandarmerii Wojskowej. Służby te mają skuteczniej wykrywać przestępstwa dzięki m.in. stosowaniu podsłuchów.

– Zmiany są konieczne. Wyłudzenia VAT przybrały taką skalę, że walka z nimi wymaga zdecydowanych działań – mówi Malinowski.

Konsekwencje dla firm

W ocenie Przemysława Ruchlickiego, eksperta Krajowej Izby Gospodarczej, wprowadzenie za wyłudzenie VAT takiej kary jak za zabójstwo świadczy o pewnej bezsilności państwa. Wysoka kara ma działać odstraszająco, gdyż administracja skarbowa ma trudności z karaniem prawdziwych organizatorów przestępstw.

– Obawiam się, że nowe przepisy mogą stanowić zagrożenie dla przedsiębiorców, którzy zostaną nieświadomie uwikłani w wyłudzenie podatku. Na takie ryzyko narażeni są m.in. jako podwykonawcy czy uczestnicy łańcucha dostaw. Tymczasem 10 mln zł VAT to nie jest jakaś niewyobrażalna kwota, np. przy inwestycjach budowlanych czy budowie autostrad. Nawet jeśli sąd uniewinni oskarżonego, już sam akt oskarżenia ma bardzo poważne konsekwencje, jak tymczasowe aresztowanie czy zabezpieczenie mienia – zaznacza Ruchlicki.

podstawa prawna: Nowelizacja kodeksu karnego i innych ustaw z 10 lutego 2017 r. DzU z 13 lutego 2017 r., poz. 244

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: monika.pogroszewska@rp.pl

Opinia

Małgorzata Militz, doradca podatkowy w GWW

Celem zmian w przepisach jest zaostrzenie kar dla przestępców wyłudzających VAT na dużą skalę. Obawiam się jednak, że skutki tych zmian mogą dotknąć także uczciwych podatników, którzy zostali nieświadomie wplątani w karuzele VAT. Wynika to z faktu, że karalne będzie również posługiwanie się fakturami nieodzwierciedlającymi rzeczywistych zdarzeń. Niestety, ogromna większość przedsiębiorców nie wdrożyła dotychczas procedur weryfikacji kontrahentów ani procedur dotyczących ujmowania faktur w księgach. Powinni zrobić to jak najszybciej, by uniknąć uwikłania w przestępczy proceder lub – w najgorszym razie – bronić się przed ewentualnymi zarzutami.

Wchodząca w życie 1 marca nowelizacja kodeksu karnego wprowadza nowe kategorie przestępstw. Chodzi o wystawianie fikcyjnych faktur VAT (niedokumentujących rzeczywistych transakcji) oraz ich podrabianie i przerabianie w celu użycia jako autentycznych (np. kiedy faktura dokumentuje dostawę innych towarów lub usług niż w rzeczywistości czy też inne kwoty).

Największe kontrowersje budzi pojawienie się kary 25 lat pozbawiania wolności za przestępstwa podatkowe. Będzie ona grozić za fałszowanie faktur na kwotę powyżej 10 mln zł. Nowelizacja wprowadza również surowsze kary dla osób wystawiających fikcyjne faktury albo podrabiających lub przerabiających faktury, których wartość przekracza 5 mln. Grozić będzie za to od trzech do 15 lat pozbawienia wolności. Osobom, które zostaną skazane za przestępstwa związane z wyłudzeniem VAT, grozi dodatkowo zapłata grzywny do 6 mln zł.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona