Obrót bitcoinami bez kasy fiskalnej

Do końca 2018 r. usług finansowych i ubezpieczeniowych, z wyłączeniem usług w zakresie wymiany walut świadczonych przez inne podmioty niż banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, nie ewidencjonuje się na kasie.

Aktualizacja: 04.02.2018 10:45 Publikacja: 04.02.2018 09:00

Obrót bitcoinami bez kasy fiskalnej

Foto: AdobeStock

- Przedsiębiorca zajmuje się obrotem walutą elektroniczną (bitcoin). Nabywcami kryptowaluty są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Przedsiębiorca klasyfikuje obrót pod symbolem PKWiU 64.19.30.0 „Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane". Czy transakcja zbycia kryptowalut powinna podlegać rejestracji przy użyciu kasy fiskalnej? – pyta czytelnik.

Prowadzony przez przedsiębiorcę obrót kryptowalutą (bitcoin) podlega opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (por. wyrok TSUE z 22 października 2015 r. w sprawie C 264/14, Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi).

W wyroku tym Trybunał stwierdził także, że „(...) Artykuł 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że świadczenie usług takich jak w postępowaniu głównym, które polegają na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty «bitcoin» i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom, stanowi transakcje zwolnione z podatku od wartości dodanej w rozumieniu tego przepisu. Artykuł 135 ust. 1 lit. d) i f) dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że takie świadczenie usług nie wchodzi w zakres stosowania tych przepisów. (...)".

Ze zwolnieniem z VAT

Na podstawie tego wyroku organy podatkowe przyjmują, że pojęcie walut używanych jako prawny środek płatniczy (dla celów VAT) obejmuje również kryptowalutę i tym samym wpisuje się w normę art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT. Stosownie do tego przepisu zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Czynności polegające na zbyciu kryptowaluty są zatem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług, jednak są zwolnione z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT (por. interpretację dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 października 2017 r., 0113-KDIPT1-3.4012.533.2017.2.OS).

Co minister zdecydował w rozporządzeniu

Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Niektóre czynności zostały jednak zwolnione z obowiązku stosowania kas fiskalnych w rozporządzeniu ministra rozwoju i finansów z 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (dalej: rozporządzenie).

Stosownie do § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2018 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W poz. 25 tego załącznika wymieniono usługi finansowe i ubezpieczeniowe (ex 64–66 PKWiU) „Usługi finansowe i ubezpieczeniowe z wyłączeniem usług w zakresie wymiany walut świadczonych przez inne podmioty niż banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe".

Przedsiębiorca odpowiada za zaklasyfikowanie

W analizowanej sprawie transakcje obrotu kryptowalutą przeprowadzane są przez przedsiębiorcę na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a zatem są objęte dyspozycja art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Wykonywaną działalność w zakresie obrotu kryptowalutą przedsiębiorca klasyfikuje pod symbolem PKWiU – 64.19.30.0 „Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane".

W sytuacji, gdy obrót kryptowalutami faktycznie należy sklasyfikować pod symbolem PKWiU 64.19.30.0 „Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane", to stosownie do § 2 ust. 1 w powiązaniu z poz. 25 załącznika do rozporządzenia, przedsiębiorca może korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej do 31 grudnia 2018 r.

Obowiązek prawidłowego zaklasyfikowania świadczonych usług spoczywa na podatniku. W przypadku wątpliwości podatnik powinien wystąpić do urzędu statystycznego o pomoc w przyporządkowaniu wykonywanego obrotu kryptowalutą do odpowiedniego grupowania PKWiU. Od 1 stycznia 2018 r. dla celów VAT stosuje się PKWiU 2016 wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (DzU z 2015 r. poz. 1676 oraz z 2017 r. poz. 2453).

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 7 i art. 111 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1221 ze zm.)

podstawa prawna: rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (DzU z 2017 r., poz. 2454)

Kryptowaluty pełnią rolę środka płatniczego

Kryptowaluty to wirtualne znaki legitymacyjne o charakterze zbliżonym do pieniądza bezgotówkowego. Nie posiadają centralnego emitenta ani instytucji kontrolującej jej obrót. Ich wartość rynkowa zależy tylko i wyłącznie od wolnorynkowych mechanizmów popytu i podaży w serwisach wymiany, na podstawie których ustala się ich aktualny kurs w stosunku do walut takich jak euro czy złoty. Kryptowaluty nie są autonomicznym świadczeniem ani nie zaspokajają żadnych potrzeb. Ich jedyną funkcją jest rola środka płatniczego lub medium wymiany wartości pieniężnej, opierająca się na zasadach kryptografii. Umożliwiają one przeprowadzanie rozliczeń drogą elektroniczną bezpośrednio pomiędzy dokonującym płatności a odbiorcą. Kyptowaluty nie posiadają jakiegokolwiek substratu materialnego, pełnią funkcje zbliżone do funkcji pieniądza bezgotówkowego. Wszelkie operacje przeprowadzane za pośrednictwem kryptowalut polegają tylko i wyłącznie na wprowadzaniu odpowiednich zapisów w systemach informatycznych i nie są związane z wydawaniem jakichkolwiek dokumentów lub innego rodzaju potwierdzeń o charakterze materialnym.

Bitcoin jako system wirtualnej waluty nie jest uregulowany w przepisach prawa. Waluta ta nie ma żadnego centralnego organu ani jakiejkolwiek instytucji sprawującej nad nią nadzór. Na gruncie ustawy o NBP waluty bitcoin nie można traktować na równi z prawnym środkiem płatniczym, gdyż nie funkcjonuje on jako instrument rynku pieniężnego w rozumieniu odrębnych przepisów. Bitcoin nie jest zatem walutą uznawaną jako prawny środek płatniczy. Nie jest również stosowany w rozliczeniach międzynarodowych w sensie prawnym, ponieważ nie posługują się nim żadne instytucje publiczne. Nie funkcjonuje jako instrument rynku pieniężnego.

Znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej są banknoty i monety opiewające na złote i grosze (art. 31 ustawy o NBP). Znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 32 ustawy o NBP).

- Przedsiębiorca zajmuje się obrotem walutą elektroniczną (bitcoin). Nabywcami kryptowaluty są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Przedsiębiorca klasyfikuje obrót pod symbolem PKWiU 64.19.30.0 „Pozostałe pośrednictwo pieniężne, gdzie indziej niesklasyfikowane". Czy transakcja zbycia kryptowalut powinna podlegać rejestracji przy użyciu kasy fiskalnej? – pyta czytelnik.

Prowadzony przez przedsiębiorcę obrót kryptowalutą (bitcoin) podlega opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (por. wyrok TSUE z 22 października 2015 r. w sprawie C 264/14, Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi).

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego