Problem polega na tym, że zaświadczenie wydane przez GUS w zakresie nadania kodu PKWiU nie ma waloru ani decyzji, ani postanowienia i według orzecznictwa nie podlega zaskarżeniu. Stanowisko GUS nie jest wiążące ani dla podatnika, ani dla organów, jednak stanowi dowód w sprawie i organy skarbowe mogą – stosując zasadę swobodnej oceny dowodów – pominąć go w sprawie, jeżeli oczywiście odpowiednio to uzasadnią. Klasyfikacja dokonana przez GUS ma charakter pomocniczy w samodzielnym ustaleniu grupowania wyrobu lub usługi, przy czym nie jest wiążąca i może zostać zmieniona przez GUS, także z urzędu.
I z tego właśnie powodu podatnicy świadczący usługi pompowania betonu znaleźli się w niespodziewanie trudnej sytuacji.
...zwłaszcza że urząd zmienił zdanie
Do niedawna GUS kwalifikował usługi pompowania betonu jako usługi betoniarskie pod kodem 43.99.40. Tym samym usługi te, jako znajdujące się w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, po spełnieniu określonych warunków, podlegały opodatkowaniu według odwrotnego obciążenia. Z niewyjaśnionych przyczyn, mniej więcej od lipca 2017 r. GUS zmienił kierunek interpretacyjny i usługi pompowania betonu kwalifikuje jako „Pozostałe usługi przeładunku" wg kodu 52.14.90 PKWiU, które podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Nowy stan faktyczny i nowe interpretacje
Problem jest wysoce skomplikowany nawet dla podatników, którzy uzyskali wiążące interpretacje podatkowe stwierdzające, że usługi pompowania betonu zaliczane do grupowania 43.99.40 PKWiU podlegają opodatkowaniu według mechanizmu odwrotnego obciążenia. Skoro podatnik podając stan faktyczny we wniosku o interpretację brał pod uwagę pierwotnie wydaną opinię GUS, to po jej zmianie stan faktyczny nie jest już aktualny i otrzymana interpretacja nie gwarantuje ochrony na podstawie art. 14k ordynacji podatkowej.
Część podatników, która otrzymała zmienione opinie GUS, wystąpiła z nowymi wnioskami o wydanie wiążących interpretacji podatkowych z uwzględnieniem nowych opinii GUS, tj. z kodem 52.14.90 PKWiU. Nie trudno zgadnąć, że nowe interpretacje potwierdzają, iż tym razem ta sama usługa pompowania betonu, w niezmienionym stanie faktycznym i prawnym podlega opodatkowaniu według zasad ogólnych. Czy zatem opinia GUS może być „podatkowo-twórcza"?
Zadanie dla dyrektora KIS
Zmiana stanowiska GUS de facto oznacza, że ci sami podatnicy świadcząc te same usługi na rzecz tych samych kontrahentów na podstawie tej samej ustawy o VAT (art. 17 ust. 1 pkt 8) zobowiązani są stosować inne zasady opodatkowania VAT w skali kilku miesięcy. Właściwie to nie są zobowiązani, skoro stanowisko GUS nie ma mocy wiążącej. Nie można podatnikom działającym w zaufaniu do organów publicznych zarzucić niewłaściwego wykonywania obowiązków podatkowych.