Bacciarelli mistrz portretu

5 stycznia mija 200 rocznica śmierci Marcello Bacciarellego, nadwornego malarza króla Stanisława Augusta. Zamek Królewski w Warszawie przygotowuje wystawę jego portretów.

Aktualizacja: 05.01.2018 09:31 Publikacja: 05.01.2018 09:26

Foto: materiały prasowe

Bacciarelli urodził się w 1731 roku w Rzymie. Malarstwa uczył go tam późnobarokowy artysta Marco Benefiale. Dwudziestoletni Bacciarelli wyjechał do Drezna i rozpoczął pracę dla Augusta III. Zaczynał od dokumentacji rysunkowej dzieł sztuki znajdujących się w drezdeńskiej galerii. Zyskał tam także uznanie jako portrecista. W Dreźnie poślubił swą uczennicę, Fryderykę z Richterów, miniaturzystkę i pastelistkę, która została również nadworną malarką Augusta III Wettina.

Po raz pierwszy Marcello Bacciarelli przyjechał do Warszawy razem z dworem saskim w 1756 roku podczas wojny siedmioletniej. W latach 1764-1766 pracował dla dworu cesarskiego Marii Teresy w Wiedniu.

W 1764 otrzymał zaproszenie na od Stanisława Augusta, nowego króla Polski. Dwa lata później, 35-letni Bacciarelli został jego nadwornym malarzem. Praca na dworze w Warszawie przyniosła mu wielką sławę. Artysta stał się jedną z najważniejszych postaci w historii malarstwa polskiego. Doceniano go również granicą, o czym świadczy członkostwo w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, Berlinie, Dreźnie i Akademii św. Łukasza w Rzymie.

W Warszawie Bacciarelli odpowiadał za wystrój wnętrz królewskich rezydencji: Łazienek Królewskich, Zamku Królewskiego i Zamku Ujazdowskiego. Zaopatrywał także galerie Stanisława Augusta w cenne dzieła  i z polecenia króla założył w 1766 roku Malarnię Królewską, czyli szkołę artystyczną na Zamku. I wkrótce otrzymał szlachectwo polskie.

Na zlecenie Stanisława Augusta malował sceny z historii Polski oraz portrety, których stał się mistrzem. Wykonał ponad 30 portretów Stanisława Augusta oraz liczne wizerunki członków najbliższej rodziny królewskiej i arystokracji.

Największą kolekcję jego prac, liczącą  ponad 60 dzieł, ma Zamek Królewski w Warszawie. Większość z nich można podziwiać w jegownętrzach. W Sali Rycerskiej znajduje się sześć obrazów historycznych, upamiętniające ważne momenty w naszych dziejach. Są to: Unia litewska, Hołd Pruski, Nadanie praw Akademii Krakowskiej, Jan III Sobieski – Victoria Wiedeńska, Nadanie praw chłopom przez Zygmunta Starego oraz Pokój Chocimski (ten obraz obecnie jest w konserwacji). Są tu też portrety ważnych osobistości. W Pokoju  Marmurowym znajduje się cykl 22 portretów królów polskich, od Bolesława Chrobrego do Augusta III. Jest tu także eksponowany  duży portret Stanisława Augusta w stroju koronacyjnym. W Pokoju Żółtym podziwiać można portrety rodziny królewskiej.

Natomiast w Łazienkach Królewskich w Sali Salomona, zamienionej w galerię jednego mistrza, zobaczymy cztery tonda Bacciarellego, ukazujące królewskie cnoty: odwagę (alegoria ta jest portretem Stanisława Augusta), sprawiedliwość, roztropność i łaskawość. A także jego portrety, m.in. Anny Teofili z Sapiechów Potockiej, Magdaleny Agnieszki z Lubomirskich Sapieżyny oraz Katrzyny Gattai Tomatis. Plafon Sali Salomona niestety został zniszczony w czasie wojny.

Marcello Bacciarelli pozostał w Polsce i po abdykacji króla w 1795 roku. W latach 1807-1818 był członkiem Rzeczywistym  Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk.

Artysta zmarł w Warszawie w 1818 roku.

- Z okazji 200-lecie rocznicy śmierci Bacciarellego przygotowujemy wystawę „Najpiękniejsze portrety”, która zostanie otwarta 7czerwcu. – zapowiada Dorota Juszczak ze Zbiorów Sztuki Malarstwa na Zamku Królewskim. - Będzie to wybór około 40 najlepszych portretów  artysty – mówi „Rzeczpospolitej”. - Pokażemy nie tylko portrety znajdujące się w Polsce ale i zagranicą, nigdy u nas niewystawiane, m.in. z Uffizi we Florencji, ze Szkocji i z prywatnych paryskich kolekcji. Zobaczymy wśród nich portret Franciszka Potockiego Salezego, do niedawna uważany za zaginiony, portret  Stanisława Augusta z klepsydrą i wizerunek bratanka króla oraz portrety Lorda i Lady Mansfieldów, namalowane w Warszawie na zamówienie ambasadora ze Szkocji. A ze zbiorów w Polsce np. znakomity portret Stanisława Augusta z popiersiem Piusa VI z kolekcji Zamku Królewskiego, czy Julii Duhamel jako dziewczynki z Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Bacciarelli urodził się w 1731 roku w Rzymie. Malarstwa uczył go tam późnobarokowy artysta Marco Benefiale. Dwudziestoletni Bacciarelli wyjechał do Drezna i rozpoczął pracę dla Augusta III. Zaczynał od dokumentacji rysunkowej dzieł sztuki znajdujących się w drezdeńskiej galerii. Zyskał tam także uznanie jako portrecista. W Dreźnie poślubił swą uczennicę, Fryderykę z Richterów, miniaturzystkę i pastelistkę, która została również nadworną malarką Augusta III Wettina.

Po raz pierwszy Marcello Bacciarelli przyjechał do Warszawy razem z dworem saskim w 1756 roku podczas wojny siedmioletniej. W latach 1764-1766 pracował dla dworu cesarskiego Marii Teresy w Wiedniu.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce