Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są zobowiązane, co do zasady, przygotować sprawozdanie finansowe zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości (dalej: uor). Jeśli jednostka korzysta z uproszczeń przewidzianych np. dla jednostek mikro i małych, stosuje odpowiednio wzory z załączników nr 4 i 5 do uor. Jednym z wymogów tego aktu prawnego dotyczącym wprowadzenia do sprawozdania finansowego – bez względu na to, czy jednostka stosuje wspomniane uproszczenia, czy nie – jest wskazanie, czy zostało ono sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności. Niniejszy artykuł oraz zawarte w nim przykłady odnoszą się do sytuacji, w której sprawozdanie finansowe jest sporządzane zgodnie z załącznikiem nr 1 do uor.
Rachunek z kodeksu
Ustawa o rachunkowości nie definiuje jednak żadnych metod, na podstawie których można zmierzyć albo skalkulować, czy jednostka jest zdolna kontynuować działalność w kolejnym okresie obrotowym bądź czy jej dalsze funkcjonowanie jest zagrożone. W tej sytuacji należy sięgnąć do kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.), który zawiera przepisy normujące ustrój spółek handlowych, do których zaliczają się m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zgodnie z art. 233 k.s.h. w sytuacji, gdy bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki. Przepis ten dotyczy zarówno danych z rocznego sprawozdania finansowego, jak i z każdego innego bilansu sporządzonego na dowolny moment roku obrotowego danej jednostki. Praktyka pokazuje również, że sprawdzając, czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spełnia kryteria art. 233 k.s.h. należy wziąć pod uwagę tzw. skumulowaną stratę, czyli zsumować straty z lat ubiegłych ze stratą za bieżący okres obrotowy.
Jeżeli obliczenia wykażą, że strata przewyższa sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, nie oznacza to automatycznie, że zgromadzenie wspólników powinno zdecydować o rozpoczęciu procedury likwidacji oraz uchwały o rozwiązaniu spółki. Można podjąć uchwałę o kontynuacji działalności wraz ze wskazaniem odpowiednich działań naprawczych. Obowiązkiem zarządu jest zatem zwołanie zgromadzenia wspólników.
