"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca – bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
Aktualizacja: 10.08.2017 18:35 Publikacja: 09.08.2017 19:06
Foto: Fotorzepa, Danuta Matloch
"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca – bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
ale zostanie kamień – tak – głaz.
I tak staniemy na wozach, czołgach,
na samolotach, na rumowisku,
gdzie po nas wąż się ciszy przeczołga,
gdzie zimny potop omyje nas,
nie wiedząc: stoi czy płynie czas.
Jak obce miasta z głębin kopane,
popielejące ludzkie pokłady
na wznak leżące, stojące wzwyż,
nie wiedząc, czy my karty iliady
rzeźbione ogniem w błyszczącym złocie,
czy nam postawią, z litości chociaż,
nad grobem krzyż"
Fragment wiersza K.K. Baczyńskiego, „Pokolenie" (22.07.1943 r.)
Czwartego dnia Powstania Warszawskiego, 73 lata temu, około godziny 16 najprawdopodobniej od kuli niemieckiego snajpera zginął jeden z najlepiej zapowiadających się i najzdolniejszych polskich poetów połowy XX w. – Krzysztof Kamil Baczyński... miał zaledwie 23 lata.
Od dłuższego już czasu właśnie ta jego przedwczesna śmierć jest najdobitniejszym, najbardziej dojmującym symbolem, jak wielu wartościowych i świetnie zapowiadających się ludzi straciła Polska i Warszawa, chwytając 1 sierpnia 1944 r. za broń do tak ryzykownej i, jak się okazało, beznadziejnej militarnie walki.
Pewnie gdyby Baczyński przeżył, odniósłby ogromny literacki sukces i byłby teraz wymieniany jednym tchem jako jeden z najwybitniejszych i najciekawszych polskich poetów drugiej połowy XX w., na równi ze Zbigniewem Herbertem, Czesławem Miłoszem, Tadeuszem Różewiczem, Stanisławem Grochowiakiem czy Jarosławem Markiem Rymkiewiczem. Takich ludzi jak Baczyński było wielu – on stał się symbolem „rozstrzelanego" przez Niemców pokolenia Kolumbów.
Niemniej można sobie wyobrazić i inny (gorszy?) scenariusz. Powstanie Warszawskie przeprowadza nie Armia Krajowa (gen. Bór-Komorowski okazuje się jednak odporny na presję gen. Okulickiego), ale Armia Ludowa do spółki z Armią Czerwoną. Faktycznie Warszawę wyzwalają czerwonoarmiści, rozbudowując później bohaterski i heroiczny rys garstki partyzantów pod wodzą towarzysza Zenona Kliszki.
To sprawiłoby, że komunistyczna kosmologia wyparłaby akowską legendę, którą o wiele skutecznej oskarżano by o „stanie z karabinem u nogi". W tej logice „Barwy walki" Mieczysława Moczara zastąpiłyby w kanonie lektur szkolnych „Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego. A w Polsce, znacznie łatwiejsza byłaby akceptacja społeczna dla instalowanego nowego ustroju. Na takiej fali „ocalony" na skutek politycznych zawirowań Baczyński mógłby wstąpić do... Polskiej Partii Robotniczej. A może nawet napisałby wiersz pochwalany ku czci Stalina?
Czy taka wizja „political fiction" byłaby jakkolwiek realna? Nie wiem. Pamiętajmy jednak, że każdy scenariusz pociąga ze sobą swoje jakieś dalsze skutki. Przeszłość nam dana wielokrotnie jest tak zmienna i nieprzewidywalna (teoretyczna suma zysków i strat być może zawsze się bilansuje), że nie jesteśmy w stanie tego w żaden sposób rozstrzygnąć.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Zarówno Iran, jak i Rosja muszą zobaczyć, że Zachód jest zjednoczony i zdeterminowany, by bronić swoich wartości. Potrzebne są sankcje, odblokowanie wsparcia finansowego dla Ukrainy i Izraela, a Unia Europejska musi uznać Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej za organizację terrorystyczną.
Leasing to umowa cywilnoprawna, która zawiera zasady, w oparciu o które możesz korzystać z pojazdu, a także warunki, na jakich możesz wykupić samochód. Na co zwrócić uwagę podpisując tego rodzaju zobowiązanie? O czym pamiętać, gdy planujesz wykup auta z leasingu?
Donald Tusk zaprasza na posiedzenie rządu generałów i szefa BBN, tworząc nowy format pracy nad bezpieczeństwem Polski. I to w chwili, gdy prezydent Andrzej Duda leci do USA, gdzie spotka się z Donaldem Trumpem, który może okazać się dla tego bezpieczeństwa największym wyzwaniem.
Od poniedziałku Ameryka przygląda się pierwszemu procesowi karnemu byłego prezydenta Donalda Trumpa. To będzie też ważny punkt odniesienia dla tych zachodnich krajów, w których populiści już rządzą albo mają szansę na zdobycie władzy.
Wojna Iranu z Izraelem to konflikt abstrakcyjny. Nie chodzi w nim o zdobycze terytorialne czy nawet o jakąś widoczną przewagę. Taka wojna może trwać wiecznie, ale też nigdy nie przekroczy granic rozsądku.
Przez aplikację mobilną, serwis internetowy, telefon i w placówce – w Biurze Maklerskim Pekao klienci sami mogą wybrać najdogodniejszy sposób zakupu detalicznych obligacji skarbowych.
W ramach programu „Czyste powietrze” przyjęto już ponad 800 tys. wniosków i zakontraktowano 19 mld złotych dotacji. To wciąż mało, ale śnieżna kula poprawy jakości powietrza ruszyła.
Poranny piątkowy izraelski odwet na Iranie jest zaskakujący i tajemniczy. Teheran atak bagatelizuje, ale też może jeszcze zaskoczyć.
Jeśli dochodzenie wykaże, że wykorzystano pracę przymusową, władze nakażą wycofanie towarów z rynku Unii Europejskiej i platform internetowych oraz ich konfiskatę na granicach.
Bieda ustępuje szybciej niż się powszechnie sądzi, a nierówności w granicach państw nie rosną, a być może nawet nieco spadły – pisze publicysta ekonomiczny.
Obrońcy praworządności przedstawili „kompleksowy pakiet rozwiązań” określany potocznie mianem „naprawy TK”.
Dopuszczenie do prowadzenia amatorskich poszukiwań zabytków powinno wiązać się z zapewnieniem procedur, które umożliwią realną kontrolę osób prowadzących poszukiwania i ograniczą do minimum zagrożenia.
Informowanie przed rekrutacją o proponowanej pensji wraz z zakazem sprawdzania historii zarobków mogą przyczynić się do zwalczania nierówności w wynagrodzeniach.
Nasz projekt nowelizacji przepisów ma zapobiegać automatycznemu stosowaniu tego środka. Patologią jest m.in. brak należytego uzasadniania i weryfikacji, czy istnieje realne prawdopodobieństwo utrudniania konkretnego postępowania.
Lekarkę zwolniono z pracy za nielojalność, co wywołało falę protestów.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Premier Ukrainy zapewnia, że pomoc wojskowa z USA trafi na Ukrainę natychmiast po przyjęciu ustawy przyznającej administracji dodatkowe środki na taką pomoc.
Tuż przed drugą turą wyborów samorządowych odżył temat ciszy wyborczej – czy obowiązuje i czy wszędzie, choć te wybory odbędą się tylko w części gmin.
Małgorzata Wassermann, posłanka PiS, w mediach społecznościowych pisze, że "nie poprze" kandydatury Łukasza Gibały na prezydenta Krakowa. Według najnowszych sondaży największym poparciem przed II turą wyborów prezydenckich w tym mieście cieszy się kandydat KO, Aleksander Miszalski 39 proc. Aż 25 proc. krakowian nie wie jeszcze na kogo zagłosuje.
Leczenie zębów w najbliższym czasie czekają epokowe zmiany. To nie tylko hodowanie nowych zębów, ale także leczenie nanobotami, regenerowanie szkliwa oraz wypełnienia oparte na syntetycznym szkliwie.
Nieliczne koleje regionalne sięgną po unijne fundusze na zakup taboru, ponieważ niewiele samorządów stać na wysoki udział własny.
Ryanair wzmacnia swoją obecność na lotnisku w Katowicach. Dodał do bazy boeinga 737-800NG, zwiększając tym samym liczbę swoich maszyn do trzech, a od kwietnia uruchomił połączenia z Zadarem, Alicante, Maltą, Bari i Rzymem-Fiumicino we Włoszech.
Po porannych nerwach w obawie o eskalację konfliktu na Bliskim Wschodzie nie ma już większego śladu. Kurs eurodolara lekko zwyżkuje, na czym korzysta złoty.
"Jerusalem Post" potwierdza doniesienia "New York Times" zgodnie z którymi Izrael zaatakował bazę sił powietrznych Iranu w Isfahanie.
Gdy doszło do odpalenia granatnika w Komendzie Głównej Policji, gen. Jarosław Szymczyk był sam w swoim gabinecie - podało RMF FM, powołując się na informacje prokuratury.
Coraz liczniej pojawiają się doniesienia o tym, że pacjentki przyjmujące semaglutyd lub podobne substancje czynne niespodziewanie zachodzą w ciążę.
Sąd przychylił się do opinii Rzecznika Praw Pacjenta, według której metoda ILADS - oparta na długotrwałym stosowaniu wielokrotnej antybiotykoterapii w leczeniu boreliozy - jest niezgodna ze stanem wiedzy medycznej i niebezpieczna dla pacjentów.
Im bardziej zaciekła rywalizacja w kampanii, tym bardziej liczą się szczegóły. We Wrocławiu, Krakowie i kilku innych miastach ostatnie dwa tygodnie były naprawdę mordercze. Czy o wyniku w stolicy Dolnego Śląska zdecyduje wiralny klip?
W kilku prowincjach w Iranie aktywna była nad ranem obrona przeciwlotnicza - informuje irańska agencja informacyjna IRNA. IRNA podaje, że do eksplozji doszło w pobliżu miasta Isfahan. Amerykańskie media podają, że Izrael przeprowadził atak odwetowy na Iran. Tymczasem przedstawiciel irańskich władz, w rozmowie z Reuterem, zaprzecza jakoby Iran był celem ataku rakietowego.
Na skrzyżowaniu al. Niepodległości i ul. Madalińskiego w Warszawie doszło do pożaru samochodu elektrycznego. Auto doszczętnie spłonęło.
Badania japońskich naukowców pozwoliły ustalić, że możliwe jest posiadanie trzeciego kompletu własnych zębów. Analizy trwają, a eksperci komentują.
Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic" (tzw. świadczenie "babciowe") wejdzie w życie w IV kw. 2024 r., poinformowała minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
Dwie osoby podejrzane o pobicie współpracownika Aleksieja Nawalnego, rosyjskiego opozycjonisty Leonida Wołkowa, zostały zatrzymane w Polsce - podał prezydent Litwy Gitanas Nausėda. CBŚP potwierdziło, że doszło do zatrzymania. Litewscy śledczy przekazali, że zatrzymani to Polacy.
Liverpool nie zdołał odrobić strat w rewanżu z Atalantą Bergamo i odpadł w ćwierćfinale Ligi Europy. W pucharach została polska trójka: Nicola Zalewski, Matty Cash i Michał Skóraś.
Stroje olimpijskie na Igrzyska Olimpijskie, które rozpoczną się w Paryżu w lipcu 2024 roku zaprojektowane zostały przez markę Adidas oraz polski duet Bizuu- Blankę Jordan i Zuzannę Wachowiak. Projektantki komentują swój udział w tym przedsięwzięciu.
Dokładnie pięć lat od wybuchu pożaru w paryskiej katedrze Notre Dame zakończono pierwszy etap prac renowacyjnych. Miasto wyznaczyło datę jej ponownego otwarcia dla turystów – 8 grudnia.
Stany Zjednoczone będą głosować przeciwko prośbie Palestyny o pełne członkostwo w ONZ – powiedział agencji Reuters amerykański urzędnik. W ten sposób uniemożliwią światowej organizacji skuteczne uznanie państwa palestyńskiego.
Prowadzący fundacje seniorzy zgłaszają do Rzecznika Prawo Obywatelskich problemy ze sporządzaniem sprawozdań z ich działalności. Chodzi o obowiązek przejścia na formę elektroniczną. RPO wystąpił w tej sprawie do minister ds. polityki senioralnej.
19 kwietnia 1943 r. o 6 rano żydowscy bojownicy pod dowództwem 24-letniego Mordechaja Anielewicza, dowódcy Żydowskiej Organizacji Bojowej, otworzyli ogień – u zbiegu Nalewek i Gęsiej oraz przy placu Muranowskim w Warszawie – do niemieckich oddziałów policyjnych wspartych przez Łotyszy wkraczających do getta w celu przeprowadzenia ostatecznej akcji likwidacyjnej.
Prawdopodobnie jedyny w Polsce elektryczny samochód marki Lucid spłonął w Warszawie po uderzeniu w słup sygnalizacji świetlnej.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas