Urlopowy relaks pomoże uchronić się przed wypaleniem w pracy

Co trzeci Polak nie planuje dłuższego urlopu, a wielu nie potrafi zapomnieć na wakacjach o zawodowych obowiązkach.

Aktualizacja: 02.08.2017 08:09 Publikacja: 01.08.2017 22:06

Urlopowy relaks pomoże uchronić się przed wypaleniem w pracy

Foto: 123RF

Nadmiar pracy – to główny argument wskazywany przez ponad jedną piątą osób, które w niedawnej ankiecie serwisu Praca.pl stwierdziły, że w tym roku nie skorzystają z przysługujących im zgodnie z kodeksem pracy dwóch tygodni nieprzerwanego urlopu.

Dla wielu osób, w tym pracujących na kontraktach freelancerów, których nie obejmuje kodeks pracy, urlop, zwłaszcza dłuższy, staje się luksusem, na który nie co roku mogą sobie pozwolić.

Życie „na brudno"

Według przeprowadzonego na przełomie roku sondażu serwisu rekrutacyjnego MonsterPolska.pl, który badał postanowienia noworoczne pracowników z kilku państw, jedynie 8 proc. Polaków chciało w 2017 r. mniej pracować, a tylko 4 proc. planowało wykorzystać w tym roku cały urlop...

Jak ocenia Ewa Jarczewska-Gerc, psycholog z Uniwersytetu SWPS, to kwestia nie tylko urlopu, ale naszego podejścia do pracy i życia. – Wiele osób ma swego rodzaju wyobrażenie, że teraz żyje „na brudno", a dopiero kiedyś, w przyszłości, zacznie życie na czysto; zupełnie inne, wolniejsze, z czasem dla dzieci, małżonka, na spotkania z przyjaciółmi. Tyle tylko, że ten moment zmiany często nigdy nie nadchodzi – mówi psycholog.

Tymczasem, jak wynika z badań Institute of Technology z Massachusetts, u osób, które rezygnują z urlopu, rośnie ryzyko zawału serca – u mężczyzn o 30 proc., a u kobiet aż o 50 proc. Zwiększa się też ryzyko depresji i wypalenia zawodowego.

Badanie Praca.pl dowodzi, że Polacy nie tylko są zapracowani, ale też część z nas ma trudności z oderwaniem się od zawodowych obowiązków. Sześciu na stu badanych przyznało, że boi się dłuższej nieobecności w firmie, a 5 proc. stwierdziło, że woli pracę od urlopu. Nie dziwi się temu Małgorzata Czernecka, psycholog i prezes firmy Human Power. Jak przypomina, jej opublikowany niedawno raport „Praca, moc, energia w polskich firmach" wykazał, że ponad połowa Polaków myśli o pracy, kiedy jest w domu, a niemal co drugi w czasie wolnym od pracy sprawdza firmową pocztę.

Godzina dla firmy

– Mamy problem z regeneracją, a im wyższe zarobki i bardziej odpowiedzialne stanowisko, tym trudniej jest się oderwać od pracy, gdyż niepokój o to, co się zastanie w firmie po powrocie, jest większy – mówi Czernecka.

Według niej najczęściej mają z tym problem menedżerowie średniego szczebla, czyli kierownicy. (Prezesi i członkowie zarządów nauczyli się już odcinać od pracy oraz firmowej poczty i dbać o regenerację sił na urlopie). Część pracowników próbuje zmniejszyć niepokój, sprawdzając i odpowiadając na służbowe mejle także podczas urlopu, przez godzinę–półtorej co dwa dni albo nawet codziennie. Chcą w ten sposób uniknąć stresującego zalewu wiadomości po powrocie z wakacji. W dodatku sprzyja temu postęp nowych technologii; nie trzeba już zabierać laptopa na plażę, wystarczy smartfon z dostępem do szybkiego internetu.

Krótki relaks

Jak jednak ostrzega szefowa Human Power, łączenie odpoczynku z pracą tylko nakręca spiralę, zwiększając liczbę firmowych mejli i telefonów. Lepiej więc na urlopie odciąć się od służbowych spraw, a w zamian wrócić do pracy nie w poniedziałek (co robi większość z nas), lecz pod koniec tygodnia, np. w czwartek. Wtedy pierwszy tydzień po urlopie będzie krótszy i spokojniejszy, tym bardziej że piątek w wielu firmach jest już przygotowaniem do weekendu. Będzie więc czas na przejrzenie mejli, rozmowy ze współpracownikami. Po wakacyjnej przerwie warto sobie dać kilka dni na adaptację do codziennego tempa pracy.

– Jeśli zaraz po urlopie wpadniemy w wir obowiązków, to pozytywny efekt urlopu szybko minie – ostrzega Czernecka. Część psychologów sugeruje nawet, by odejść od dłuższych wakacji, dzieląc je na kilka krótszych wyjazdów w ciągu roku. Przy obecnym tempie życia ma to być lepsze dla naszej równowagi psychicznej.

Dr. David Lewis z pracowni Mindlab International na Uniwersytecie w Sussex przed kilkoma laty opracował nawet przepis na idealny wypoczynek, który zapewnia maksimum relaksu i minimum stresu. Według niego to trzydniowy wyjazd nie dalej niż cztery godziny drogi od miejsca zamieszkania.

Z badania przeprowadzonego przez serwis Prezentmarzeń wynika, że już 37 proc. Polaków woli krótszy urlop, ale za to kilka, np. trzy razy w roku. Jak zwraca uwagę Ewa Jarczewska-Gerc, liczy się nie tylko liczba wolnych dni, ale też jakość wypoczynku, który odnosi się nie tylko do stanu ciała, ale i ducha.

Zdaniem Małgorzaty Czerneckiej warto dopasować urlop do naszej codziennej aktywności – jeśli pracujemy na pełnych obrotach, trudno będzie się wyciszyć w ciągu kilku dni. W takiej sytuacji lepszy będzie aktywny urlop. Większe szanse przestawienia się na wolniejszy tryb daje dłuższy wypoczynek. Jednak nie zawsze jest on możliwy, szczególnie w czasie wakacji, zwłaszcza w branżach, gdzie lato jest okresem intensywnej, sezonowej działalności.

Wakacje z planem

Według badania Praca.pl drugą barierą utrudniającą Polakom dłuższy wypoczynek są pokrywające się terminy urlopów innych pracowników. Pomagają tu plany urlopowe, stosowane zwykle w dużych i średnich firmach, które w ten sposób porządkują system urlopów, unikając też kumulowania się niewykorzystanych wolnych dni. Paweł Wysocki, prezes spółki Quercus, która stworzyła Portal Pracowniczy służący m.in. do efektywnego zarządzania urlopami online, podkreśla, że plany urlopowe pozwalają w porę wychwycić „wakacyjne" wąskie gardła i znaleźć optymalne rozwiązania. Sam plan bowiem nie wystarczy – potrzebne są jeszcze chęci, a czasem dodatkowe nakłady, aby go zrealizować.

– W razie dużego nagromadzenia próśb o urlop w określonym terminie warto rozważyć zatrudnienie pracowników na zastępstwo, przesunięcia z innych działów lub – co staje się coraz popularniejsze, zwłaszcza wśród firm produkcyjnych – ustalenie jednego terminu urlopu dla całej załogi – sugeruje Wysocki.

Nadmiar pracy – to główny argument wskazywany przez ponad jedną piątą osób, które w niedawnej ankiecie serwisu Praca.pl stwierdziły, że w tym roku nie skorzystają z przysługujących im zgodnie z kodeksem pracy dwóch tygodni nieprzerwanego urlopu.

Dla wielu osób, w tym pracujących na kontraktach freelancerów, których nie obejmuje kodeks pracy, urlop, zwłaszcza dłuższy, staje się luksusem, na który nie co roku mogą sobie pozwolić.

Pozostało 92% artykułu
Praca
Rekordowa liczba studenckich staży w Programie Kariera
Praca
Dyplom nadal pomaga na starcie
Praca
Mobbing w miejscu pracy – jak sobie radzić z przemocą i nękaniem
Praca
Migranci zarobkowi krótko mieszkają pod dachem pracodawcy. Samodzielni Ukraińcy
Praca
Setki lat chorobowego z powodu wypadków. Praca w sklepach bywa niebezpieczna