Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące zmian zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej przyznawanej osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., które pobierały dotychczas wcześniejszą emeryturę. Liczną grupę stanowią szczególnie kobiety urodzone w 1953 roku, będące ostatnim rocznikiem uprawnionym do wcześniejszej emerytury. Zgodnie z nowymi regulacjami, podstawa obliczenia kolejnej emerytury ma być pomniejszona o kwoty wcześniej pobranych emerytur przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.

W skargach do RPO emeryci wskazują, że prawo do ustalania wysokości emerytury powszechnej na dotychczasowych zasadach, czyli bez kwestionowanego pomniejszenia, powinno być zachowane dla wszystkich, którzy przed nowelizacją nabyli i realizowali prawo do wcześniejszej emerytury. Podnoszą oni, że zostali zaskoczeni wprowadzonymi zmianami, i decydując się na przejście na wcześniejszą emeryturę nie mogli wiedzieć, że taka decyzja w przyszłości wpłynie negatywnie na wysokość emerytury powszechnej.

W ocenie Rzecznika do tych osób nie powinny mieć zastosowania nowe regulacje, które przewidują pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury powszechnej o kwoty wcześniej pobranych emerytur, przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. - Prawo do emerytury ustala się bowiem na dzień spełnienia warunków do nabycia prawa do tego świadczenia, bez względu na złożenie wniosku, co przesądza o zachowaniu przez zainteresowanych nabytych z mocy prawa uprawnień w razie niekorzystnej zmiany stanu prawnego – wskazuje RPO.

W tej sprawie RPO skierował wystąpienia do przewodniczącej sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz do Prezesa ZUS.