Unikanie opodatkowania a ochronna moc interpretacji indywidualnych

Nowe przepisy zakładają, że działający racjonalnie podatnicy mogą zostać pozbawieni ochrony wynikającej z otrzymanych interpretacji. Zmiana ta jest moim zdaniem dużym problemem dla podatników - mówi Dariusz Malinowski, doradca podatkowy partner w KPMG

Aktualizacja: 18.11.2016 08:21 Publikacja: 18.11.2016 07:22

Unikanie opodatkowania a ochronna moc interpretacji indywidualnych

Foto: 123RF

Rz: Sejm pracuje nad nowelizacją ustawy o PIT i CIT, w której pojawił się przepis stawiający pod znakiem zapytania ochronną moc interpretacji indywidualnych. O jakie interpretacje chodzi?

Dariusz Malinowski: O wydane przed wejściem w życie klauzuli o unikaniu opodatkowania, czyli przed 15 lipca 2016 r., jeśli organy podatkowe uznają, że opisują one czynności podjęte w celu unikania opodatkowania, a korzyści podatkowe pojawią się w 2017 r. lub później. Interpretacje wydane po 15 lipca 2016 r. nie mają już w takiej sytuacji waloru ochronnego. Zmiana ta jest moim zdaniem dużym problemem dla podatników.

Podczas sejmowych prac wiceminister finansów Leszek Skiba zapewniał, że to niewielka zmiana i dotyczy tylko dużych firm naciągających fiskusa na podatkach. Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania z założenia ma być bowiem stosowana rzadko. Czy uczciwi nie mają się czego obawiać?

Problemem jest, kto i w jaki sposób miałby tę uczciwość oceniać. Omawiany przepis dotyczy działań, których skutki organy podatkowe już oceniły na wniosek podatnika. Przepisy w takiej sytuacji gwarantowały ochronę. Teraz się okazuje, że ochrona ta może zostać anulowana.

Wytłumaczmy, że działania, w które zaangażowane zostały duże pieniądze, z reguły są skomplikowane i mogą być przeprowadzone na różne, alternatywne sposoby.

Przeważnie wiąże się to z różnymi skutkami podatkowymi. Naturalne jest, że przy podejmowaniu decyzji biznesowych rozważane są różne sposoby realizacji transakcji i w przypadku takiego samego efektu biznesowego wybiera się działania tańsze, ale też bezpieczniejsze, których skutki podatkowe są potwierdzone interpretacjami.

Nowe przepisy zakładają, że działający racjonalnie podatnicy mogą zostać pozbawieni ochrony wynikającej z otrzymanych interpretacji.

Załóżmy, że przepis wejdzie w życie. Czy pozbawienie podatników ochrony obroni się w sądach administracyjnych?

Na to pytanie będzie można odpowiedzieć dopiero za kilka lat, po pierwszych sporach rozstrzygniętych przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Podstawową zasadą legislacji jest, że prawo nie działa wstecz. Ta zasada wywodzi się jeszcze z prawa rzymskiego i bezwzględnie powinna dotyczyć przepisów działających na niekorzyść podatników.

Zmiany przepisów, które mają skutki wstecz, sprawiają, że przedsiębiorcy mocno się zastanowią, zanim zainwestują w nowe biznesy.

Zamiast wierzyć w pewność prawa, zaczynają się zastanawiać, jakie jeszcze przepisy, nie tylko podatkowe, można zmienić ze skutkiem wstecznym.

Moc ochronną mają stracić interpretacje dotyczące transakcji dających minimum 100 tys. zł oszczędności po 1 stycznia 2017 r. Jednocześnie muszą być wydane przed 15 lipca 2016 r. Czego w praktyce mogą dotyczyć?

Skutki podatkowe działań często mogą następować wiele lat po ich przeprowadzeniu. Przykładowo stratę podatkową w CIT rozlicza się nawet pięć lat po jej wykazaniu. Także amortyzacja podatkowa rozłożona jest na wiele lat, np. dla amortyzacji znaków towarowych jest to minimum pięć lat. Podatnicy w zaufaniu do państwa mogli pytać o skutki podatkowe takich transakcji wiele lat temu i w dalszym ciągu stosować się do otrzymanych interpretacji. Teraz ochrona wynikająca z tych interpretacji może być zakwestionowana. Zauważmy też, że organy podatkowe dzięki interpretacjom doskonale wiedzą, jacy podatnicy przeprowadzili określone transakcje i ta wiedza może być wykorzystana w toku ewentualnych kontroli.

—rozmawiał Mateusz Maj

Rz: Sejm pracuje nad nowelizacją ustawy o PIT i CIT, w której pojawił się przepis stawiający pod znakiem zapytania ochronną moc interpretacji indywidualnych. O jakie interpretacje chodzi?

Dariusz Malinowski: O wydane przed wejściem w życie klauzuli o unikaniu opodatkowania, czyli przed 15 lipca 2016 r., jeśli organy podatkowe uznają, że opisują one czynności podjęte w celu unikania opodatkowania, a korzyści podatkowe pojawią się w 2017 r. lub później. Interpretacje wydane po 15 lipca 2016 r. nie mają już w takiej sytuacji waloru ochronnego. Zmiana ta jest moim zdaniem dużym problemem dla podatników.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe