VAT: Jak zakwalifikować kontrakty piłkarskie dla celów podatkowych

Kluczowe znaczenie dla prawidłowej kwalifikacji czynności wykonywanych przez piłkarza na podstawie kontraktu zawartego z klubem sportowym ma kwestia odpowiedzialności klubu wobec osób trzecich za usługę świadczoną przez zawodnika. Klub piłkarski odpowiada za organizację i przebieg zawodów, jednak nie oznacza to, że ponosi także odpowiedzialność za wynik meczu.

Publikacja: 15.01.2018 05:00

VAT: Jak zakwalifikować kontrakty piłkarskie dla celów podatkowych

Foto: Fotorzepa, Piotr Nowak

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 października 2017 r. (I FSK 80/16).

Spółka, w której przeprowadzona została kontrola podatkowa, jest klubem sportowym, który zawierał umowy cywilnoprawne o profesjonalne uprawianie piłki nożnej z zawodnikami, którzy w ocenie klubu działali jako podatnicy VAT. W konsekwencji, podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez piłkarzy podlegał odliczeniu przez klub. Zdaniem spółki usługi polegające na reprezentacji barw klubu, usługi marketingowe oraz udostępniania wizerunku spełniały wymóg uznania tego rodzaju czynności za prowadzenie działalności gospodarczej przez zawodników.

Naczelnik urzędu skarbowego po przeprowadzonym postępowaniu podatkowym odmówił spółce prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez zawodników. Spółka nie zgadzając się z takim rozstrzygnięciem zaskarżyła decyzję wydaną przez organ I instancji. Dyrektor izby skarbowej działając jako organ II instancji wskazał, że w jego ocenie kontrakty zawarte przez klub z zawodnikami były w rzeczywistości umowami zbliżonymi do umów o pracę i nie spełniały wymagań przewidzianych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Zawodnicy byli związani z klubem więzami tworzącymi stosunek prawny regulujący wynagrodzenie i odpowiedzialność zawodnika wobec osób trzecich, którego nie można jednak uznać za działalność gospodarczą, a tym samym nie działali oni w charakterze podatników VAT.

Spółka zaskarżyła decyzję do WSA w Szczecinie, który wyrokiem z 2 września 2015 r. (I SA/Sz 627/15) oddalił skargę i stwierdził, że wykonywanie czynności przez zawodników klubu nie mogło zostać uznane za świadczenie usług w ramach działalności gospodarczej. Następnie spółka złożyła skargę kasacyjną do NSA, wskazując na błędną wykładnię art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

NSA uchylił wyrok WSA oraz decyzję organu II instancji w całości, uwzględniając zarzut naruszenia art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, jednocześnie podkreślając precedensowy charakter sprawy. Sąd wyjaśnił, że kluczowa dla rozstrzygnięcia sprawy była kwestia odpowiedzialności klubu wobec osób trzecich za działania zawodników. Zdaniem sądu klub nie zleca zawodnikowi organizacji meczu, ale reprezentowanie barw klubowych. Zatem nie można uznać, że ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za wynik meczu. Zawody sportowe są grą losową i wynik jest rzeczą przypadku, więc nie można powiedzieć, że jeżeli zawodnik nie strzeli gola, to klub ponosi z tego tytułu odpowiedzialność wobec osób trzecich.

—Katarzyna Pulit, współpracowniczka zespołu zarządzania wiedzą podatkową Deloitte

Komentarz eksperta

Maciej Puchalski, radca prawny, doradca podatkowy, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

W opisywanej sprawie spór pomiędzy podatnikiem a organem dotyczył tego, czy zawodnicy reprezentujący klub sportowy w sposób prawidłowy zakwalifikowali swoje przychody na gruncie ustawy o VAT. Piłkarze uznali bowiem, że usługi polegające na profesjonalnym uprawnianiu sportu na rzecz klubu, były wykonywane w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. W konsekwencji wystawiali na rzecz klubu faktury, które z kolei stanowiły podstawę do obniżenia podatku należnego przez klub. Organ uznał takie postępowanie za nieprawidłowe i wskazał, że sportowcy nie działali w charakterze podatników VAT, a klub nie był uprawniony do odliczenia VAT wynikającego z faktur wystawionych przez zawodników.

NSA w komentowanym orzeczeniu nie podzielił jednak podglądów organów podatkowych oraz sądu pierwszej instancji i oceniając prawidłowość wydanej decyzji, odniósł się do sposobu rozumienia przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Przepis ten wskazuje czynności, które nie mogą zostać uznane dla celów VAT za wykonywane w ramach działalności gospodarczej. W szczególności, w zakresie czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT (zasadniczo przychody z działalności wykonywanej osobiście), nie będą uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, jeśli z ich tytułu osoby wykonujące te czynności są związane ze zlecającym prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym i wykonującym zlecane czynności co do:

- warunków wykonywania tych czynności,

- wynagrodzenia i

- odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

NSA odniósł się w wyroku przede wszystkim do kwestii odpowiedzialności wobec osób trzecich i wyjaśnił, że przy dokonywaniu wykładni art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT należy postrzegać to zagadnienie z perspektywy usług, które są zlecane. W przypadku kontraktu zawartego przez klub z zawodnikiem, specyficzną odpowiedzialność z tytułu świadczonych usług sportowych ponosi piłkarz. Sąd w uzasadnieniu ustnym wyjaśnił, że mając na uwadze specyfikę działalności piłkarz ponosi pewne ryzyko sportowe i pewnego rodzaju odpowiedzialność sportową za sposób, w jaki świadczy swoje usługi piłkarskie. Jeśli przykładowo słabo wykonuje swoje usługi, to nie bierze udziału w meczu, może być wykluczony z drużyny, zatem – zdaniem sądu – nie można powiedzieć, że żadne ryzyko nie ciąży na zawodniku świadczącym usługi. Natomiast sam klub już nie odpowiada wobec osób trzecich za usługi piłkarza, gdyż klub świadczy jedynie usługę organizacji imprezy sportowej oraz pozostałe usługi ściśle z nią związane. W tym kontekście, zdaniem NSA, na piłkarzu ciąży ryzyko ekonomiczne właściwego świadczenia usług, ale jest to innego rodzaju odpowiedzialność, niż określona w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Komentowany wyrok może służyć do interpretacji wskazanych przepisów również w odniesieniu do usług świadczonych przez tzw. osoby „samozatrudnione", w tym przez osoby pracujące na podstawie kontraktów menedżerskich. W tego rodzaju przypadkach, kwestią budzącą wątpliwości w kontekście konieczności opodatkowania VAT jest właśnie uregulowanie kwestii odpowiedzialności usługodawcy z tytułu świadczonych usług wobec osób trzecich. Organy podatkowe często badają postanowienia umów łączących usługodawców z odbiorcami usług w tym zakresie. Tym samym, mając na uwadze zaprezentowane rozstrzygnięcie NSA, aby określić prawidłowe traktowanie VAT, w tym prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur otrzymywanych w podobnych przypadkach należy ocenić, czy osoba zlecająca usługę nie przejęła na siebie odpowiedzialności również za podmiot, od którego nabywa usługi. W takim bowiem przypadku organy podatkowe będą uprawnione do zakwestionowania podatku naliczonego w omawianym zakresie.

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 października 2017 r. (I FSK 80/16).

Spółka, w której przeprowadzona została kontrola podatkowa, jest klubem sportowym, który zawierał umowy cywilnoprawne o profesjonalne uprawianie piłki nożnej z zawodnikami, którzy w ocenie klubu działali jako podatnicy VAT. W konsekwencji, podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez piłkarzy podlegał odliczeniu przez klub. Zdaniem spółki usługi polegające na reprezentacji barw klubu, usługi marketingowe oraz udostępniania wizerunku spełniały wymóg uznania tego rodzaju czynności za prowadzenie działalności gospodarczej przez zawodników.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona