Wszyscy podatnicy muszą mieć równe warunki gry

Nie naruszamy zasady niedziałania prawa wstecz. Działania firm, u których stwierdzono obejście prawa, aby nie płacić podatku, nie mogą być chronione - mówi Paweł Gruza, wiceminister finansów

Aktualizacja: 10.01.2017 07:01 Publikacja: 10.01.2017 06:35

Paweł Gruza

Paweł Gruza

Foto: Fotorzepa/Robert Gardziński

Rz: Naruszenie zasady niedziałania prawa wstecz, zabieranie podatnikom nabytych praw, unieważnienie tysięcy interpretacji. Takie zarzuty stawia się obowiązującemu od 1 stycznia przepisowi, który pozwala kwestionować korzyści podatkowe wynikające z interpretacji wydanych przed 15 lipca 2016 r. – dniem wejścia klauzuli obejścia prawa. Czy słusznie?

Paweł Gruza: Przede wszystkim: nie kwestionujemy mocy ochronnej wszystkich interpretacji, tylko tych, które uzyskano, aby usankcjonować ewidentne nadużycia prawa podatkowego. Na gruncie konstytucji ochronie podlegają tylko te uprawnienia, które zostały nabyte słusznie. W nielicznych sytuacjach interpretacje zostały natomiast wykorzystane do przeprowadzenia pewnych sztucznych transakcji, dając korzyści podatkowe, z których nie korzystali inni. Chodzi wyłącznie o duże przedsiębiorstwa stosujące agresywne optymalizacje, u których nieuzasadniona korzyść podatkowa przekracza 100 tys. zł rocznie. Nie naruszamy zasady niedziałania prawa wstecz. Od wielu lat obowiązuje zasada, że interpretacja przestaje chronić, jeśli zmieniają się przepisy. A przepisy się zmieniły, bo od 15 lipca 2016 r. obowiązuje klauzula obejścia prawa. Działania firm, u których stwierdzono obejście prawa, aby nie płacić podatku, nie mogą być chronione. Nie może być tak, że z dwóch firm w identycznej sytuacji jedna płaci w 2017 r. podatek, a druga nie, bo stosuje agresywną optymalizację podatkową na podstawie interpretacji np. z 2013 r. Wszystkie firmy muszą mieć równe warunki gry. Naszym zdaniem jest to sprawiedliwe i słuszne.

Załóżmy, że firma ma interpretację sprzed roku pozwalającą na korzystne rozliczenie majątku w kosztach przez najbliższe kilka lat. Przychodzą do niej kontrolerzy i mówią, że od 1 stycznia 2017 r. interpretacja jej już nie chroniła, bo w tej sprawie unikała opodatkowania. I kwestionują rozliczenie. Co zrobić, żeby się uchronić przed taką sytuacją?

Jestem przekonany, że firmy dobrze wiedzą, które działania mogą być uznane za obejście prawa, ponieważ decyzje o zastosowaniu agresywnej optymalizacji podatkowej nie mogły być nieświadome. Takie firmy nie powinny czekać na kontrolę, ale wystąpić do ministra finansów o opinię zabezpieczającą. Jeśli okaże się, że wszystko jest w porządku, nie muszą zmieniać zasad opodatkowania. Jeśli transakcje zostaną uznane za obejście przepisów, nie ochroni ich wcześniejsza interpretacja.

Gdzie jest granica między dozwolonymi działaniami pozwalającymi na oszczędności podatkowe a agresywną optymalizacją?

Problem nie dotyczy przeciętnych podatników, ale firm, które aktywnie szukały możliwości unikania opodatkowania poprzez transakcje, których głównym celem było obniżenie podatku. Decyduje o tym wiele okoliczności, m.in. intencje podatnika, brak ekonomicznego uzasadnienia takich operacji, a także kryterium kwotowe (100 tys. zł korzyści podatkowych rocznie). Szacujemy, że w skali kraju takich spraw będzie kilkadziesiąt rocznie. W każdym wypadku okoliczności te będą indywidualnie badane przez kontrolerów i nie ma obaw – nie będziemy automatycznie podważać interpretacji, jeżeli nie doszło do obchodzenia prawa. —rozmawiał Przemysław Wojtasik

Rz: Naruszenie zasady niedziałania prawa wstecz, zabieranie podatnikom nabytych praw, unieważnienie tysięcy interpretacji. Takie zarzuty stawia się obowiązującemu od 1 stycznia przepisowi, który pozwala kwestionować korzyści podatkowe wynikające z interpretacji wydanych przed 15 lipca 2016 r. – dniem wejścia klauzuli obejścia prawa. Czy słusznie?

Paweł Gruza: Przede wszystkim: nie kwestionujemy mocy ochronnej wszystkich interpretacji, tylko tych, które uzyskano, aby usankcjonować ewidentne nadużycia prawa podatkowego. Na gruncie konstytucji ochronie podlegają tylko te uprawnienia, które zostały nabyte słusznie. W nielicznych sytuacjach interpretacje zostały natomiast wykorzystane do przeprowadzenia pewnych sztucznych transakcji, dając korzyści podatkowe, z których nie korzystali inni. Chodzi wyłącznie o duże przedsiębiorstwa stosujące agresywne optymalizacje, u których nieuzasadniona korzyść podatkowa przekracza 100 tys. zł rocznie. Nie naruszamy zasady niedziałania prawa wstecz. Od wielu lat obowiązuje zasada, że interpretacja przestaje chronić, jeśli zmieniają się przepisy. A przepisy się zmieniły, bo od 15 lipca 2016 r. obowiązuje klauzula obejścia prawa. Działania firm, u których stwierdzono obejście prawa, aby nie płacić podatku, nie mogą być chronione. Nie może być tak, że z dwóch firm w identycznej sytuacji jedna płaci w 2017 r. podatek, a druga nie, bo stosuje agresywną optymalizację podatkową na podstawie interpretacji np. z 2013 r. Wszystkie firmy muszą mieć równe warunki gry. Naszym zdaniem jest to sprawiedliwe i słuszne.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów