Polacy boją się Konwencji - RPO do MF w sprawie zmiany przepisów dotyczących podwójnego opodatkowania

Polacy pracujący za granicą, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, obawiają się skutków ratyfikowanej przez Polskę Konwencji, która umożliwia modyfikowanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Publikacja: 03.11.2017 10:10

Polacy boją się Konwencji - RPO do MF w sprawie zmiany przepisów dotyczących podwójnego opodatkowania

Foto: Fotorzepa, Monika Zielska

Chodzi podpisaną przez Polskę 7 czerwca Konwencę  wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego. Jej celem jest zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysku. Dobiegają końca prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy ratyfikującej Konwencję (druk nr 1776). Zacznie ona obowiązywać, po ratyfikacji przez pierwsze 5 państw. Przy czym, aby doszło do modyfikacji konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania („UPO") konieczna jest ratyfikacja Konwencji nie tylko przez Polskę, ale także przez drugą stronę umowy.

Z docierających do Rzecznika Praw Obywatelskich sygnałów wynika, że obywatele pracujący za granicą, mają wątpliwości co do skutków ratyfikacji przez Polskę tej Konwencji.  Kwestią wzbudzającą kontrowersje jest przyjęcie przez Polskę art. 5 Konwencji regulującego zmianę metod unikania podwójnego opodatkowania (z wyłączenia z progresją na metodę zaliczenia proporcjonalnego). Obywatele obawiają się, że na skutek wejścia w życie Konwencji, polscy rezydenci podatkowi pracujący za granicą będą musieli złożyć zeznanie podatkowe, nawet jeżeli w Polsce nie uzyskają żadnych dochodów. W doniesieniach prasowych pojawiają się też wątpliwości, czy zmiany wynikające z dostosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do Konwencji nie doprowadzą do uchylenia tzw. ulgi abolicyjnej. Zmiany metody unikania podwójnego opodatkowania (z wyłączenia z progresją na metodę zaliczenia proporcjonalnego) obejmą takie państwa jak: Wielka Brytania, Irlandia, Austria, Belgia, Chiny, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Izrael, Japonia, Litwa, Meksyk, Norwegia, Nowa Zelandia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Włochy.

Metoda wyłączenia z progresją zakłada, że dochód osiągnięty za granicą jest zwolniony z podatku w Polsce. Niemniej jednak przy ustalaniu stawki podatku od dochodu osiągniętego w kraju należy uwzględnić także dochód ze źródeł przychodów położonych za granicą. Jeżeli podatnik będący polskim rezydentem podatkowym osiągał jedynie dochody zagraniczne i nie uzyskał w danym roku podatkowym dochodów w Polsce, nie ma obowiązku składania zeznania rocznego. Natomiast metoda zaliczenia proporcjonalnego przewiduje, że dochód uzyskany za granicą może być opodatkowany także w Polsce, przy czym podatek zapłacony za granicą podlega proporcjonalnemu odliczeniu. W przypadku tej metody podatnik zobowiązany jest do złożenia zeznania podatkowego w Polsce i wykazania w nim wszystkich dochodów.

Obowiązująca ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga, by w przypadku obywateli uzyskujących dochody w państwach, z którymi obowiązuje UPO przewidująca metodę zaliczenia może mieć zastosowanie tzw. ulga abolicyjna.

Według obowiązujących przepisów o PIT, w przypadku obywateli uzyskujących dochody w państwach z którymi obowiązuje UPO przewidująca metodę zaliczenia, może mieć zastosowanie tzw. ulga abolicyjna. Podatnik podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, rozliczający uzyskane w roku podatkowym za granicą dochody ze stosunku pracy, z działalności wykonywanej osobiście, z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi – ma prawo dokonać stosownego odliczenia. Odliczeniu podlega kwota stanowiąca różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody zaliczenia a kwotą podatku obliczonego według metody wyłączenia z progresją.

Skutkiem zastosowania ulgi abolicyjnej jest to, że ostateczna wysokość podatku płaconego w Polsce, uwzględniająca dochody z tych państw (w przypadku których stosuje się metodę zaliczenia), będzie taka, jakby zastosowano metodę wyłączenia z progresją.

Według doniesień mediów Konwencja może mieć wymiar profiskalny, a przeciętny podatnik nie poradzi sobie z jej zastosowaniem. Problemem może być zrozumienie, jaki wpływ będzie miała Konwencja na przepisy danej UPO. Konwencja ma być stosowana z pierwszeństwem wobec UPO. Zatem, przy ocenie sytuacji podatkowej konieczne będzie analizowanie wielu aktów prawnych, tj. ustawy krajowej, danej UPO, a także przepisów Konwencji (która w pewnym zakresie będzie modyfikować postanowienia UPO). Nie wiadomo również, czy Konwencja będzie jednolicie stosowana przez jej wszystkich sygnatariuszy. Tym samym, pojawia się wątpliwość, czy wejście w życie Konwencji nie spowoduje dodatkowych utrudnień w i tak już skomplikowanej materii podatkowej.

Rzecznik Adam Bodnar zwrócił się do Ministra Finansów Mateusza Morawieckiego z prośbą o ocenę poruszonej kwestii i zajęcie stanowiska w sprawie, w szczególności co do przewidywanych skutków ratyfikacji przez Polskę Konwencji i problemu jej wielostopniowego stosowania. Poprosił również o wskazanie, czy resort zamierza wypracować rozwiązania mające na celu wyeliminowanie bądź ograniczenie obowiązków administracyjnych w odniesieniu do polskich rezydentów podatkowych pracujących za granicą.

Chodzi podpisaną przez Polskę 7 czerwca Konwencę  wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego. Jej celem jest zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysku. Dobiegają końca prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy ratyfikującej Konwencję (druk nr 1776). Zacznie ona obowiązywać, po ratyfikacji przez pierwsze 5 państw. Przy czym, aby doszło do modyfikacji konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania („UPO") konieczna jest ratyfikacja Konwencji nie tylko przez Polskę, ale także przez drugą stronę umowy.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe