NSA korzystnie o podatku od nieruchomości od sieci gazowych

Jest to dobra wiadomość dla przedsiębiorców sieciowych. Stanowisko wyrażone w najnowszych orzeczeniach zmienia bowiem utrzymującą się w tym zakresie negatywną linię orzeczniczą wojewódzkich sądów administracyjnych.

Dotychczasowe stanowisko

Zgodnie z dotychczasowym stanowiskiem, głównie wojewódzkich sądów administracyjnych, sieć gazowa jest obiektem budowlanym, a konkretnie rzecz ujmując, budowlą w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jako całość techniczno-użytkowa wraz z poszczególnymi elementami konstrukcyjnymi oraz urządzeniami i instalacjami, które zostały połączone w celu realizacji określonego zadania. Podlega ona zatem opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z uwzględnieniem każdego z jej elementów, w tym m.in. urządzeń znajdujących się wewnątrz stacji redukcyjno-pomiarowych. Demontaż poszczególnych elementów sieci gazowej, połączonych i współpracujących ze sobą, służących do przesyłania i dystrybucji paliw gazowych, skutkowałby bowiem niemożnością funkcjonowania całości sieci gazowej. Tak orzekły m.in. WSA we Wrocławiu w wyroku z 1 lipca 2016 r., I SA/Wr 238/16; WSA w Poznaniu w wyroku z 26 marca 2015 r., I SA/Po 198/15, z 9 grudnia 2014 r., III SA/Po 300/14, z 10 grudnia 2014 r., III SA/Po 519/14, z 11 grudnia 2014 r., III SA/Po 1192/14 i z 17 grudnia 2014 r., III SA/Po 635/14 (orzeczenia nieprawomocne) oraz WSA we Wrocławiu w wyroku z 25 lutego 2015 r., I SA/Wr 2366/14 (prawomocny).

Stanowisko to zostało zaaprobowane także przez niektóre składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przykładowo w wyroku z 19 maja 2016 r. (II FSK 1018/14) NSA stwierdził, że budowlą w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest sieć gazowa tworząca całość techniczno-użytkową. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają zatem zarówno fundamenty, jak i pozostałe, składające się na budowle, elementy sieci gazowej. Podobnie w wyroku z 21 lipca 2016 r. (II FSK 1848/14) NSA stwierdził, że urządzenia stacji redukcyjno-pomiarowej gazu, umiejscowione w kontenerach posadowionych na fundamentach, są elementami składowymi sieci gazowej i podlegają jako budowle opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości.

Nowa „definicja" budowli

Od 23 czerwca 2016 r. w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego zaobserwować można linię interpretacyjną, w której główny nacisk przy ocenie opodatkowania poszczególnych elementów sieci gazowej kładzie się na badanie związku techniczno-użytkowego pomiędzy częściami budowlanymi i urządzeniami technicznymi (tak NSA w wyrokach z 23 czerwca 2016 r.: II FSK 1807/14, II FSK 1808/14, II FSK 1809/14, II FSK 1995/14 i II FSK 1996/14; z 29 czerwca 2016 r.: II FSK 1633/14, II FSK 1634/14, II FSK 1803/14, II FSK 1804/14, II FSK 1805/14, II FSK 1806/14, II FSK 1870/14 i II FSK 1871/14 oraz z 5 lipca 2016 r. II FSK 1928/14, II FSK 1934/14).

Zgodnie z poglądem wyrażonym w ww. wyrokach „całość techniczno-użytkowa" odnosi się do budowli jako obiektu budowlanego, a nie do związku tego obiektu z urządzeniami i instalacjami. Pojęcie to należy zatem rozumieć jako połączenie poszczególnych elementów w taki sposób, aby - zgodnie z wymogami techniki - nadawały się do określonego użytku. Obiektem budowlanym może zatem, w zależności od konkretnego stanu faktycznego, być budowla, budowla wraz z instalacjami i urządzeniami, a także traktowane jako jeden obiekt budowlany różne budowle, pozostające w funkcjonalnym związku i tworzące w nim całość techniczno-użytkową. Jednocześnie dla oceny czy jest to budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z urządzeniami i instalacjami, czy budowla i urządzenia techniczne, należy zbadać czy tworzą one całość:

- wyłącznie użytkową, bo są odrębne pod względem technicznym, czy

- techniczno-użytkową, bo nie są odrębne pod względem technicznym.

Ustawodawca wymaga bowiem nie tylko istnienia związku użytkowego, ale również technicznego.

Zdaniem sądu, istotne jest także to, że przy ocenie, co składa się na daną budowlę jako całość techniczno-użytkową, nie można pominąć wyliczenia budowli zawartego w art. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane i urządzeń budowlanych, zawartego w art. 3 pkt 9 tej ustawy. Nie może być bowiem uznany za budowlę lub urządzenie budowlane obiekt, który nie jest wymieniony wprost w przepisach ustawy – Prawo budowlane i nie jest nawet podobny do tych obiektów.

Czy stacje transformatorowe to budowle

Innym ciekawym zagadnieniem jest kwestia opodatkowania budynkowych stacji transformatorowych jako budowli. Na chwilę obecną dość powszechnie prezentowane jest stanowisko, zgodnie z którym okoliczność, że w obiekcie budowlanym stacji transformatorowej znalazły się m.in. wszystkie elementy statuujące pojęcie budynku, tj. trwałe związanie z gruntem, przegrody budowlane, fundamenty i dach, nie oznacza, że obiekt ten jest budynkiem w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ustawodawca w pojęciu budynku nie zawarł bowiem określenia, że nie może on być budowlą. Dlatego, w sytuacji, gdy ustawodawca wymienia budynek jako jeden z rodzajów obiektu budowlanego, a do budowli zalicza każdy obiekt budowlany, to gdy dany budynek faktycznie wykracza poza jego ustawowo określone elementy, wówczas przestaje być budynkiem w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i staje się budowlą. Tak orzekł WSA w Gdańsku w wyroku z 15 marca 2016 r. (I SA/Gd 21/16; nieprawomocny) oraz NSA w wyroku z 18 grudnia 2013 r. (II FSK 213/12).

—Agata Paul