Tak wynika z opinii, którą rzecznik generalny Juliane Kokott przedstawiła Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie dotyczącej kościoła katolickiego w Hiszpanii (C-74/16). Wyrok TSUE w tej sprawie może mieć znaczenie dla określenia, kiedy zakaz pomocy publicznej w państwach UE dotyczy także wspólnot religijnych.
W Hiszpanii gminy mogą pobierać podatek od budowli, instalacji i robót budowlanych. Zanim Hiszpania przystąpiła do Unii, zawarła z Watykanem umowę przewidującą różne zwolnienia podatkowe na rzecz Kościoła katolickiego. Powołując się na tę umowę, Kościół katolicki domaga się zwrotu gminnego podatku w wysokości 23 tys. euro, który musiał zapłacić w związku z robotami budowlanymi w budynku prowadzanej przez siebie szkoły w pobliżu Madrytu. Pomieszczenia szkoły są używane przede wszystkim do nauczania obowiązkowego, które jest równorzędne z nauczaniem w szkołach państwowych. Przeważająca część kosztów tego nauczania jest finansowana ze środków publicznych. Jednak Kościół używa tych pomieszczeń także do kształcenia fakultatywnego, za które pobiera czesne.
Spór w tej sprawie trafił do hiszpańskiego sądu, który miał wątpliwości, czy zwolnienie podatkowe w tym przypadku należy traktować jako zakazaną na mocy prawa Unii pomoc państwa. Chodzi też o rozstrzygnięcie zasadniczej kwestii: czy zakazana pomoc państwa ma miejsce, gdy państwo członkowskie zwalnia wspólnotę religijną z określonych podatków także w zakresie działalności, która nie jest ściśle związana z celami religijnymi.
Rzecznik generalna Juliane Kokott w przedłożonej 16 lutego opinii doszła do wniosku, że zwolnienie z podatku takie, jak będące przedmiotem sporu w omawianej sprawie, nie narusza ustanowionego w prawie Unii zakazu pomocy państwa w zakresie, w jakim dotyczy ono budynku szkolnego, który jest używany przez Kościół katolicki do świadczenia usług nauczania w ramach jego misji społecznej, kulturalnej i oświatowej. Takie zwolnienie z podatku stanowi natomiast zakazaną pomoc państwa w zakresie, w jakim dany budynek jest używany do celów czysto komercyjnych.
Jak wyjaśniła, traktaty Unii zobowiązują wprawdzie Unię Europejską do szanowania i nienaruszania statusu Kościołów w państwach członkowskich, jednak działalność Kościołów nie jest generalnie wyłączona z zakresu obowiązywania prawa Unii. Nakaz ten należy raczej uwzględniać przy dokonywaniu wykładni i przy stosowaniu prawa Unii.
