PIT: Zwolnieni z pracy podzielą się odprawą z urzędem skarbowym

Pieniądze z programu dobrowolnych odejść w ramach układu zbiorowego pracy są opodatkowane.

Aktualizacja: 27.10.2016 07:05 Publikacja: 26.10.2016 19:11

PIT: Zwolnieni z pracy podzielą się odprawą z urzędem skarbowym

Foto: 123RF

Nie ucieszy ta wiadomość osób, które straciły pracę i otrzymały wypłatę z tzw. programu dobrowolnych odejść (PDO). W środę Naczelny Sąd Administracyjny wydał pierwszy – niekorzystny – wyrok dotyczący ich rozliczenia z fiskusem. Uznał, że odprawa z programu, który miał swoje źródło w układzie zbiorowym pracy, nie korzysta ze zwolnienia z PIT.

W sprawie chodziło o nadpłatę PIT za 2014 r. Podatnik w związku z restrukturyzacją w firmie przyjął ofertę od pracodawcy: odszedł i w zamian na podstawie zakładowego układu zbiorowego pracy w ramach PDO otrzymał 300 tys. zł. Pracodawca jako płatnik potrącił od nich ponad 60 tys. zł zaliczki na PIT.

Spór o nadpłatę

Podatnik wystąpił o nadpłatę. Uważał, że pieniądze wypłacone przez byłego pracodawcę mają charakter odszkodowawczy i są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Fiskus był jednak innego zdania. Uznał, że takie świadczenie nie jest odszkodowaniem, bo nie odnosi się do poniesionej szkody. Jest to rekompensata wypłacona na podstawie porozumienia.

Rację skarbówce przyznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Ostatecznie spór trafił do NSA. Podczas rozprawy pełnomocnik skarżącego, doradca podatkowy Marek Kozaczuk przekonywał, że w sprawie bezpodstawnie zawężono prawo do zwolnienia. W jego ocenie w wyniku nowelizacji spornego przepisu w 2014 r. co do zasady odprawy – poza przypadkami jasno wskazanymi – z mocy prawa są zwolnione. Przeciwnego zdania była przedstawicielka fiskusa, radca prawny Joanna Kazimierczak. To, że ustawodawca wyłączył ze zwolnienia tylko niektóre odprawy, nie oznacza, iż reszta korzysta z preferencji. One muszą być też oceniane pod kątem odszkodowawczego charakteru.

Wszyscy równi

NSA oddalił skargę podatnika. Zgodził się z WSA co do meritum. Uznał, że odprawy na podstawie układu zbiorowego pracy wypłacone z PDO nie korzystają ze zwolnienia z PIT.

Sąd kasacyjny potwierdził, że ustawodawca rozszerzył katalog źródeł prawa, z których mogą wynikać podlegające zwolnieniu odszkodowania i zadośćuczynienia m.in. o postanowienia układów zbiorowych pracy. Niemniej w katalogu należności wyłączonych ze zwolnienia znajdują się odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn ich niedotyczących (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b). W ocenie NSA w wyjątku tym mieszczą się też odprawy z PDO, których źródłem są układy zbiorowe pracy. Jak podkreślała sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, pozwala to zachować zasady równości wśród podatników.

Zwolnieni nie ze swojej winy, którzy otrzymują odprawy, ale nie z PDO, nie korzystają bowiem ze zwolnienia.

Wyrok jest prawomocny.

sygn. akt: II FSK 1861/16

Opinia:

Adam Bartosiewicz, radca prawny, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii EOL

Kwestia, którą rozstrzygnął NSA, budziła wątpliwości i była źródłem rozbieżnego orzecznictwa wojewódzkich sądów administracyjnych. Jak wynika z ustnego uzasadnienia, sąd opowiedział się przeciwko prawu do zwolnienia podatkowego, m.in. ze względu na zasadę równości wobec prawa – podatnicy odchodzący z pracy nie w ramach programów dobrowolnych odejść (PDO) i otrzymujący podobne świadczenia nie korzystają ze zwolnienia. Należy przy tym zauważyć, że wyrok dotyczy świadczeń otrzymywanych z PDO, który wynika z układu zbiorowego. Wyrok ten nie przesądza automatycznie, że orzecznictwo sądowe pójdzie w tym samym kierunku również w odniesieniu do programów dobrowolnych odejść, znajdujących swoją podstawę w innych aktach prawa pracy niż układy zbiorowe.

Nie ucieszy ta wiadomość osób, które straciły pracę i otrzymały wypłatę z tzw. programu dobrowolnych odejść (PDO). W środę Naczelny Sąd Administracyjny wydał pierwszy – niekorzystny – wyrok dotyczący ich rozliczenia z fiskusem. Uznał, że odprawa z programu, który miał swoje źródło w układzie zbiorowym pracy, nie korzysta ze zwolnienia z PIT.

W sprawie chodziło o nadpłatę PIT za 2014 r. Podatnik w związku z restrukturyzacją w firmie przyjął ofertę od pracodawcy: odszedł i w zamian na podstawie zakładowego układu zbiorowego pracy w ramach PDO otrzymał 300 tys. zł. Pracodawca jako płatnik potrącił od nich ponad 60 tys. zł zaliczki na PIT.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe