Taka konkluzja wynika z negatywnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 sierpnia 2017 r. (0114-KDIP2-3.4010.191.2017.1.PS). Z wnioskiem o jej wydanie zwróciła się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podlegająca nieograniczonemu opodatkowaniu w Polsce. W komentowanej sprawie udziałowcy planowali zakończenie działalności spółki poprzez przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego, po zakończeniu którego majątek spółki miał zostać podzielony między wspólników i wydany im w naturze.
Czy dochodzi do trwałego przysporzenia
Spółka zwróciła się do organu z pytaniem, czy w takim stanie faktycznym opisywana likwidacja będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku przez spółkę. Sama uważała, że wydanie majątku spółki nie wiąże się z obowiązkiem uiszczenia przez spółkę nią CIT. Uzasadniając swoje stanowisko spółka podkreśliła, że w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, zawierającym katalog przysporzeń podlegających opodatkowaniu, nie ma mowy o przekazaniu majątku w toku likwidacji spółki. Następnie, analizując pojęcie „przychód" i posiłkując się także przepisami ustawy o rachunkowości spółka uzasadniła, że tylko w przypadku, kiedy dochodzi do trwałego (definitywnego) przysporzenia, można mówić o przychodzie. Taka sytuacja nie będzie miała miejsca w przypadku likwidacji spółki i wydaniu jej majątku, ponieważ spółka nie osiągnie z tego tytułu żadnej korzyści.
Spółka wykluczyła również możliwość opodatkowania opisanej sytuacji na podstawie art. 14a ustawy o CIT wskazując, że wydanie majątku jest: „czynnością techniczną będącą częścią procesu likwidacyjnego", a wydanie majątku polikwidacyjnego nie jest stosunkiem umownym pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem (tym samym po stronie spółki nie powstaje żadne zobowiązanie). Zdaniem spółki, tylko w przypadku wystąpienia takiego stosunku może dojść do opodatkowania na podstawie art. 14a ustawy o CIT. Spółka argumentowała też, że w przypadku obowiązku zapłaty podatku przez spółkę doszłoby do sytuacji, w której podatek miałby zapłacić nieistniejący już podmiot.
Jest regulacja
Z argumentacją spółki nie zgodził się organ, podkreślając, że w uzasadnieniu do rządowego projektu ustawy, która wprowadziła art. 14a ustawy o CIT, wskazano, iż: „Przyczyną podjęcia kwestii ustalania wartości przychodów i kosztów świadczeń w naturze jest niejednolita linia orzecznicza sądów administracyjnych w sprawach dotyczących m.in. skutków podatkowych występujących po stronie spółki w związku z regulowaniem w formie rzeczowej zobowiązań wobec wspólnika z tytułu należnej dywidendy, umorzenia udziałów, likwidacji spółki. (...)". Innymi słowy, zdaniem organu, przepis został wprowadzony m.in. w celu objęcia hipotezą art. 14a ustawy o CIT sytuacji likwidacji spółki i wydania majątku rzeczowego wspólnikom. Kontynuując organ stwierdził, że katalog czynności objętych art. 14a ustawy o CIT jest tylko katalogiem przykładowym, o czym świadczą użyte w w nim słowa: „w tym z tytułu". Organ zaznaczył też, że pomimo, iż z wykładni językowej nie wynika wprost, że w przedstawionej w stanie faktycznym sytuacji zastosowanie powinien mieć art. 14a ustawy o CIT, to zawsze należy brać pod uwagę wykładnię funkcjonalną i systemową. Ich rezultaty pozwalają stwierdzić, że likwidacja spółki i związane z nią wydanie majątku w formie rzeczowej powinno podlegać art. 14a ustawy o CIT. Organ stwierdził również, że zakończeniem likwidacji nie jest moment sporządzenia sprawozdania likwidacyjnego, lecz moment zakończenia wszelkich czynności likwidacyjnych (sprawozdanie na dzień poprzedzający podział majątku między wspólników), w tym podziału majątku między wspólników, po których dochodzi do zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzenia kolejnego sprawozdania finansowego (na dzień zakończenia likwidacji). ?
Zdaniem autora
Karol Iwanowski, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte