Każde świadomie zarządzane przedsiębiorstwo dąży do maksymalizacji zysku i ograniczenia wydatków, także tych o charakterze fiskalnym (w granicach obowiązującego prawa). W ramach optymalizacji podatkowej firmy weryfikują alternatywne metody stosowania określonego rozwiązania biznesowego pod kątem minimalizacji obciążeń podatkowych. Przykładem takiej optymalnej konstrukcji prawnej może być zastosowanie strategii z wykorzystaniem spó- łek: komandytowej i z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o., sp. k.). Ta mieszana (hybrydowa) forma prowadzenia działalności gospodarczej może bowiem przekładać się na wymierne, realne oszczędności (korzyści) finansowe.
Komplementariusz i komandytariusz
Spółka komandytowa jest spółką osobową, mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której za zobowiązania spółki wobec wierzycieli co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej, >patrz ramka (art. 102 i art. 111 k.s.h.). Osoby, które działały w imieniu spółki komandytowej po jej zawiązaniu, ale przed wpisem do KRS, odpowiadają solidarnie (art. 109 § 2 k.s.h.).
Zakres odpowiedzialności określa kwota z umowy
Suma komandytowa to oznaczony kwotowo w umowie spółki zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli. Jest to cyfrowo określona kwota pieniężna, wyznaczająca górną granicę odpowiedzialności osobistej komandytariusza za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli. Ze względu na swoją funkcję (uzupełnienie możliwości zaspokojenia przez wierzycieli z majątku osobistego) suma komandytowa nie może być ustalana w wysokości symbolicznej (np. 1 zł). Suma komandytowa ma charakter osobisty – jest przypisana do konkretnego komandytariusza. Jeżeli komandytariuszy jest kilku, to wysokość sumy komandytowej dla każdego z nich może być inna. Suma komandytowa nie jest wartością wnoszoną do spółki komandytowej. Do spółki wnoszony jest wyłącznie wkład. Jako wartość umowna, wpisywana do KRS i ogłaszana, suma komandytowa ma znaczenie wyłącznie zewnętrzne, ponieważ wyznacza stosunek wspólnika do zobowiązań spółki z punktu widzenia wierzyciela. W razie wniesienia do spółki komandytowej wkładu przez komandytariusza, jego odpowiedzialność z sumy komandytowej ulega zmniejszeniu, aż do całkowitego zaniku tej odpowiedzialności (gdy wartość wkładu zrówna się kwotowo z sumą komandytową) i zastąpienia jej ryzykiem zaspokojenia z majątku spółki, do którego wniesione zostały wkłady.
Wspólnikiem spółki komandytowej może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, to firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie nazwy tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa". Może zaistnieć również sytuacja, gdy komplementariuszem będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, zaś komandytariuszem – wspólnik tej spółki (osoba fizyczna). Mamy wówczas do czynienia ze spółką z o.o. spółką komandytową. W takiej konstrukcji prawnej wkładu komandytariusza do spółki komandytowej nie mogą stanowić jego udziały w spółce z o.o. (co chroni spółkę komandytową przed iluzorycznością wkładu). Ponadto, wkładu komandytariusza do spółki komandytowej nie mogą stanowić:
- zobowiązanie do wykonania pracy lub świadczenia usług na rzecz spółki oraz