Podatek akcyzowy jest elementem ceny zakupu towaru handlowego

- Przedsiębiorca prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową zamierza rozszerzyć działalność i otworzyć komis samochodowy. Oprócz samochodów wstawionych na podstawie umowy komisu, przedsiębiorca planuje samodzielnie sprowadzać samochody z Niemiec i Francji. Nabycie pojazdu będzie udokumentowane fakturą lub umową kupna. Odbiór samochodu nastąpi w momencie podpisania umowy lub otrzymania faktury. Samochody, które zostaną sprowadzone, będą stanowiły towar handlowy i będą księgowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 10 (zakup towarów handlowych). Ponieważ samochody osobowe są wyrobami podlegającymi akcyzie, przed sprzedażą samochodu opłacona zostanie akcyza i wartość zakupionych samochodów zostanie powiększona o kwotę zapłaconego podatku akcyzowego. Czy prawidłowe jest ujęcie zapłaconego podatku akcyzowego od nabytego w Niemczech lub Francji samochodu przeznaczonego do dalszej odsprzedaży w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów (zakup towarów handlowych) jako wydatku podwyższającego wartość nabytego samochodu? – pyta czytelnik.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT. Aby zatem wydatek poniesiony przez podatnika był dla niego kosztem uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik, nie są jego kosztem uzyskania przychodu),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W ustawie nie ma wyłączenia

W świetle ustawy o podatku akcyzowym opodatkowaniu akcyzą podlega nabycie wewnątrz- wspólnotowe samochodów osobowych, tj. ich przemieszczenie na terytorium kraju z terytorium innego państwa członkowskiego UE.

Zapłacony podatek od wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodów osobowych (m.in. z Niemiec i Francji) sprowadzonych w celu ich odprzedaży w ramach prowadzanej działalności gospodarczej może stanowić dla przedsiębiorcy koszt uzyskania przychodów.

Trzeba zaewidencjonować zakup

Stosownie do art. 24a ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, z zastrzeżeniem art. 24a ust. 3 i 5 ustawy o PIT, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy. Są także obowiązane uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT.

Szczegółowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie).

Towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym. Są nimi również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej (zob. § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia). Jak wynika z objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, kolumna 10 jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych według cen zakupu.

Jak obliczyć właściwą kwotę

Cena zakupu to cena, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszona o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększona o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżona o rabaty, opusty i inne podobne obniżenia. W przypadku otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku, ceną zakupu jest wartość odpowiadająca cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika (zob. § 3 pkt 2 rozporządzenia).

Do ceny zakupu towaru handlowego sprowadzonego z zagranicy należy zatem doliczyć zapłacony podatek akcyzowy. Zastosowanie § 3 pkt 2 rozporządzenia pozwala na doliczenie podatku akcyzowego do ceny (przeliczonej na złote polskie), jaką podatnik płaci za zakupiony towar kontrahentowi zagranicznemu i łączne zaewidencjonowanie tych wielkości w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako cena zakupu. Cena zakupu ustalana jest bowiem w celu określenia wartości danego towaru ujmowanego w kosztach uzyskania przychodów.

Kiedy zaksięgować

W analizowanej sprawie zapłacony przez przedsiębiorcę podatek akcyzowy od nabytych wewnątrzwspólnotowo pojazdów stanowiących towary handlowe w prowadzonej przez przedsiębiorcę pozarolniczej działalności gospodarczej jest w istocie elementem ceny zakupu tych towarów handlowych (pojazdów). W konsekwencji, przedsiębiorca zobowiązany będzie ujmować sprowadzane z Niemiec lub Francji samochody osobowe w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów według cen zakupu. Podatek akcyzowy jako element ceny zakupu towaru handlowego (pojazdu) także powinien zostać ujęty w kolumnie 10 podatkowej księgi, a więc łącznie z ceną zapłaconą sprzedawcy tego towaru (pojazdu).

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 czerwca 2017 r., 0111-KDIB1-1.4011.8. 2017.2.SG; interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 maja 2011 r., ILPB1/415-221/11-4/Agr).