Wielu, zwłaszcza drobnych przedsiębiorców, kupując usługi od zagranicznych kontrahentów często nie wie, że w związku z taką transakcją ciąży na nich, jako płatnikach, obowiązek rozliczenia podatku z polskim fiskusem. Sytuacja taka występuje także w przypadku nabycia za pośrednictwem portali internetowych, a jeszcze do niedawna obowiązek rozliczenia zryczałtowanego podatku dochodowego obciążał przedsiębiorców, którzy kupowali bilety lotnicze od zagranicznych przedsiębiorstw żeglugi powietrznej. Z ustaw o PIT i o CIT wynika zasada, że odpowiednio podatnicy – osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania na terytorium RP albo osoby prawne niemające siedziby bądź zarządu na terytorium RP – podlegają opodatkowaniu z tytułu dochodów osiąganych na terytorium RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy). Jednocześnie obie te ustawy przewidują katalog szczególnych przychodów osiąganych przez takich „zagranicznych" podatników, których osiągnięcie prowadzi do powstania po stronie polskiego przedsiębiorcy obowiązku pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego. Jednym z takich przypadków jest opodatkowanie zryczałtowanym 10-proc. podatkiem przychodów uzyskanych na terytorium RP przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, przy czym od 12 sierpnia 2017 r. regulacja ta nie obejmuje przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, z którego skorzystanie wymaga posiadania biletu lotniczego przez pasażera. Nabycie biletu lotniczego od zagranicznego przewoźnika (często za pomocą portalu internetowego) nie będzie już zatem prowadziło do obciążenia rodzimego przedsiębiorcy obowiązkiem zapłaty 10-proc. podatku i konieczności właściwych rozliczeń o charakterze sprawozdawczym.

Jak wskazano na etapie prac legislacyjnych, powodem takiej zmiany przepisów było to, że w praktyce wykonywanie tego obowiązku jest niemożliwe lub w znaczny sposób utrudnione. Dotychczasowe rozwiązanie prowadziło w zdecydowanej większości sytuacji do faktycznej konieczności zapłaty podatku za przewoźnika lotniczego przez rodzimego przedsiębiorcę, ponieważ nabywca biletu lotniczego nie miał możliwości pobrania od podatnika (przewoźnika) mającego go obciążyć podatku. W praktyce niemożliwe było bowiem ani potrącenie należnego zryczałtowanego podatku z zapłaty za nabywany bilet lotniczy (np. przy płatności elektronicznej za pośrednictwem portalu internetowego), ani ewentualne uzyskanie właściwego dla przewoźnika certyfikatu rezydencji podatkowej, w przypadku gdy właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidywała zwolnienie w państwie uzyskania przychodu.

Wprowadzona nowelizacja jest niewątpliwie korzystna. Trzeba jednak zauważyć, że odnosi się ona wyłącznie do przychodów osiąganych przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi lotniczej z tytułu lotniczego, rozkładowego przewozu pasażerskiego, z którego skorzystanie wymaga od pasażera stosownego biletu. Kwalifikacja ta nie obejmuje zatem innych usług pasażerskiego transportu lotniczego, które nie spełniają wskazanych warunków, np. nie stanowią lotniczego transportu rozkładowego. W takich przypadkach nadal konieczny będzie pobór zryczałtowanego podatku, jeśli nie znajdą zastosowania rozwiązania wynikające z obowiązującej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, gdy nabywca usługi będzie dysponował właściwym certyfikatem rezydencji przewoźnika.

Autor jest doradcą podatkowym