To już ostatni dzwonek na rozliczenie podatku przez udziałowców CFC

Podatnikom posiadającym udział w kapitale, zysku lub organach zagranicznej spółki pozostały niespełna dwa tygodnie na wywiązanie się z wynikających z tego tytułu obowiązków wobec polskiego fiskusa.

Publikacja: 19.09.2016 09:50

To już ostatni dzwonek na rozliczenie podatku przez udziałowców CFC

Foto: www.sxc.hu

Obowiązki związane z posiadaniem udziałów w spółkach zagranicznych sprowadzają się m.in. do utworzenia rejestru z informacjami o zagranicznej spółce, stworzenia polskiej ewidencji rachunkowej tej spółki, a także złożenia zeznania o uzyskiwanych dochodach i zapłaty wynikającego z niego podatku.

Przykład

Obowiązki, o których mowa, ciążą na panu Ryszardzie mieszkającym w Polsce, który jest jednym z dwóch członków rady nadzorczej zagranicznej spółki z siedzibą na Malcie. Spółka ta uzyskuje przychody przede wszystkim ze sprzedaży udziałów/akcji innych spółek oraz z opłat licencyjnych za posiadany przez spółkę znak towarowy, które na Malcie są opodatkowane stawką niższą niż 14,25 proc. (dalej: spółka maltańska).

Obowiązki ciążą również na polskiej spółce XYZ sp. z o.o., która jest właścicielem 40 proc. udziałów tej spółki maltańskiej.

W niniejszym artykule jest opisane kto i do jakich działań jest zobowiązany w związku z posiadaniem udziału w zagranicznej spółce.

Do 30 września

Obowiązujące od 1 stycznia 2015 r. przepisy o opodatkowaniu dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej (CFC) nałożyły na polskich rezydentów (osoby fizyczne i spółki) posiadających udział (również pośredni) w spółkach, których siedziba znajduje się za granicą, wiele nowych obowiązków.

Już 30 września 2016 r. (w odniesieniu do spółek zagranicznych, których rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy) upływa termin na przygotowanie przez polskich rezydentów polskiej ewidencji rachunkowej zdarzeń, jakie miały miejsce w spółce zagranicznej. Ewidencję tę wraz z rejestrem spółek zagranicznych polscy rezydenci są obowiązani przedstawić organom podatkowym w ciągu siedmiu dni od dnia złożenia przez organy takiego żądania. Również 30 września 2016 r. upływa termin na złożenie przez polskich rezydentów deklaracji o dochodach osiąganych z zagranicznych spółek kontrolowanych i na zapłatę wynikającego z tych dochodów zryczałtowanego 19-proc. podatku.

Aby ustalić, które z ww. obowiązków powinien spełnić dany rezydent, należy w pierwszej kolejności ustalić czy spółka, w której posiada udział, będzie dla niego spółką zagraniczną lub zagraniczną spółką kontrolowaną w rozumieniu przepisów podatkowych.

Jak rozróżnić

Zgodnie z przepisami podatkowymi każda spółka spełniająca poniższe kryteria, tj.:

a) spółka, która jest:

- osobą prawną (również w organizacji),

- jednostką organizacyjną (inną niż spółka) niemającą osobowości prawnej,

- spółką niemającą osobowości prawnej, która jest uważana za podatnika,

- zagranicznym zakładem (np. spółką osobową),

b) której siedziba lub zarząd znajdują się poza granicami Rzeczpospolitej Polski,

c) w której polski rezydent podatkowy (podatnik zamieszkujący albo posiadający siedzibę lub zarząd na terenie Polski; dalej: rezydent) posiada:

- udział w jej kapitale

-prawo głosu w jej organach nadzorczych lub stanowiących

-udział w jej zysku (dalej: udział kontrolny)

– jest uważana za zagraniczną spółkę tego rezydenta (dalej: spółka zagraniczna).

Trzy kategorie

Aby zagraniczna spółka została uznana za zagraniczną spółkę kontrolowaną, muszą zostać spełnione kolejne kryteria, które są związane przede wszystkim z krajem, w którym spółka zagraniczna posiada siedzibę lub zarząd. I tak, można wyróżnić trzy kategorie zagranicznych spółek kontrolowanych (dalej: CFC):

1. Spółka zagraniczna z siedzibą w kraju stanowiącym tzw. raj podatkowy

Każda spółka zagraniczna, której siedziba lub zarząd znajduje się na terytorium kraju stosującego szkodliwą politykę podatkową >patrz ramka obok, jest zagraniczną spółką kontrolowaną dla rezydenta posiadającego w niej udział kontrolny (CFC 1). Nie ma przy tym znaczenia jak wysoki udział kontrolny posiada w niej rezydent.

Które kraje zalicza się do tzw. rajów podatkowych

Kraje stosujące szkodliwą politykę podatkową to: Księstwo Andory; Anguilla – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; Antigua i Barbuda; Sint-Maarten, Curaçao – kraje wchodzące w skład Królestwa Niderlandów; Wspólnota Bahamów; Królestwo Bahrajnu; Barbados; Brytyjskie Wyspy Dziewicze – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; Wyspy Cooka – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią; Wspólnota Dominiki; Grenada; Sark – Terytorium Zależne Korony Brytyjskiej; Hongkong – Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej; Republika Liberii; Księstwo Liechtensteinu; Makau - Specjalny Region Administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej; Republika Malediwów; Republika Wysp Marshalla; Republika Mauritiusu; Księstwo Monako; Republika Nauru; Niue – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią; Republika Panamy; Niezależne Państwo Samoa; Republika Seszeli; Federacja Saint Kitts i Nevis; Saint Lucia; Saint Vincent i Grenadyny; Królestwo Tonga; Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych – Terytorium Nieinkorporowane Stanów Zjednoczonych; Republika Vanuatu.

2.Spółki zagraniczne z siedzibą w krajach „bezumownych", innych niż kraje wymienione w pkt 1

Każda spółka zagraniczna, której siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium kraju, z którym Polska nie zawarła umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej – stanowiących podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych (są to kraje inne niż wymienione w ramce nr 1 i nr 2 jest zagraniczną spółką kontrolowaną dla rezydenta posiadającego w niej udział kontrolny (CFC 2). Tutaj również nie ma znaczenia jak wysoki udział kontrolny posiada w niej rezydent.

3. Spółki zagraniczne z siedzibą w krajach „umownych" innych niż wymienione w pkt 1 i 2

Spółka zagraniczna posiadająca siedzibę w kraju innym niż wskazane w pkt 1 i 2 >patrz ramka na str. >D3 może zostać uznana za zagraniczną spółkę kontrolowaną (CFC 3), jeżeli:

1) rezydent (w przypadku osoby fizycznej, łącznie z małżonkiem oraz krewnymi do drugiego stopnia) posiada w niej nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio (przy czym w przypadku posiadania udziału pośredniego, udział ten może pod pewnymi warunkami zostać zmniejszony o udział spółki pośredniej), co najmniej 25-proc. udział kontrolny (tj. co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale lub 25 proc. praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25 proc. udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach), a także

2) co najmniej 50 proc. przychodów tej spółki osiągniętych w roku podatkowym pochodzi z tzw. przychodów pasywnych tj.:

a. dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych,

b. przychodów ze zbycia udziałów (akcji),

c. wierzytelności,

d. odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,

e. poręczeń i gwarancji,

f. przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej – w tym z tytułu zbycia tych praw,

g. przychodów ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych oraz

3) co najmniej jeden rodzaj wskazanych powyżej przychodów podlega w państwie jej siedziby lub zarządu opodatkowaniu według stawki 14,25 proc. lub niższej, lub zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym w tym państwie.

Powyższe kryteria spełnione muszą zostać łącznie.

Z którymi krajami Polska lub UE zawarły umowę międzynarodową

Kraje, z którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowę międzynarodową, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska zawarła umowę międzynarodową stanowiącą podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych, to: Albania, Algeria, Arabia Saudyjska, Armenia, Australia, Austria, Azerbejdżan, Bangladesz, Belgia, Białoruś, Belize, Bermudy, Bośnia Hercegowina, Bułgaria, Chile, Chiny, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czeska Republika, Dania, Egipt, Estonia, Etiopia, Filipiny, Finlandia, Francja, Gibraltar, Grecja, Gruzja, Guernsey, Hiszpania, Holandia, Indie, Indonezja, Iran, Irlandia, Islandia, Izrael, Japonia, Jersey, Jordania, Kajmany, Kanada, Katar, Kazachstan, Kirgistan, Korea Płd., Kuwejt, Liban, Liberia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malezja, Malta, Maroko, Meksyk Mołdawia, Mongolia, Niemcy, Nigeria, Norwegia, Nowa Zelandia, Pakistan, Portugalia, Republika Płd. Afryki, Rosja, Rumunia, San Marino, Serbia, Singapur, Słowacka Republika, Słowenia, Sri Lanka, Stany Zjednoczone, Syria, Szwajcaria, Szwecja, Tadżykistan, Tajlandia, Tunezja, Turcja, Ukraina, Urugwaj, Uzbekistan, Węgry, Wielka Brytania, Wietnam, Włochy, Wyspa Man, Zambia, Zimbabwe, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wyspa Man.

Konieczny rejestr i ewidencja

Rezydenci posiadający spółki zagraniczne (w przypadku spółek zagranicznych, z siedzibą w kraju opisanym w pkt 3 powyżej, obowiązek dotyczy wyłącznie tych rezydentów, którzy posiadają w nich 25-proc. udział kontrolny) zobowiązani są do:

a) prowadzenia rejestru posiadanych spółek zagranicznych (dalej: rejestr)

Przepisy podatkowe nie wskazują jakie informacje powinien zawierać rzeczony rejestr, jednak wydaje się, że powinien wskazywać przynajmniej:

- nazwę spółki zagranicznej,

- kraj jej siedziby i zarządu,

- określenie charakteru oraz wysokości udziału kontrolnego rezydenta wraz z okresami posiadania go,

- określenie wysokości udziału rezydenta w zysku spółki zagranicznej.

b) prowadzenia polskiej ewidencji rachunkowej zdarzeń, jakie miały miejsce w spółce zagranicznej (dalej: ewidencja).

Ewidencja taka musi być odrębna od własnej ewidencji rachunkowej prowadzonej przez rezydenta, a sposób prowadzonych w niej zapisów powinien zapewniać możliwość określenia wysokości dochodu spółki CFC, w tym powinna uwzględniać ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz zawierać informacje niezbędne do określenia wysokości odpisów amortyzacyjnych. Ewidencja taka powinna również wskazywać podstawy obliczenia podatku i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Sprowadza się to w rzeczywistości do prowadzenia polskiej rachunkowości spółki zagranicznej. Rezydent jest zobowiązany posiadać ewidencję w terminie do końca dziewiątego miesiąca po upływie roku podatkowego spółki zagranicznej.

Zarówno rejestr, jak i ewidencję rezydent jest zobowiązany przedstawić organom podatkowym na ich żądanie w ciągu siedmiu dni od złożenia takiego żądania. Jeżeli rezydent nie przedstawi ww. dokumentów lub nie będą one zgodne z przedstawionymi wytycznymi, organy oszacują dochód samodzielnie, mając na uwadze rodzaj prowadzonej działalności. Warto więc powierzyć przygotowanie tych dokumentów specjaliście.

Zeznanie i obliczenie dochodu

Obowiązki ciążą także na rezydencie w związku z posiadaniem zagranicznej spółki kontrolowanej.

Rezydenci posiadający CFC zobowiązani są do:

a) złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego z zagranicznej spółki kontrolowanej (dalej: zeznanie CFC)

Rezydenci posiadający CFC zobowiązani są do złożenia w terminie do końca dziewiątego miesiąca po upływie roku podatkowego CFC zeznania o wysokości osiągniętego dochodu, według ustalonego wzoru. W przypadku posiadania kilku CFC zeznania takie składa się dla każdej spółki oddzielnie.

b) zapłaty podatku od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej (dalej: podatek CFC).

W terminie złożenia zeznania CFC rezydenci są również obowiązani do zapłaty podatku od dochodów CFC. Podatek ten wynosi 19 proc. dochodu CFC przypadającego na rezydenta.

W celu ustalenia czy rezydent jest zobowiązany do zapłaty podatku CFC, należy w pierwszej kolejności ustalić dochód spółki CFC, co jest dosyć skomplikowane.

Trzeba zatem ustalić roczne przychody i koszty podatkowe tej spółki, zgodnie z polskimi przepisami (z tą różnicą, że dochodu nie zmniejsza się o straty z lat ubiegłych). W tym celu przydatna będzie ewidencja, o której powyżej.

Kolejno, w dochodzie CFC za dany okres (dla CFC1 – za cały rok podatkowy; dla CFC 2 – za cały rok podatkowy, chyba że rezydent udowodni, że okres, w którym posiadał 25-proc. udział kontrolny, był krótszy; dla CFC 3 – za okres, w którym rezydent posiadał 25-proc. udział kontrolny) wylicza się udział rezydenta, który stanowi jego udział w zysku tej spółki. Jeśli jednak nie można określić udziału w zysku, to przyjmuje się określony procentowo najwyższy z udziałów: w kapitale, prawie głosu w organach stanowiących lub kontrolnych). Dla CFC1 przyjmuje się przy tym, że jest to 100 proc., a jeśli udział posiada kilku rezydentów, to przyjmuje się, że ich udziały są równe; identycznie jest w przypadku CFC2, z tą różnicą, że rezydent może udowodnić, że jego udział jest niższy.

Tak ustalony dochód zmniejsza się następnie o otrzymane przez rezydenta kwoty dywidendy oraz kwoty ze zbycia udziału w tej spółce (nieodliczone kwoty podlegają odliczeniu w pięciu kolejnych latach).

Wyliczony w powyższy sposób dochód stanowi podstawę opodatkowania 19-proc. podatkiem CFC dla rezydenta.

Autorka jest radcą prawnym w YOURS Panasiuk Law & Tax, www.yourspanasiuk.pl

podstawa prawna: art. 24a oraz art. 27 ust 2a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 851 ze zm.)

podstawa prawna: art. 30f oraz art. 45 ust 1aa ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

Obowiązki związane z posiadaniem udziałów w spółkach zagranicznych sprowadzają się m.in. do utworzenia rejestru z informacjami o zagranicznej spółce, stworzenia polskiej ewidencji rachunkowej tej spółki, a także złożenia zeznania o uzyskiwanych dochodach i zapłaty wynikającego z niego podatku.

Przykład

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów