Od czego zależy opodatkowanie dochodów blogera

Działalność gospodarcza, działalność wykonywana osobiście, inne źródła czy może dochody z najmu? Opodatkowanie dochodów blogosfery zależy od charakteru prowadzonego bloga oraz sposobu zawierania umów.

Jako firma...

Prowadzenie bloga może oznaczać dla blogera osiąganie dochodu z działalności gospodarczej. Charakter tej działalności może spowodować, że w rozumieniu przepisów podatkowych bloger będzie traktowany jak przedsiębiorca. Pisaliśmy o tym m.in. w DF z 18 i z 25 czerwca 2015 r.

Zgodnie z ustawą o PIT działalnością gospodarczą jest działalność zarobkowa, m.in. handlowa lub usługowa, prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w przepisach ustawy. Jeśli więc blog jest prowadzony regularnie, jego prowadzenie jest nastawione na zysk, a działalność ma charakter ciągły i zorganizowany, to dochody uzyskiwane z tego tytułu mogą zostać uznane za dochody z działalności gospodarczej.

Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że opodatkowanie w tej formie może nastręczać blogerowi trudności. Jednak opodatkowanie dochodów z bloga w taki sposób może okazać się preferencyjne. Szczególnie gdy dochody blogera są wysokie. Zamiast zasad ogólnych może on bowiem wybrać opodatkowanie liniowe według stawki 19 proc., niezależnie od wysokości dochodów.

...zapłaci zaliczki...

W trakcie roku na blogerze będzie ciążyć obowiązek obliczania i odprowadzania zaliczki na PIT oraz rozliczenia dochodów lub straty w zeznaniu rocznym w nieprzekraczalnym terminie do 30 kwietnia następnego roku. W przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych właściwym formularzem jest PIT-36. Osoby rozliczające się według stawki 19 proc. wypełniają PIT-36L.

Dodatkowo, jeśli dochody blogera z prowadzonego bloga nie przekroczą 150 000 zł rocznie, to będzie on zwolniony z VAT.

...i założy ewidencję

Bloger prowadzący działalność gospodarczą będzie zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne (przez pierwsze dwa lata przysługuje preferencyjna niższa kwota na ZUS) oraz prowadzenia ksiąg podatkowych.

Sporadycznie, na zlecenie

Gdy bloger zamieszcza na stronie sponsorowane artykuły lub filmy produkowane na zlecenie osób trzecich, może się rozliczać jak podatnik wykonujący działalność osobiście. Taki sposób rozliczenia jest przeznaczony dla osób, które zawarły ze zlecającym umowy cywilnoprawne (przykładowo umowy-zlecenia lub umowy o dzieło), a ich działalność nie spełnia przesłanek działalności gospodarczej. Podmiot zlecający napisanie artykułu bądź nakręcenie filmu i umieszczenie na blogu powinien wystawić blogerowi PIT-11 oraz potrącić i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.

Ta forma rozliczenia jest przeznaczona dla osób sporadycznie prowadzących bloga i zawierających z kontrahentami umowy cywilnoprawne. Pozwala na proste rozliczenie z fiskusem sprowadzające się do przepisania do zeznania rocznego informacji z PIT-11 o osiągniętych dochodach.

Uwaga! Dochody z działalności wykonywanej osobiście mogą być opodatkowane wyłącznie na zasadach ogólnych i łączą się z innymi dochodami uzyskiwanymi przez blogera. To może doprowadzić do przekroczenia limitu wynikającego z ustawy o PIT i w konsekwencji do efektywnego opodatkowania według stawki 32 proc. Plusem jest natomiast to, że bloger nie musi w trakcie roku opłacać zaliczki na podatek. Odprowadzi ją kontrahent. W tym przypadku bloger będzie zobowiązany do złożenia zeznania PIT-37.

Czasem inne źródła

Bloger, który nie prowadzi działalności gospodarczej, a charakter prowadzonego bloga niweluje ryzyko, że fiskus dopatrzy się w udostępnianych treściach przesłanek uznania przedsięwzięcia za działalność gospodarczą, może rozliczyć swoje dochody jako pochodzące z „innych źródeł". Co ciekawe, jeszcze w 2014 roku organy podatkowe ochoczo uznawały dochody z prowadzonego bloga za inne źródła, gdy nie dopatrywały się w prowadzonym blogu przesłanek działalności gospo- darczej. Interpretacja ogólna ministra finansów z 5 września 2014 r. (DD2/033/55/KBF/14/RD-75000) zliberalizowała to podejście i pozwoliła blogerom wybrać jeszcze inną metodę opodatkowania. Jednak blogerzy, nie wiedząc, do jakiego źródła zakwalifikować osiągane dochody, często wybierają bezpieczną opcję i uznają, że dochody uzyskiwane z bloga to dochody z innych źródeł >patrz ramka.

Informacje z formularza PIT-8C

Jeśli przychody blogera są przychodami z innych źródeł, to podmiot (płatnik), który wypłaca mu pieniądze lub realizuje świadczenie niepieniężne, ma obowiązek wystawić informację na formularzu PIT-8C i przesłać ten dokument zarówno blogerowi, jak i właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania blogera urzędowi skarbowemu. Ma na to czas do końca lutego roku następującego po roku, w którym doszło do spełnienia świadczenia.

Na podstawie wystawionej informacji PIT-8C bloger uwzględnia dochody w zeznaniu podatkowym. Właściwym formularzem jest PIT-36. Podatnik powinien go złożyć w terminie ustawowym na rozliczenia podatkowe, czyli do 30 kwietnia.

Bloger będzie musiał zsumować dochody z innych źródeł z pozostałymi dochodami uzyskanymi w trakcie roku podatkowego i opodatkować je łącznie według progresywnej skali podatkowej. Nie ma też możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu.

Przykład

Nawet jeśli podatnik nie otrzyma PIT-8C (a tak może się stać, gdy za reklamy płaci zagraniczny podmiot niebędący płatnikiem PIT), bloger i tak powinien samodzielnie rozliczyć dochody, tj. w trakcie roku odprowadzić zaliczkę na PIT (obliczoną według stawki 18 proc.), a po zakończeniu roku zadeklarować dochód w zeznaniu podatkowym PIT-36.

Udostępnienie powierzchni

Blogerzy, którzy co prawda prowadzą bloga, ale nie jest to działalność zorganizowana i ciągła, a uzyskiwane z tego tytułu dochody mają charakter incydentalny, mogą rozliczać się na zasadach przewidzianych dla... najmu. Taka opcja (ugruntowana w orzecznictwie i potwierdzona interpretacją ogólną) może być zastosowana, gdy bloger zawarł umowę najmu/dzierżawy z kontrahentem i „wynajął" fragment strony na reklamę kontrahenta >patrz ramka.

Zasady ogólne lub preferencyjne

Przychody blogera rozliczane na zasadach przewidzianych dla najmu można opodatkować na zasadach ogólnych lub ryczałtem ewidencjonowanym. W przypadku wyboru preferencyjnej metody opodatkowania bloger zapłaci podatek od przychodu (tj. bez możliwości uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów), ale według niższej, bo wynoszącej 8,5 proc., stawki podatku. Podatek płatny jest miesięcznie lub kwartalnie.

Uwaga! O wyborze ryczałtu należy powiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W przeciwnym razie dochód z najmu zostanie automatycznie opodatkowany na zasadach ogólnych.

Podatnik bloger, który rozlicza się ryczałtem, po zakończeniu roku składa zeznanie podatkowe na formularzu PIT-28. Jeśli jednak najem byłby rozliczany na zasadach ogólnych, właściwym formularzem będzie PIT-36.

A może prawa autorskie

Najmłodszym i najmniej popularnym sposobem rozliczania przychodów z tytułu prowadzonego bloga jest ich rozliczanie jako dochodów z praw majątkowych. Może ono mieć zastosowanie, gdy prowadzenie bloga ma charakter poboczny do udostępnianych przez blogera treści.

Przykład

Jeśli na stronie internetowej prezentowane są wykonane przez blogera filmy i zdjęcia, do których dostęp mają osoby, które uprzednio zapłacą blogerowi, to można uznać, że uzyskuje on przychód z praw majątkowych. Użytkownicy materiałów dostępnych na stronie wykupują licencję do korzystania z zakupionych utworów, bez prawa do ich powielania i upubliczniania bez zgody autora. Nie dochodzi do przekazania praw autorskich.

Zgodnie z art. 18 ustawy o PIT za przychód z praw majątkowych uważa się przede wszystkim przychody z praw autorskich i praw pokrewnych, a także z odpłatnego zbycia tych praw. O zastosowaniu tego przepisu odnośnie do przychodów z bloga wypowiedziała się Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 28 maja 2013 r. (ILPB1/415-268/13-2/AP): „Wskazane przez wnioskodawczynię przychody z działalności polegającej na udostępnianiu własnych plików zdjęciowych i wideo za pośrednictwem strony internetowej należy zakwalifikować do przychodów ze źródła określonego w art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z praw majątkowych".

Wysokie koszty są korzystne

Taka kwalifikacja przychodów zwalnia podatnika z konieczności obliczania i płacenia zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku. Co prawda, stawka opodatkowania przychodów z praw majątkowych wynosi 18 proc., ale bloger może zastosować 50-proc. koszty uzyskania przychodów.

Dochody z tytułu praw majątkowych podlegać będą rozliczeniu w zeznaniu podatkowym PIT-36.

Kiedy dochody pochodzą z innego źródła

Zgodnie z ustawą o PIT o dochodzie z innych źródeł możemy mówić wtedy, gdy podatnik uzyskuje realną korzyść majątkową (przysporzenie) w postaci powiększenia aktywów majątku lub zaoszczędzenia wydatków. Dodatkowo do innych źródeł zalicza się każdy przychód, który:

- nie jest zaliczony do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1–8 ustawy PIT (a więc np. przychód z umowy o pracę, działalność gospodarcza itp.) oraz

- nie stanowi świadczenia podlegającego zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o PIT (zamknięty katalog zwolnień przedmiotowych.

Przychody z bloga można rozliczać jak najem

W wyroku z 19 czerwca 2012 r. (II FSK 2485/10) NSA wskazał, że „Umową podobną do najmu i dzierżawy jest umowa, na podstawie której jeden podmiot oddaje innemu podmiotowi możliwość wyświetlania na stronie internetowej, administrowanej przez ten pierwszy podmiot (w określonym miejscu tej strony), określonych treści (najczęściej reklamowych). Nie ma tu ani najmu rzeczy, ani praw, jednakże następuje oddanie do używania bytu wirtualnego, jakim jest część «powierzchni» strony internetowej. W tej sytuacji wynagrodzenie otrzymywane przez właściciela strony internetowej należy zakwalifikować do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f."

Zdaniem autora

Mateusz Wąsik, doradca podatkowy w KPMG w Polsce

Bezpieczne blogowanie po analizie umów

O sposobie opodatkowania dochodów z bloga będzie decydować przede wszystkim stan faktyczny oraz charakter umowy. Bloger powinien ocenić, czy prowadzona przez niego działalność spełnia przesłanki działalności gospodarczej, czy też ma charakter incydentalny i jest tylko hobby, przy którym sporadycznie występują przychody. Te jednak zawsze powinny być opodatkowane, jak każde przysporzenie, które nie korzysta ze zwolnień przedmiotowych.

Gdy bloger zawiera umowę-zlecenie lub umowę o dzieło, to powinien pamiętać o rozliczeniu takich dochodów w swoim zeznaniu rocznym. Gdy decyduje się na najem części strony w celach reklamowych, to powinien rozważyć zawarcie tego typu umowy. Pozwoli mu to na preferencyjne opodatkowanie według stawki 8,5 proc. Nie będzie miał takiej możliwości, jeżeli potraktuje tego typu przychód jako przychód z innych źródeł.