Jak ustalić wartość początkową środka trwałego we współwłasności

Wydatki na wykończenie mieszkania na wynajem przedsiębiorca zaliczy do podstawy odpisów amortyzacyjnych w takiej części, w jakiej ma udział we własności lokalu. Nie ma znaczenia, że zapłacił za całość materiałów i usług.

Publikacja: 13.06.2018 06:10

Jak ustalić wartość początkową środka trwałego we współwłasności

Foto: Adobe Stock

- Przedsiębiorca kupił od dewelopera mieszkanie w stanie surowym deweloperskim. Mieszkanie zostało nabyte na zasadzie współwłasności – 70 proc. udziałów należy do przedsiębiorcy, a 30 proc. do jego siostry. Przedsiębiorca zamierza wynająć siostrze (współwłaścicielce) to mieszkanie, w celu prowadzenia w nim działalności gospodarczej polegającej na zakwaterowaniu. Przedsiębiorca samodzielnie poniesie wydatki na wykończenie mieszkania, a po jego wykończeniu zaliczy do swoich środków trwałych. Czy podstawą do obliczenia amortyzacji będzie 70 proc. kosztów nabycia plus koszt usług notarialnych oraz wszystkich udokumentowanych kosztów poniesionych na wykończenie mieszkania, niezwiązanych z wyposażeniem (m.in.: malowanie, gipsowanie, podłogi, płytki, armatura łazienkowa)? – pyta czytelnik.

Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa środków trwałych.

Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się – w razie odpłatnego nabycia – cenę ich nabycia (zob. art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Cena nabycia to kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku (art. 22g ust. 3 ustawy o PIT). Cenę nabycia koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej (zob. art. 22g ust. 5 ustawy o PIT).

Ulepszenie dopiero po oddaniu do używania

Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, to ich wartość początkową, ustaloną zgodnie z art. 22g ust. 1, 3–9 i 11–15 ustawy o PIT, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji (art. 22g ust. 17 ustawy o PIT). Zatem wartość początkowa środka trwałego może zostać zwiększona tylko wtedy, gdy środek trwały został ulepszony, a koszt tego ulepszenia przekroczył 10 000 zł. Zasada ta nie dotyczy jednak przypadku, w którym nakłady zostały poniesione przed oddaniem środka trwałego do używania, a ich celem było przystosowanie tego środka do używania. Takie wydatki powinny być zaliczone do kosztów nabycia środka trwałego, które zwiększają jego wartość początkową. Mogą zatem wpływać na wysokość kosztów uzyskania przychodów, ale tylko poprzez odpisy amortyzacyjne.

Które kwoty sumować

W analizowanie sprawie na wartość początkową zakupionego mieszkania złoży się cena nabycia (m.in. kwota należna zbywcy, koszty notarialne) i wszelkie wydatki mające związek z jego przystosowaniem do stanu kompletności i zdatności do użytku w dniu przyjęcia do używania. Zatem wydatki na przystosowanie (wykończenie) lokalu mieszkalnego do wynajmu, tj. na malowanie, gipsowanie, podłogi, płytki, armaturę łazienkową, poniesione przed przekazaniem lokalu do użytkowania, będą stanowić, obok ceny nabycia, składnik jego wartości początkowej. Gdy podatnik będąc właścicielem (współwłaścicielem) lokalu ponosi wydatki mające na celu przystosowanie go do używania (np. najmu), tj. czyni ten składnik kompletnym, zdatnym do używania, wówczas wartość poczynionych nakładów stanowi element wartości początkowej środka trwałego. Ustaloną wartość początkową lokalu stanowiącego współwłasność przedsiębiorca może zatem powiększyć o wydatki poniesione na wykończenie tego lokalu.

Proporcja

Przedsiębiorca nie jest jednak właścicielem tego mieszkania, a jedynie jego współwłaścicielem. Zatem ustalając wartość początkową, która będzie u niego stanowić podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych, powinien uwzględnić art. 22g ust. 11 ustawy o PIT.

Mianowicie, gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku (zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie).

Drugim współwłaścicielem mieszkania jest siostra przedsiębiorcy. Wprowadzając mieszkanie do ewidencji środków trwałych powinien on więc ustalić jego wartość początkową w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje jego udział we własności tego składnika majątku, tj. w 70 proc.

W celu ustalenia wartości początkowej mieszkania przedsiębiorca powinien zatem najpierw zsumować cały koszt nabycia mieszkania (w tym całość kosztów notarialnych) oraz całość kosztów poniesionych na wykończenie mieszkania, niezwiązanych z wyposażeniem, niezależnie od tego czy koszty te zostały poniesione przez przedsiębiorcę, czy drugiego współwłaściciela. Dopiero od tak ustalonej wartości przedsiębiorca, stosownie do posiadanego udziału w mieszkaniu – 70 proc., powinien wyliczyć wartość początkową mieszkania, będącą podstawą dokonywanych przez niego odpisów amortyzacyjnych.

Przykład

Załóżmy, że cena nabycia mieszkania (wraz z kosztami notarialnymi) wyniosła 300 000 zł, a koszty wykończenia 50 000 zł, tj. łącznie 350 000 zł. Przedsiębiorca powinien ustalić wartość początkową tego mieszkania na kwotę 245 000 zł (350 000 zł x 70 proc.).

Uwaga! Nie można przyjąć, że podstawą do obliczenia amortyzacji będzie dla przedsiębiorcy 70 proc. ceny nabycia mieszkania (łącznie z kosztami notarialnymi) oraz wszystkie udokumentowane koszty poniesione na jego wykończenie (niezwiązane z wyposażeniem), nawet jeżeli te koszty wykończenia poniósłby w całości przedsiębiorca, a nie jego siostra.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 kwietnia 2018 r., 0111- KDIB2-2.4011.414.2017.4.HS).

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 200)

- Przedsiębiorca kupił od dewelopera mieszkanie w stanie surowym deweloperskim. Mieszkanie zostało nabyte na zasadzie współwłasności – 70 proc. udziałów należy do przedsiębiorcy, a 30 proc. do jego siostry. Przedsiębiorca zamierza wynająć siostrze (współwłaścicielce) to mieszkanie, w celu prowadzenia w nim działalności gospodarczej polegającej na zakwaterowaniu. Przedsiębiorca samodzielnie poniesie wydatki na wykończenie mieszkania, a po jego wykończeniu zaliczy do swoich środków trwałych. Czy podstawą do obliczenia amortyzacji będzie 70 proc. kosztów nabycia plus koszt usług notarialnych oraz wszystkich udokumentowanych kosztów poniesionych na wykończenie mieszkania, niezwiązanych z wyposażeniem (m.in.: malowanie, gipsowanie, podłogi, płytki, armatura łazienkowa)? – pyta czytelnik.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego