Pracodawca nie musi pobierać PIT od przymusowej polisy

Objęcie pracownika ubezpieczeniem podczas zagranicznej podróży służbowej, które jest dla niego obowiązkowe i wynika z przyjętych procedur w firmie, nie generuje przychodu u zatrudnionego.

Publikacja: 19.04.2017 04:00

Pracodawca nie musi pobierać PIT od przymusowej polisy

Foto: 123RF

W styczniu 2016 r. spółka wystąpiła o wykładnię w zakresie jej obowiązków jako płatnika. Wyjaśniła, że będzie zatrudniała pracowników różnego szczebla odpowiedzialnych za utrzymywanie relacji z obecnymi kontrahentami i pozyskiwanie nowych partnerów do współpracy. Będzie świadczyła usługi także na rynku zagranicznym, więc jej pracownicy będą często wyjeżdżali w podróże służbowe poza granice Polski. Wyjazdy służbowe będą wymagane przede wszystkim w sytuacji, gdy prowadzone będą negocjacje biznesowe z kontrahentami lub potencjalnymi nowymi firmami współpracującymi.

Podatniczka podkreślała, że każdy zagraniczny wyjazd służbowy będzie się wiązał z powierzonymi i pełnionymi przez poszczególnych pracowników obowiązkami służbowymi. W związku z licznymi wyjazdami zagranicznymi pracowników zawrze polisę na grupowe ubezpieczenie podróży zagranicznych. Będą nią objęci pracownicy spółki w czasie odbywania podróży służbowej. Spółka zapytała czy opłacanie kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową będzie skutkowało powstaniem u nich przychodu, i czy w konsekwencji na niej, jako płatniku, będzie ciążył obowiązek pobierania i odprowadzania PIT.

Fiskus odpowiedział, że częściowo tak. W jego ocenie przychodem pracowników nie będzie tylko ta część polis, która odnosi się do wydatków wymienionych enumeratywnie w przepisach w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. W pozostałym zakresie spółka ma obowiązek doliczyć do dochodu pracownika ze stosunku pracy i opodatkować według skali równowartość składek z tytułu wykupu polis ubezpieczeniowych dla wyjeżdżających w podróże służbowe poza granicami kraju. Dotyczy to m.in. części assistance, ubezpieczenia na wypadek śmierci pracownika wskutek nieszczęśliwego wypadku, inwalidztwa, kosztów pogrzebu, zakupu wózka inwalidzkiego i obsługi prawnej.

Spółka zaskarżyła interpretację i wygrała. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przeprowadził analizę sporu na podstawie wyroku Trybunał Konstytucyjnego w sprawie tzw. nieodpłatnych świadczeń (K 7/13). Wynika z niego, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które spełniają łącznie trzy przesłanki. Przede wszystkim zostały spełnione za zgodą pracownika – skorzystał z nich w pełni dobrowolnie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. Poza tym korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich).

WSA zauważył, że w spornej sprawie spółka będzie opłacała należną składkę ubezpieczeniową za pracownika, a sam pracownik będzie otrzymywał (bezwarunkowo) kartę potwierdzającą objęcie go ubezpieczeniem na czas wyjazdu zagranicznego. Tym samym, świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie będzie dla pracowników dobrowolne. W rezultacie, w ocenie WSA, nie została spełniona już pierwsza przesłanka, od której Trybunał uzależnił uzyskanie przez pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zdaniem WSA, dokonując wykładni w spornej sprawie fiskus pominął kluczowe dla niej okoliczności. W szczególności to, że objęcie pracownika ubezpieczeniem podczas zagranicznej podróży służbowej jest dla niego obowiązkowe i wynika z przyjętej w spółce procedury HR. Skoro świadczenie w postaci zakupu polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie będzie dla pracowników dobrowolne, to u pracowników skarżącej nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. I to niezależnie od tego, czy spełnione zostaną pozostałe przesłanki sprecyzowane w wyroku Trybunału.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 9 marca 2017 r. (I SA/Po 1221/16).

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.tarka@rp.pl

Komentarz eksperta

Joanna Kuźmicka, prawnik, aplikant adwokacki z kancelarii Kurpisz i Ziobrowski

Komentowany wyrok należy ocenić pozytywnie. Pracodawca, który opłaca koszty polisy ubezpieczeniowej pracowników odbywających zagraniczne podróże służbowe, nie jest zobowiązany do obliczania, pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu. Zabezpieczenie się pracodawcy i wykupienie pracownikowi polisy, która chroni przed koniecznością ponoszenia znacznych kosztów, gdy pracownik ulega wypadkowi, nie stanowi dla pracownika nieodpłatnego przychodu. W ocenie WSA w Poznaniu istotną cechą kategorii nieodpłatnych świadczeń jest to, że zostały one spełnione za zgodą pracownika, który korzysta z nich w pełni dobrowolnie. Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że pracownicy spółki mają zostać objęci polisą ubezpieczeniową w sposób przymusowy, wynikający z odgórnie narzuconej procedury przyjętej w firmie. Pracownicy nie mogą odmówić przyjęcia polisy, ponieważ pracodawca zabezpiecza w ten sposób swoje interesy na wypadek np. choroby lub nieszczęśliwego wypadku pracownika za granicą. Istotna jest jeszcze jedna kwestia. Ubezpieczeni pracownicy nie otrzymują bowiem korzyści majątkowej w postaci uniknięcia (zaoszczędzenia) wydatku, który i tak musieliby ponieść z własnych środków. Nawet gdyby taka polisa nie została wykupiona, to pracownik miałby podstawy dochodzenia swoich roszczeń majątkowych od pracodawcy. W kwestii ubezpieczeń pracowników w podróży zagranicznej stanowisko identyczne z komentowanym wyrokiem zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 23 kwietnia 2013 r. (II FSK 1741/11) oraz z 30 stycznia 2015 r. (II FSK 3295/12).

W styczniu 2016 r. spółka wystąpiła o wykładnię w zakresie jej obowiązków jako płatnika. Wyjaśniła, że będzie zatrudniała pracowników różnego szczebla odpowiedzialnych za utrzymywanie relacji z obecnymi kontrahentami i pozyskiwanie nowych partnerów do współpracy. Będzie świadczyła usługi także na rynku zagranicznym, więc jej pracownicy będą często wyjeżdżali w podróże służbowe poza granice Polski. Wyjazdy służbowe będą wymagane przede wszystkim w sytuacji, gdy prowadzone będą negocjacje biznesowe z kontrahentami lub potencjalnymi nowymi firmami współpracującymi.

Pozostało 89% artykułu
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara