Prowadzenie działalności gospodarczej to – obok realizacji zadań i projektów czysto gospodarczych – także podejmowanie i prowadzenie współpracy z kontrahentami czy klientami firmy. Oznacza to m.in. konieczność przeprowadzania spotkań, w czasie których opracowywana jest formuła bądź strategia współpracy gospodarczej, a także prowadzona jest analiza przygotowywanych projektów lub zamówień. Nic więc dziwnego, że organizacja takich spotkań, ale też nierzadko nawet tylko zapewnienie klientowi komfortowego czasu oczekiwania na wykonanie powierzonego zlecenia, wiąże się z koniecznością zapewnienia mu możliwości skorzystania ze zwyczajowego poczęstunku. Klientowi lub kontrahentowi oferuje się zazwyczaj zimne lub ciepłe napoje, a także drobne przekąski. Pojawia się zatem pytanie o możliwość zaliczania wydatków ponoszonych na nabycie tego typu artykułów spożywczych w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Jak stanowią przepisy ustaw o PIT i o CIT, za koszty uzyskania przychodów uznaje się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w obu tych ustawach jako wydatki nieuznawane za koszty podatkowe. W tym negatywnym katalogu ustawodawca wymienił m.in. koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT, art. 16 ust. 1 pkt 23 ustawy o CIT).

Przepisy te nie wykluczają z firmowych kosztów wydatków poniesionych na zakup żywności „w ogóle", a jedynie te, które mają charakter reprezentacji. Za takie nie można natomiast uznać wydatków na zwyczajowo przyjęte formy drobnego poczęstunku, gdy jest on oferowany w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Na taką kwalifikację wskazuje jednoznacznie interpretacja ogólna prawa podatkowego z 25 listopada 2013 r. (DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521), w której minister finansów stwierdził: „(...) nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i  art.  23 ust. 1 pkt 23 updof ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej."

Odrębną kwestią jest natomiast zagadnienie odliczenia podatku naliczonego od takich wydatków. Jak bowiem wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jednocześnie jednak art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób. Przepis ten nie obejmuje jednak nabycia artykułów spożywczych dla potrzeb związanych z działalnością gospodarczą, jakimi niewątpliwie są drobne poczęstunki oferowane kontrahentom. Należy więc uznać, że podatek naliczony wynikający z nabycia tego typu artykułów spożywczych wolno odliczyć na zasadach ogólnych. ?

Autor jest doradcą podatkowym