PIT: Odsetki związane ze spłatą wspólnika nie są kosztem

Kredyt zaciągnięty przez spółkę jawną na wypłatę udziału kapitałowego odchodzącego z niej udziałowca nie wpływa na uzyskiwanie przez nią przychodów. Jego celem jest tylko uregulowanie stosunków własnościowych.

Publikacja: 23.03.2016 05:21

PIT: Odsetki związane ze spłatą wspólnika nie są kosztem

Foto: 123RF

Ze spółki jawnej (osób fizycznych) występuje jeden ze wspólników – wypowiedział swój udział. Stosownie do zawartego porozumienia spółka zobowiązała się do wypłaty udziału kapitałowego występującemu wspólnikowi (z kwotą wpłaconego wkładu). Wartość udziału kapitałowego została oszacowana na podstawie wyceny bilansu firmy. Jednocześnie spółka podjęła decyzję o zwiększeniu limitu w linii kredytowej (w rachunku bieżącym), który będzie wykorzystany w celu spłaty udziału występującego wspólnika. Czy zapłacone odsetki kredytu w rachunku bieżącym firmy (spółki jawnej) mogą być kosztem uzyskania przychodów? – pyta czytelnik.

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (art. 8 § 1 kodeksu spółek handlowych; dalej: k.s.h.).

Zasady zwrotu wartości udziału wspólnika występującego ze spółki jawnej wynikają z art. 65 k.s.h. W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki wartość udziału kapitałowego wspólnika albo jego spadkobiercy oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki. Jako dzień bilansowy – w przypadku wypowiedzenia umowy przez wspólnika – przyjmuje się ostatni dzień roku obrotowego, w którym upłynął termin wypowiedzenia. Udział kapitałowy obliczony w ten sposób powinien być wypłacony w pieniądzu.

Uwaga! Rzeczy wniesione do spółki przez wspólnika tylko do używania zwraca się w naturze.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik, nie są kosztem uzyskania przychodu podatnika),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Czy związek...

Z wyliczenia rodzajów odsetek, których nie można uznać za koszty uzyskania przychodów >patrz ramka wynika, że zapłacone odsetki od kredytu w rachunku bieżącym spółka mogłaby w zasadzie ująć w rozliczeniach podatkowych. Ale czy na pewno?

Samo wyliczenie w art. 23 ustawy o PIT kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodu, nie stwarza domniemania, że wszystkie pozostałe koszty zostają z mocy samego prawa uznane za koszty podlegające odliczeniu. Innymi słowy, poniesienie wydatku, który nie został wyliczony w art. 23 ustawy o PIT, nie oznacza, że wydatek taki automatycznie będzie uznany za koszt uzyskania przychodów. Podatnik bowiem ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów, pod warunkiem że mają one związek z przychodem z prowadzonej działalności gospodarczej, a ich poniesienie ma bądź może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Ciężar wykazania związku przyczynowego z uzyskaniem przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

...jest zachowany

W sytuacji przedstawionej w pytaniu zwiększenie limitu w linii kredytowej miało na celu spłatę udziału występującego wspólnika. Obowiązek wypłacenia stosownej kwoty wynika z porozumienia zawartego pomiędzy wspólnikami w związku z wystąpieniem jednego ze wspólników ze spółki. Wzajemne rozliczenia pomiędzy wspólnikami są obojętne podatkowo w zakresie dotyczącym kosztów uzyskania przychodów dla poszczególnych wspólników stosownie do posiadanego udziału w zyskach spółki. Nie wpływają one w żaden sposób na uzyskiwane przychody ani na zabezpieczenie czy zachowanie tego źródła przychodu. Co do zasady wartość udziałów przysługujących występującym ze spółki wspólnikom powinna zostać pokryta z majątku spółki (składników majątkowych lub środków obrotowych).

Zatem zaciągnięcie kredytu stanowi tylko jedną z form uzyskania środków finansowych niezbędnych dla zaspokojenia roszczeń wobec wspólników występujących ze spółki. Wydatek poniesiony przez spółkę na spłatę występującego wspólnika służył przede wszystkim zakończeniu (ustaniu) jego bytu prawnego w spółce. Trudno zatem uznać, że został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Bezpośrednim celem poniesienia wydatku w postaci odsetek od kredytu jest w takim przypadku uregulowanie struktury własnościowej i osobowej spółki. Nie ma zatem podstaw prawnych do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu, którego głównym celem było pozyskanie środków na spłatę udziałów wspólnika, gdyż nie został on poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Takie stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 4 sierpnia 2015 r. (ITPB4/4511-107/15/MP).

WNIOSEK

Kredyt finansujący spłatę udziałów występującego ze spółki jawnej wspólnika nie ma związku z przychodem spółki, względnie zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Tym samym również odsetki od takiego kredytu nie pozostają w związku z przychodem spółki.

Autor jest doradcą podatkowym

Procent nie zawsze do odliczenia

Artykuł 23 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT wyklucza z kosztów uzyskania przychodów wydatki na:

a) spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu), w przypadku gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:

– pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),

– pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału,

b) spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń,

c) umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów.

Podatnicy nie zaliczą też do kosztów podatkowych naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) (zob. art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT) oraz odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji (zob. art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o PIT).

Ze spółki jawnej (osób fizycznych) występuje jeden ze wspólników – wypowiedział swój udział. Stosownie do zawartego porozumienia spółka zobowiązała się do wypłaty udziału kapitałowego występującemu wspólnikowi (z kwotą wpłaconego wkładu). Wartość udziału kapitałowego została oszacowana na podstawie wyceny bilansu firmy. Jednocześnie spółka podjęła decyzję o zwiększeniu limitu w linii kredytowej (w rachunku bieżącym), który będzie wykorzystany w celu spłaty udziału występującego wspólnika. Czy zapłacone odsetki kredytu w rachunku bieżącym firmy (spółki jawnej) mogą być kosztem uzyskania przychodów? – pyta czytelnik.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe