Rzeczpospolita Prawo

Ograniczenia płatności gotówkowych dotyczą zagranicznych zakupów

Podatnik nie zaliczy do kosztów towarów nabytych od chińskiego kontrahenta w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji, której kwota przekracza 15 000 zł, została uregulowana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Publikacja: 22.03.2017 05:00

Ograniczenia płatności gotówkowych dotyczą zagranicznych zakupów

Foto: 123RF

Justyna Mańczak

Czy w związku z dodanym do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 22p ust. 1, który obowiązuje od 1 stycznia 2017 r., przedsiębiorca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zakup biżuterii w Chinach, jeśli zapłaci za tę biżuterię gotówką? – pyta czytelnik.

Takim zagadnieniem zajmowała się Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 listopada 2016 r. (1462-IPPB1.4511.1149.2016.1.MM).

Z wnioskiem o wydanie interpretacji zwrócił się podatnik prowadzący działalność gospodarczą w zakresie handlu stalą i zamierzający ją rozszerzyć o handel importowaną z Chin biżuterią stalową i srebrną. Za towar ma płacić tylko w formie gotówkowej.

Podatnik miał wątpliwość, czy w związku z obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. art.  22p ust. 1 ustawy o PIT, wydatek na zakupiony za gotówkę towar będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w przypadku transakcji zawieranych z przedsiębiorcami zagranicznymi, jeżeli wartość transakcji przekroczy kwotę 15 000 zł. Przywołany przepis stanowi bowiem, że: „dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji".

Natomiast zgodnie z art. 22p ust. 2 ustawy o PIT, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji, której kwota przekracza 15 000 zł została zrealizowana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo – w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody.

Zdaniem podatnika, nowy przepis ma zastosowanie tylko w odniesieniu do transakcji zawieranych między polskimi przedsiębiorcami, a tym samym nie ma zastosowania do transakcji pomiędzy polskimi przedsiębiorcami a ich zagranicznymi kontrahentami. Podatnik stwierdził więc, że w przypadku transakcji z przedsiębiorcą chińskim, obostrzenia wynikające z przywołanych przepisów nie mają zastosowania.

Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Uzasadniając swoje stanowisko stwierdził, że wprowadzenie zmian w ustawie o PIT miało na celu ograniczenie w obrocie gospodarczym zjawiska płatności gotówkowych w transakcjach powyżej 15 000 zł. Organ podkreślił, że art. 22p ust. 1 ustawy o PIT odnosi się również do transakcji, w których drugą stroną jest przedsiębiorca zagraniczny, a nie tylko przedsiębiorca polski.

—Justyna Mańczak

Zdaniem autorki

Justyna Mańczak, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

W przedstawionej sytuacji osią sporu jest prawidłowa interpretacja nowego przepisu w odniesieniu do zakresu pojęcia „przedsiębiorca", a konkretnie do stwierdzenia, czy w jego zakresie mieści się również przedsiębiorca zagraniczny. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (dalej: u.s.d.g.), „przedsiębiorca" oznacza osobę fizyczną, osobę prawną i jednostkę organizacyjną niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą. Dalsza część ustawy definiuje również pojęcie osoby zagranicznej, za którą ustawodawca uważa:

a) osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego,

b) osobę prawną z siedzibą za granicą,

c) jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.

Artykuł 5 pkt 3 u.s.d.g. zawęża pojęcie przedsiębiorcy zagranicznego do osoby zagranicznej wykonującej działalność gospodarczą za granicą oraz obywatela polskiego wykonującego działalność gospodarczą za granicą. W przedstawionej sytuacji kontrahenta z Chin należy rozpatrywać w kategorii przedsiębiorcy zagranicznego, a ściślej – jako osobę zagraniczną wykonującą działalność gospodarczą za granicą (bez względu na to, że faktyczne miejsce zakupu towarów będzie poza granicami kraju).

Powyższe definicje ustawowe nie pozwalają na definitywne rozstrzygnięcie, czy w zakresie pojęcia „przedsiębiorca" mieści się również pojęcie „przedsiębiorca zagraniczny". Niemniej, zważywszy na wyjęcie przed nawias definicji przedsiębiorcy, istnieją przesłanki żeby stwierdzić, iż celem ustawodawcy było wyróżnienie kategorii „przedsiębiorcy zagranicznego" w ramach kategorii „przedsiębiorca", a nie wyłączenie jednego pojęcia z zakresu drugiego.

Niezależnie od tego, wskazówką interpretacyjną może być przywołane przez organ uzasadnienie do nowelizacji art. 22p ustawy o PIT. Ustawodawca stwierdził, że zmiany mają na celu zapobieżenie negatywnym skutkom niewykazywania przez przedsiębiorców faktycznie osiąganych dochodów z prowadzonej działalności dla celów podatkowych poprzez zmniejszenie szarej strefy i mają być realizowane poprzez wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów tej części kosztów, które zostały rozliczone poprzez zapłatę gotówkową.

Analizując przedstawioną problematykę wprowadzony przez ustawodawcę przepis może faktycznie wzbudzać wątpliwość podatnika czy zakup towarów od przedsiębiorcy zagranicznego za gotówkę powyżej 15 000 zł będzie mógł być dla niego kosztem uzyskania przychodu.

Wydaje się jednak, że organ podatkowy prawidłowo odczytał normę prawną zawartą w art. 22p ustawy o PIT wskazując, że w przypadku zapłaty gotówką, wydatek taki nie będzie mógł zostać zakwalifikowany jako koszt uzyskania przychodów. Wątpliwość może budzić samo wnioskowanie, odwołujące się w swojej istocie do uzasadnienia przedstawionego przez ustawodawcę, a nie do wykładni językowej i celowościowej badanego przepisu.

W celu zapobieżenia w przyszłości zjawisku błędnej interpretacji tego przepisu, słuszne byłoby doprecyzowanie przez ustawodawcę pojęcia „przedsiębiorca" użytego w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, poprzez wskazanie, że norma ta dotyczy również sytuacji, w których polski przedsiębiorca płaci gotówką przedsiębiorcy zagranicznemu.

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Koszty Postępowanie Podatkowe Finanse w Firmie Interpretacje i Wyjaśnienia Urzędów

Czy w związku z dodanym do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 22p ust. 1, który obowiązuje od 1 stycznia 2017 r., przedsiębiorca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zakup biżuterii w Chinach, jeśli zapłaci za tę biżuterię gotówką? – pyta czytelnik.

Takim zagadnieniem zajmowała się Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 listopada 2016 r. (1462-IPPB1.4511.1149.2016.1.MM).

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Łukasz Piebiak
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Elektryczne BMW iX już od 1500 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Materiał Promocyjny
Elektryczne BMW iX już od 1500 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
KWK Mysłowice-Wesoła - ruchomy chodnik (przenośnik taśmowy) służący do transportu pracowników
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Roma Wąsik podczas Protestu Wolnych Polaków.
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Joanna Misztal-Konecka
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Naczelny Sąd Administracyjny
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego
Samochód w leasing na firmę? Sprawdź czy to się opłaca!
Materiał Promocyjny
Samochód w leasing na firmę? Sprawdź czy to się opłaca!
e-Wydanie