W drodze wyceny
Gdy podatnik nie dysponuje żadnymi dowodami potwierdzającymi wartość gruntu, organy podatkowe dopuszczają niekiedy ustalenie jej drodze wyceny (np. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 5 września 2008 r., ITPB1/415-350/08/DP dopuściła możliwość ustalenia tej wartości na podstawie art. 22g ust. 8 ustawy o PIT, czyli przez biegłego). Podatnicy, którzy zdecydują się na ustalenie wartości początkowej budynków, budowli, gruntów w drodze wyceny, powinni skorzystać z pomocy biegłego rzeczoznawcy. Łączna wartość gruntu i wzniesionych na nim obiektów nie może przekroczyć ceny nabycia nieruchomości. Kupując nieruchomość lepiej jednak zadbać o to, by w akcie notarialnym w wartości nieruchomości wyodrębnić wartość gruntu, budynków i budowli.
Koszty notarialne i prowizja banku
Ustalając wartość początkową zakupionego gruntu cenę wynikającą z aktu notarialnego należy powiększyć m.in. o opłaty za sporządzenie aktu notarialnego, wypisy aktu notarialnego, koszty pośrednika w obrocie nieruchomościami, jeśli podatnik korzystał z jego usług (interpretacja Urzędu Skarbowego w Tychach z 14 lutego 2006 r., PD/415/13/2006). W skład ceny nabycia wejdzie także pobierana przez notariusza opłata sądowa od wniosków o wpis do księgi wieczystej (interpretacja Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z 3 stycznia 2006 r., PF-4/415/200/05). Jeżeli zakup gruntu został sfinansowany kredytem, to elementem wartości początkowej będą także koszty związane z udzielaniem kredytu (np. prowizja banku), jego zabezpieczeniem (np. opłaty związane z ustanowieniem hipoteki, wystawieniem weksla), a także odsetki naliczone do dnia przekazania gruntu do używania. Uwaga! W przypadku ustalenia wartości początkowej budynku lub lokalu mieszkalnego w sposób uproszczony zgodnie z art. 22g ust. 10 ustawy o PIT nie jest konieczne wyodrębnienie wartości gruntu (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 5 września 2008 r., ITPB1/415-350/08/DP). Jeżeli jednak podatnik nie wybierze uproszczonej metody amortyzacji budynków i lokali mieszkalnych, to wyodrębnienie wartości gruntu i ujęcie go w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych jest konieczne.
Grunt nie zawsze jest środkiem trwałym
Nie każdy grunt (lub prawo użytkowania wieczystego gruntu) należy zaliczyć do majątku trwałego firmy. Do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie zalicza się gruntów i praw użytkowania wieczystego gruntu nabytych z zamiarem odsprzedaży. Nie budzi to wątpliwości w orzecznictwie (wyrok WSA w Białymstoku z 28 stycznia 2009 r., I SA/Bk 565/08; wyrok WSA w Szczecinie z 12 listopada 2008 r., I SA/Sz 333/08; interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 27 stycznia 2009 r., ILPB1/415-909/08-2/AA). Towarem handlowym są także grunty nabyte z zamiarem przeznaczenia do sprzedaży po wybudowaniu na nich budynków (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 3 listopada 2008 r., ITPB1/415-565/08/HD).
Autor jest doradcą podatkowym
Podstawa prawna:
art. 16c pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 2343 ze zm.)