Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 14 grudnia 2016 r. (III SA/Wa 2900/15).
Spółka udzieliła pożyczek podmiotowi powiązanemu. Obecnie zastanawia się nad umorzeniem zobowiązań pożyczkobiorcy w całości lub w części (mowa tu o naliczonych odsetkach), poprzez zwolnienie z długu na podstawie art. 508 kodeksu cywilnego. Ma jednak wątpliwość, czy takie umorzenie zobowiązań doprowadzi do powstania w spółce przychodu podatkowego na podstawie przepisów o cenach transferowych. Zdaniem spółki, umorzenie wierzytelności nie generuje zysku będącego efektem zapłaty ceny za zbycie praw majątkowych. Tym samym nie jest możliwe ustalenie ceny za taką operację i przeprowadzenie jej na warunkach rynkowych lub innych niż rynkowe. W związku z tym art. 11 ustawy o CIT nie powinien mieć w tym przypadku zastosowania.
Organ podatkowy w wydanej interpretacji indywidualnej uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Stwierdził, że jeśli warunki ustalone między podmiotami powiązanymi różniłyby się od warunków rynkowych, w następstwie czego spółka nie wykaże dochodów (albo uzyska dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać), to organy podatkowe będą mogły określić dochód spółki bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
WSA w Warszawie przyznał rację organowi podatkowemu. Z uwagi na istnienie powiązań określonych w art. 11 ust. 4 ustawy o CIT nie można wykluczyć, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, który nakazuje określenie dochodu i należnego podatku bez uwzględnienia warunków ustalonych przez strony. Zgodnie z wyrokiem NSA z 3 marca 2016 r. (II FSK 3571/13), podatnik musi liczyć się z koniecznością oszacowania dochodu z danego roku podatkowego, jeżeli warunki transakcji z podmiotami powiązanymi odbiegają od potencjalnych warunków między podmiotami niepowiązanymi. Tak więc w przypadku zwolnienia z długu (którego źródłem jest pożyczka) organy podatkowe mają prawo badać, czy w wyniku powiązań nie doszło do takiego ustalenia podatku, który zakłóciłoby dochody Skarbu Państwa.
—Wojciech Kańtor
