- Spółka z o.o. zamierza zawrzeć z osobą fizyczną umowę spółki cichej, na podstawie której osoba ta wniesie do przedsiębiorstwa spółki wkład pieniężny, w zamian za przyszły udział w zyskach. Umowa będzie zawarta na czas nieokreślony, z możliwością jej wypowiedzenia na koniec każdego roku obrotowego. Wkład pieniężny będzie zwracany po rozwiązaniu umowy z zastrzeżeniem, że jeśli spółka w całym okresie obowiązywania umowy poniesie stratę – zwrot wkładu będzie pomniejszony o stratę przypadającą na wspólnika w takiej proporcji, jak przewidywany udział w zyskach. Jeśli strata w okresie obowiązywania umowy, przypadająca na wspólnika cichego, będzie równa lub większa od wniesionego wkładu, to traci on prawo do zwrotu wkładu. Czy wniesienie wkładu jest przychodem spółki, a wypłata udziału w zyskach będzie dla niej kosztem? – pyta czytelnik.
Katalog przychodów podatkowych określają art. 12–14a ustawy o CIT. Artykuł 12 ustawy o CIT nie zawiera legalnej definicji przychodu. Precyzuje, przez przykładowe wyliczenie, rodzaje przychodów. Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT zwrot „w szczególności" oznacza, że wykaz przychodów to katalog otwarty, a zawarte w tym przepisie okoliczności określające przychody mają charakter przykładowy. Jednocześnie, art. 12 ust. 4 ustawy o CIT wylicza enumeratywnie te rodzaje przychodów podatnika, które nie stanowią podstawy ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Innymi słowy, regulacja ta tworzy zamknięty katalog przychodów neutralnych podatkowo. Należy też wskazać, że o przychodzie podatnika można mówić wtedy, gdy osiąga on trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 14 ustawy o CIT, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Użycie sformułowania „otrzymane" oznacza, że przychód powstaje w momencie wpływu bezpośrednio do majątku podatnika, względnie na jego rachunek, wymienionych środków, skutkującego możliwością dysponowania tymi środkami.
Dopóki ma zwrotny charakter
Wkład pieniężny wniesiony przez wspólnika cichego, który będzie podlegał zwrotowi po rozwiązaniu umowy, nie ma charakteru definitywnego przysporzenia. Spółka może być bowiem zobowiązana do zwrotu tej wpłaty. W związku z tym, wkład ten nie powinien być rozpoznawany przez spółkę jako przychód.
Uwaga! Kiedy wniesiony przez osobę fizyczną wkład pieniężny (jego część) utraci swój bezzwrotny charakter w związku z rozliczeniem poniesionej w okresie obowiązywania umowy straty, to spółka osiągnie przychód w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o CIT. Przesłanka zwrotnego charakteru środków pieniężnych nie zostanie wtedy spełniona.